Τι είναι τέλος πάντων αυτό το Τατόι;

Είναι κι αυτές οι στιγμές, που Τατόι ακούς και Τατόι δε βλέπεις κι αναρωτιέσαι αν πρόκειται για μια ακόμα χαμένη Ατλαντίδα. Κι όμως, το Τατόι είναι πέρα για πέρα πραγματικό κι αποτελεί βασιλική κατοικία και τόπος ταφής για τους βασιλείς. Χτίστηκε το 1889, με σχέδιο του αρχιτέκτονα Σάββα Εμμανουήλ Μπούκη και βρίσκεται κοντά στην περιοχή της Πάρνηθας, λίγο έξω από την Αθήνα.

Πριν πάρει το σημερινό του όνομα, η περιοχή αυτή ονομαζόταν Δεκέλεια κι άνηκε στην αρχαία Αθήνα. Αργότερα επί τουρκοκρατίας, αφού είχε καταληφθεί από τους Τούρκους, κατέληξε να γίνει οθωμανικό τσιφλίκι. Αργότερα, αφού είχε αλλαχτεί το όνομά του σε Τατόι κι έχοντας ήδη αλλάξει πολλές φορές χέρια, μετά από έντονη παρότρυνση του Ernst Ziller, ο οποίος ήταν Γερμανός αρχιτέκτονας και δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα, έπεισε τον βασιλιά Γεώργιο Α’ να το αγοράσει έναντι 300.000 δραχμών. Μ’ αυτό το ποσό απέκτησε 20.000 στρέμματα.

Το 1884, ξεκίνησε η κατασκευή του ανακτόρου ως εξοχική κατοικία αγγλικού τύπου, μιας που γι’ αυτό προοριζόταν. Ήταν πιστό αντίγραφο του Πέτερχοφ που άνηκε στον βασιλιά Αλέξανδρο Β’. Μετά από συνεχόμενες αγορές κατέληξε ν’ απαρτίζεται 47.427 στρέμματα και θεωρούνταν το πρώτο κτήμα αναψυχής σε ολόκληρη την Ελλάδα. Οι προσωπικότητες οι οποίες φιλοξενήθηκαν στη περιοχή ήταν αρκετές· ανάμεσα τους η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Εδουάρδος Ζ’ κι ο τσάρος Νικόλαος Β’ της Ρωσίας.

Παρ’ όλα αυτά, το Τατόι, δεν αποτελούνταν μονάχα από την κατοικία την οποία χτίστηκε και τα χιλιάδες στρέμματα γύρω του. Συμπεριλάμβανε 2 ναούς, συγκροτήματα αγροτόσπιτων, σπίτια για να μένουν οι υπηρέτες, στάβλους, εργαστήρια ακόμα κι οινοποιείο. Στη συνέχεια εντάχθηκαν 2 τεχνητές λίμνες, η Χήνα και η Κιθάρα, γέφυρες ακόμα κι οδικό δίκτυο.

Το ανάκτορο έκλεισε το 1967 μετά το αποτυχημένο κίνημα των συνταγματαρχών και τη φυγή που ακολούθησε τον βασιλιά Κωνσταντίνο και την οικογένειά του προς τη Ρώμη. Μετά το κλείσιμό του, μεταφέρθηκε στο δημόσιο 3 φορές ως ιδιοκτησία, όμως μετέπειτα, δημιουργήθηκε έντονη διαμάχη ανάμεσα στον βασιλιά Κωνσταντίνο και στο ελληνικό κράτος, όσον αφορά το σε ποιον ανήκει πραγματικά το Τατόι. Ο βασιλιάς υποστήριζε πως ήταν ουσιαστικά κληρονομιά του, αφού οι πρόγονοί του το είχαν αγοράσει και το είχαν χτίσει, ενώ το ελληνικό κράτος ανάφερε πως από τη στιγμή που το Τατόι δημιουργήθηκε ως προϊόν της μοναρχίας, κι η μοναρχία είχε καταργηθεί θα έπρεπε αυτόματα να περάσει στο ελληνικό δημόσιο. Τη δίκη κέρδισε ο βασιλιάς και μοναδική περίπτωση έτσι ώστε να μπορέσει το ελληνικό κράτος να κρατήσει αυτή την ιδιοκτησία, ήταν να πληρώσει στη βασιλική οικογένεια ένα μεγάλο ποσό ως αποζημίωση. Έτσι, το 2003 η οικογένεια του βασιλιά κι ο ίδιος αποζημιώθηκαν από το ελληνικό κράτος για το Τατόι και κατέληξε να κηρυχθεί διατηρητέο.

Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί πως το Τατόι, από τη στιγμή που χτίστηκε, αντιμετώπισε πολλές πυρκαγιές, μεγάλες αλλά και μικρές, με τις 2 πιο σημαντικές το 1916 και το 1945 οι οποίες άφησαν πίσω τους καμένα κτίρια και τεράστια δασική έκταση ολοσχερώς κατεστραμμένη. Η περιοχή αυτή, μεγάλη σε ιστορική σημασία, περασμένη από χίλια κύματα, καταστροφές και κακουχίες παραμένει ένα από τα πιο όμορφα μέρη που μπορεί κανείς να επισκεφθεί. Έχει τη δική του ιστορία και σίγουρα είναι κομμάτι της Ελλάδας, απλώς, ενδεχομένως, ένα από εκείνα που δίχασαν αρκετά ως προς την αξία και τη σημασία τους.

Πηγή φωτογραφίας