Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση του σωματικού βάρους των ανθρώπων, κάτι που δεν οφείλεται μόνο στη διατροφή αλλά και στον τρόπο ζωής και τη γενικότερη ψυχολογική κατάσταση που μας διέπει. Από το είδος της εργασίας που κάνουμε, τον διαθέσιμο χρόνο που μπορούμε να αφιερώσουμε σε δραστηριότητες για καλύτερη υγεία, ακόμα και τον χρόνο που διαθέτουμε για να φτιάξουμε ή να καταναλώσουμε την τροφή μας ή το αν χρησιμοποιούμε το φαγητό ως πηγή χαράς και συναισθηματικής σταθερότητας σε μια διαρκή κατάσταση αποσταθεροποίησης.
Η παχυσαρκία πια, δε θεωρείται απλώς μια πάθηση όπου ο άνθρωπος δεν έχει το κατάλληλο, για τα χαρακτηριστικά του, βάρος, αλλά μια ασθένεια που εξαρτάται από πολλές μεταβλητές κι έχει ως βάση κυρίως το μυαλό και τις ορμόνες. Έτσι λοιπόν και λόγω της αυξανόμενης και πιο πολύπλοκης φύσης της παχυσαρκίας ερχόμαστε σε επαφή με έναν σχετικά νέο κλάδο στην ιατρική, αυτόν της Βαριατρικής Μεταβολισμικής Χειρουργικής, που αναφέρεται στις πρακτικές και στις επεμβάσεις, οι οποίες εφαρμόζονται για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας, την απώλεια βάρους και τη διατήρηση σε βάθος χρόνου μιας πιο υγιούς για το σώμα μας φιγούρας.
Πολλοί άνθρωποι καταφεύγουν σ’ αυτές τις διαδικασίες, παρ’ όλο που όλοι όσοι δεν πάσχουν από αυτή τη σύγχρονη ασθένεια, θεωρούν ότι μόνο με τους παραδοσιακούς τρόπους επιτυγχάνεται η απώλεια κιλών. Οι κλισέ ατάκες όπως «αν το ράψεις χάνεις», «με διατροφή κι άσκηση όλα λύνονται», καθώς κι ο τρόμος ενός παχύσαρκου ατόμου ν’ απευθυνθεί σ’ έναν γιατρό για οποιοδήποτε πρόβλημα, λόγω της απάντησης που θα λάβει ότι για όλα ευθύνονται τα κιλά του, έχει κάνει τους ανθρώπους που αναζητούν βοήθεια σε τέτοιους είδους πρακτικές να αισθάνονται ένοχοι και προβληματικοί. Αυτό συμβαίνει γιατί κοινωνικά το σύνολο παίρνει τον ρόλο του δικαστή απέναντι στα παχύσαρκα άτομα κρίνοντάς τα ένοχα για αδυναμία αυτοελέγχου και παραμέληση εαυτού. Το πόρισμα βγήκε: «είσαι χοντρός και τεμπέλης.»
Πόσο εύκολο μας είναι να κατηγορήσουμε έναν άνθρωπο που βιώνει κατάθλιψη και βρίσκει παρηγοριά στο φαγητό; Έναν άνθρωπο που βρίσκεται καθηλωμένος και δεν μπορεί να κινηθεί; Κάποιον που πάσχει κι από αλλά ορμονικά προβλήματα που δεν αντιμετωπίζονται τόσο ομαλά ή άμεσα όσο πιστεύουμε; Κάποιον που επιβραβεύει τον εαυτό του μέσα από το φαγητό ή παρουσιάζει λόγω του άγχους του βουλιμικά επεισόδια; Πόσο εύκολα διαφοροποιούμε την ψυχολογία από το φαγητό ή τη συναισθηματική μας φύση; Πόσο συμβάλουμε στο να αισθάνονται άσχημα και μειονεκτικά οι άνθρωποι που δε χάνουν κιλά και πόσο εύκολα τους αφορίζουμε αν δεν τους οδηγήσουμε στο επιθυμητό, για εμάς πάντα, αποτέλεσμα;
Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλοί παχύσαρκοι άνθρωποι δεν ψάχνουν βοήθεια, δεν απευθύνονται σε ειδικούς που μπορούν να τους βοηθήσουν, αντιθέτως καταφεύγουν σε γιατροσόφια και λιγότερο ενδεδειγμένες πρακτικές προκειμένου να χάσουν βάρος, γιατί δεν αντέχουν την ψυχολογική πίεση της διαδικασίας, αφού την περνάνε εντελώς μόνοι. Η Ελλάδα, με την κουλτούρα της και τον τρόπο που μεγαλώνουν τα παιδιά μας, είναι μια από τις χώρες που βρίσκονται στην κορυφή της λίστας με τους ανθρώπους που ασκούν κριτική κι εκφοβισμό στη διαφορετικότητα. Μπορεί στις τρεις πρώτες θέσεις να βρίσκεται η Αυστρία, η Εσθονία και η Ρωσία, αλλά είμαστε πλέον στην εικοσάδα, σύμφωνα με την έρευνα που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Μια χώρα με bullies, που μαθαίνει στα παιδιά της από μικρά να μη δέχονται το διαφορετικό, να μην εμβαθύνουν, να μη συναισθάνονται, μέχρι τη στιγμή που θα γίνουν τα ίδια διαφορετικά και θα περιθωριοποιηθούν εκ νέου.
Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι ο τρόπος αντιμετώπισης είναι η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας για την παχυσαρκία κι ο ήρεμος ψυχικά νους. Για όσους δεν αντιμετωπίζουν τέτοιο πρόβλημα καλό θα ήταν, αν δεν προτίθενται να βοηθήσουν, τουλάχιστον να μην κάνουν το άτομο να αισθάνεται ένοχο για την απόφαση που πήρε για την υγεία του. Όπως και στις ψυχικές ασθένειες, έτσι και στην παχυσαρκία ο άνθρωπος που αναγνωρίζει ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα και ζητάει βοήθεια είναι ένα βήμα πιο κοντά στη λύση του. Ενοχοποιώντας, τον ψυχίατρο, τον βαρίατρο ή οποιαδήποτε άλλη ειδικότητα δε λύνουμε το πρόβλημα, αντιθέτως δημιουργούμε περισσότερα. Ας κρατήσουμε στο μυαλό μας τη φράση του Βίκτωρος Ουγκώ: «Η μεγαλύτερη χαρά της ζωής είναι η πεποίθηση ότι μας αγαπούν: μας αγαπούν γι’ αυτό που είμαστε, ή μάλλον παρ’ όλο που είμαστε αυτό που είμαστε.»
Φωτογραφία από την ταινία: The Whale
Συντάκτης: Αμάντα Δουλγεράκη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
