Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, δύο από τις μεγαλύτερες δυνάμεις εκείνης της δεκαετίας, βρήκαν άλλο τρόπο να φλεξάρουν τις δυνάμεις τους. Ποιος θα κατακτήσει πρώτος το διάστημα. Με τους Ρώσους να παίρνουν το πρώτο προβάδισμα, στις 4 Οκτωβρίου εκτοξεύεται ο πρώτος δορυφόρος που τίθεται σε τροχιά γύρω από τη γη. Ο Σπούτνικ Ι. (σημαίνει δορυφόρος στα Ρώσικα).
3 Νοεμβρίου 1957. Το πρώτο ζωντανό πλάσμα τίθεται σε τροχιά γύρω από τη γη με τον δορυφόρο Σπούτνικ ΙΙ. Μιλάμε για το σκυλί με το όνομα Λάικα. Η Λάικα ήταν ένα αδέσποτο σκυλάκι που μαζεύτηκε από τους δρόμους για να γράψει ιστορία. Δυστυχώς το τέλος της ήταν ήδη καταδικασμένο από την επιστημονική κοινότητα εκείνης της εποχής που πιεζόταν να προλάβει τον ανταγωνισμό για την «κυριαρχία» του διαστήματος. Ενώ είχε προγραμματιστεί η δηλητηρίαση του σκυλιού 10 ημέρες μετά την εκτόξευση, η Λάικα πέθανε από θερμοπληξία μέσα στο διαστημόπλοιο, 7 ώρες αφότου τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη γη ο δορυφόρος. Η κατασκευή του Σπούτνικ ΙΙ απαιτήθηκε να ολοκληρωθεί σε έναν μήνα και ήταν αδύνατο να προλάβουν να φτιάξουν ένα κατάλληλο περιβάλλον για τη Λάικα ή να διασφαλίσουν την επιστροφή της στη γη.
2 Ιανουαρίου 1959. Το Λουνά 1 γίνεται το πρώτο διαστημόπλοιο που εκτοξεύεται με κατεύθυνση τη Σελήνη. Θα χαθεί στο διάστημα, καθώς περνάει 4.600 μίλια μακριά από το φεγγάρι λόγω λανθασμένων υπολογισμών στην επιτάχυνση, παραμένοντας όμως το πρώτο που πλησίασε αρκετά και το πρώτο τεχνητό αντικείμενο που διέφυγε από τη βαρύτητα της γης.
4 Οκτωβρίου 1959. Δύο ολόκληρα χρόνια μετά τον Σπούτνικ Ι, εκτοξεύθηκε το μη επανδρωμένο Λουνά 3 (σημαίνει φεγγάρι στα Ρώσικα), με στόχο να φωτογραφίσει τη «σκοτεινή πλευρά» 0όπως την αποκαλεί η αστρονομική κοινότητα- του φεγγαριού. Για όσους δε γνωρίζουν, η σελήνη είναι παλιρροϊκά κλειδωμένη με τη γη, που σημαίνει με λίγα λόγια πως από τη γη βλέπουμε πάντοτε την ίδια πλευρά της. Το Λουνά 3, λοιπόν, φωτογράφισε με επιτυχία την άλλη πλευρά του φεγγαριού και χαρτογραφήθηκε για πρώτη φορά η -ειρωνικά- πιο φωτεινή πλευρά από αυτή που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε, καθώς έχει λιγότερες κοιλάδες με λάβα.
12 Απριλίου 1961. Το πρώτο επανδρωμένο διαστημόπλοιο με την ονομασία Βόστοκ 1 (σημαίνει ανατολή στα Ρώσικα) ξεκινάει το ταξίδι του προς το διάστημα και μπαίνει επιτυχώς σε τροχιά γύρω από τη γη, με επιβάτη τον σμήναρχο Γιούρι Γκαγκάριν, που γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα. Ο Γκαγκάριν επέστρεψε σώος στη γη, πεθαίνοντας το 1968 σε αεροπορικό δυστύχημα, σε μια ερευνητική πτήση με πιλότο τον Βλαντιμίρ Σ. Σερέγκιν.
16 Ιουνίου 1963. Η Βαλεντίνα Τερεσκόβα γίνεται η πρώτη γυναίκα που ταξιδεύει στο διάστημα, σε ένα ταξίδι τριών ημερών που εξέτασαν τις αντιδράσεις του γυναικείου σώματος σε συνθήκες διαστημικής πτήσης. Το διαστημόπλοιο Βοστόκ 6 έφτασε με επιτυχία και η Τερέσκοβα επέστρεψε ασφαλής.
12 Ιουνίου 1967. Tο Βενέρα 4 (σημαίνει Αφροδίτη στα Ρώσικα) γίνεται το πρώτο μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο που αγγίζει με επιτυχία άλλο πλανήτη, την Αφροδίτη. Ακολούθησαν οι αποστολές Βενέρα 5 και 6, καθώς και το Μάρινερ 5 των Η.Π.Α., όπου κατέγραψαν θερμοκρασίες άνω των 450 βαθμών κελσίου. Στις 15 Δεκεμβρίου το Βενέρα 7 καταφέρνει να προσεδαφιστεί για πρώτη φορά σε άλλο πλανήτη και να συνεχίσει να στέλνει σήμα στη Γη για 23 λεπτά στην «κόλαση» της Αφροδίτης.
20 Ιουλίου 1969. Η Αμερική παίρνει τη σκυτάλη της νίκης, στέλνοντας την αποστολή Απόλλο 11 με 12 αστροναύτες, δύο εκ των οποίων διεκπεραίωσαν την πρώτη προσεδάφιση στο φεγγάρι στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ο Νηλ Άρμστρονγκ γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που θα πατήσει στο φεγγάρι, λέγοντας τη διάσημη φράση «ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα μεγάλο άλμα για την ανθρωπότητα», με τον Έντουιν Όλντριν, γνωστό και ως Μπαζ, να ακολουθεί από πίσω του, αφήνοντας τις πρώτες πατημασιές στην επιφάνεια της σελήνης.
Ο αγώνας δρόμου συνεχίστηκε με το επανδρωμένο Απόλλο 12 να προσεδαφίζεται επίσης με επιτυχία στο φεγγάρι συλλέγοντας δείγματα για τη γεωλογία της σελήνης. Ακολούθησε το Απόλλο 13 με σκοπό οι αστροναύτες να παραμείνουν στον φυσικό δορυφόρο της γης για δύο ημέρες, όταν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μια έκρηξη στο εσωτερικό του διαστημοπλοίου ανέτρεψε την αποστολή και ευτυχώς οι αστροναύτες κατάφεραν να επιστρέψουν ζωντανοί στη Γη. Το 1972 πραγματοποιήθηκε η τελευταία επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη και πέρα από τη γήινη τροχιά.
Η δεκαετία του 70’ αποτέλεσε την έναρξη εξερεύνησης και άλλων πλανητών, όπως ο Άρης, ο Κρόνος και ο Δίας, με ρομποτικά μη επανδρωμένα διαστημόπλοια που εκτελούν αποστολές «αυτοκτονίας» μεταφέροντας πληροφορίες για τους γειτονικούς μας πλανήτες αλλά και μηνύματα από τη Γη για οποιονδήποτε εκεί έξω τα ανακαλύψει, φτάνοντας σήμερα πέρα από το ηλιακό μας σύστημα.
19 Απριλίου 2021. Η ανθρωπότητα παρακολουθεί την πραγματοποίηση πτήσης για πρώτη φορά σε άλλον πλανήτη. Τον Άρη. Το μικρό ελικόπτερο Ingenuity (σημαίνει ευφυία, εφευρετικότητα), πραγματοποιεί την πρώτη πτήση χωρίς πιλότο, φτάνοντας τρία μέτρα πάνω από την επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη.
24 Νοεμβρίου 2021. Ξεκίνησε η πρώτη αποστολή άμυνας ενάντια σε πιθανή πρόσκρουση με μετεωρίτη με την ονομασία DART, με τον Elon Musk να τουιτάρει χιουμοριστικά, «Avenge the dinosaurs» (εκδίκηση για τους δεινόσαυρους). Στις 27 Σεπτεμβρίου το διαστημόπλοιο Falcon 9 της SpaceX προσέκρουσε στον μετεωρίτη Δίμορφο με στόχο να αλλάξει την πορεία τροχιάς του.
25 Δεκεμβρίου 2021 εκτοξεύεται το μεγαλύτερο διαστημόπλοιο στο διάστημα. Πρόκειται για το James Webb που παρατηρεί το «αόρατο» σύμπαν, εξερευνώντας τα αρχαιότερα αντικείμενα του διαστήματος και την πιθανή ύπαρξη εξωγήινης ζωής κάπου αλλού.
16 Νοεμβρίου 2022 ξεκινάει η αποστολή με στόχο τη μόνιμη παρουσία του ανθρώπου στη σελήνη. Το Artemis 1, μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε στο διάστημα με σκοπό να εκτελέσει τροχιά γύρω από το φεγγάρι και να ελεγχθεί η ασφαλής μεταφορά αστροναυτών στις επόμενες αποστολές με 3 κούκλες με αισθητήρες. Θα ακολουθήσει το Artemis 2 με αστροναύτες αυτή τη φορά, όπου θα κάνουν δοκιμαστική τροχιά γύρω από το φεγγάρι και θα ολοκληρώσουν την αποστολή με το Artemis 3, το οποίο θα προσεδαφιστεί στη σελήνη, όπου η πρώτη γυναίκα και ο πρώτος μαύρος άντρας θα περπατήσουν στο φεγγάρι, περνώντας έτσι η διαστημική κοινότητα το μήνυμα πως η εξερεύνηση του διαστήματος αφορά όλη την ανθρωπότητα. Αν η αποστολή Artemis ολοκληρωθεί με επιτυχία, θα ξεκινήσει η ίδια αποστολή, αυτή τη φορά με στόχο τον πλανήτη Άρη.
Η εξέλιξη της τεχνολογίας φαίνεται να συμβαδίζει και με την εξέλιξη της κοινωνίας. Από τα πειραματόζωα σε αποστολές αυτοκτονίας φτάσαμε στις δοκιμαστικές αποστολές, ώστε να εξασφαλίσουν την ασφαλή επιστροφή των αστροναυτών στο σπίτι τους, αφήνοντας πίσω τους οποιεσδήποτε πολιτικές κόντρες ή φυλετικές διακρίσεις.
Συντάκτης: Γιάννα Δημητριάδου
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
