Το να ανακοινώνει ο παλιότερος εκδότης λεξικών των Ηνωμένων Πολιτειών ότι η πιο συχνά αναζητούμενη λέξη για το 2022 είναι το “gaslighting” είναι κάτι που μπορεί να προκαλέσει μεγάλο ενδιαφέρον αλλά και σημαντική διερώτηση. Για την ακρίβεια, η ημερήσια ανταποκρίτρια του Smithsonian Magazine, Ella Feldman, ενημέρωσε μέσω κάποιων γραπτών δηλώσεων πως για το έτος 2020, η λέξη της χρονιάς ήταν η «πανδημία» και για το 2021 το «εμβόλιο». Απόλυτα κατανοητό αυτές οι δύο λέξεις να έχουν την πρωτιά. Τι ήταν όμως αυτό που πυροδότησε μέσα στο 2022 το να στέκεται στο υψηλότερο βάθρο μια λέξη που συνδέεται με τον χειρισμό ενός ανθρώπου, την παραποιημένη απόδοση ευθυνών του κι εν τέλει την πολύπλευρη κακοποίησή του;
Εύλογα αναρωτιόμαστε γιατί αυτή η τόσο διαδεδομένη μηχανή αναζήτησης εμφάνισε με αυξημένο κατά 1,74% αυτή τη λέξη. Όταν, λοιπόν, ακολουθούν εξηγήσεις για τις οποίες αυτή η λέξη κατέκτησε την πρωτιά το 2022, τότε μένουμε με το στόμα ανοιχτό. Το να έχουμε υπάρξει θύμα “gaslighting” από έναν σύντροφο, έναν φίλο ή κι απ’ την ίδια μας την οικογένεια είναι δυστυχώς μια κατάσταση που συναντάται και βιώνεται με μεγάλη συχνότητα και πολλαπλές εντάσεις. Όμως το ν’ αρρωσταίνεις και να παραμένεις με διάφορα συμπτώματα, ακόμη κι όταν έχει έρθει η ίαση και να μη σε υπολογίζει μεγάλο μέρος του τομέα της υγείας, αυτό είναι κάτι που συναντήθηκε κυρίως το 2022.
Ένας, λοιπόν, λόγος που συνδέεται το “gaslighting”με τη συχνότερη αναζήτηση στο on line λεξικό της Merriam-Webster είναι το νέο μοντέλο του “medical gaslighting”. Αναλυτικότερα, το φαινόμενο αυτό που άπτεται της οντολογικής πολιτικής, δηλαδή μιας πολιτικής που εσωκλείει το ανθρωπολογικό πλαίσιο και το πώς μέσα σ’ αυτό αλληλεπιδρούν οι κοινωνίες, συναντήθηκε ευρέως στην Αμερική και βιώθηκε έντονα από long Covid ασθενείς.
Μερικά απ’ τα συμπτώματα που άφησε η πανδημία και που συναντώνται σε ανθρώπους δικούς μας ή και σε εμάς τους ίδιους, έχουν να κάνουν με παρατεταμένη αδυναμία, νοητική κόπωση, παροσμία, απώλεια μνήμης, αδυναμία συγκέντρωσης, κινησιολογική αστάθεια. Είναι συμπτώματα που βιώνονται διαφορετικά από κάθε οργανισμό. Πώς γίνεται, λοιπόν, όταν ένας άνθρωπος αισθάνεται κάποιο ή κάποια απ’ αυτά τα συμπτώματα να φαντάζεται λάθος ή να νιώθει λάθος; Πώς είναι δυνατόν να μην μπορείς να συγκεντρωθείς, να χάνεις τα λόγια σου, να μην έχεις καλή όσφρηση, να νιώθεις συνέχεια κουρασμένος και να σου λένε ότι όλα αυτά είναι ιδέα σου;
Όταν όμως ενώνεται η αναζήτηση της αλήθειας με την ανάγκη να νιώσεις ότι δεν είσαι τρελός, αρχίζεις να ψάχνεις ομοιοπαθούντες. Και τους ψάχνεις παντού. Και φυσικά πάντα τους βρίσκεις, γιατί το βασικότερο κοινό μεταξύ αγνώστων κι αυτό που μας ενώνει είναι κυρίως ο πόνος. Κι έτσι ανοίγεις το laptop, πληκτρολογείς το σύμπτωμα που νιώθεις παρατεταμένα μα και το συναίσθημα που το συνοδεύει, αναζητάς μια λύση και τότε συναντάς και κάποιον ακόμη που νιώθει το ίδιο με σένα, συναντάς κι άλλον που κάνει τις ίδιες αναζητήσεις και προς στιγμή νιώθεις ανακούφιση, γιατί συνειδητοποιείς ότι τελικά δεν είσαι τρελός. Και το επόμενο που αντιλαμβάνεσαι είναι ότι μάλλον για κάποιο λόγο θέλουν οι άλλοι να σε βγάλουν τρελό. Κι έτσι γίνεσαι θύμα “gaslighting” αλλά από μια κοινότητα που δε φανταζόσουν ποτέ ότι θα ήσουν: την ιατρική. Έτσι προέκυψε η άτυπη ίδρυση του “medical gaslighting” αλλά κι οι εκατοντάδες χιλιάδες πληκτρολογήσεις της λέξης “gaslighting”.
Η γραμμή της λογικής γειτνιάζει μ’ αυτή της τρέλας. Το ότι γειτνιάζει δε σημαίνει ότι μπορεί η λογική εύκολα να μετατραπεί σε τρέλα. Όταν όμως μετά από μια πανδημία που βιώνει όλος ο πλανήτης αλλάζουν όλα στον τρόπο που σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και στον τρόπο που λαμβάνουμε αποφάσεις, το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε να βιώσει κάποιος είναι μια χειριστική απαξίωση των long Covid συμπτωμάτων του. Τώρα βέβαια εγείρονται πολλά ερωτήματα στην όλη ιστορία της αδικαιολόγητης άρνησης απ’ την πλευρά του ιατρικού πλαισίου. Αποσιώπηση για την προστασία των φαρμακευτικών; Αποσυμφόρηση των ιατρικών συστημάτων για ευνόητους λόγους; Πολιτισμική ανάγκη για το οριστικό τέλος της πανδημίας;
Όπως και να ‘χει, μέσα σ’ αυτόν τον ανεμοστρόβιλο των πληροφοριών που προέρχονται από τα social, τον Τύπο κι όλα τα μέσα επικοινωνίας, ήρθε το αμερικάνικο on line λεξικό της Merriam-Webster να δώσει στην ανθρωπότητα ένα ακόμη στοιχείο που προκαλεί δισταγμό και δεύτερες σκέψεις όσον αφορά την κραυγή της αλήθειας μα και την τεράστια ανάγκη για την αναγνώριση αυτής. Κι ας κρατήσουμε στο μυαλό μας πως οι long Covid νοσούντες θα ήταν παράλογοι αν δεν αναζητούσαν δεύτερη γνώμη και τουλάχιστον άλλον έναν που να νιώθει το ίδιο.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.