Το άγχος κι οι κρίσεις πανικού, πλέον, βρίσκονται στο top 10 δραστηριοτήτων της καθημερινότητάς μας. Για άλλους στην κορυφή, γι’ άλλους πιο χαμηλά στη λίστα και για λίγους, τυχερούς, εκτός της. Έτσι είναι η ζωή μας πια, ασταμάτητη, γρήγορη, αγχωτική. Κι ειδικός μπορεί να μην είμαι, όμως ξέρω σίγουρα πως η μόνιμη αγωνία και τρεχάλα στρεσάρουν τον οργανισμό σαν λάστιχο που τεντώνεται μέχρι να σπάσει. Αν σου συμβαίνει, πελαγώνεις, κλείνεσαι στον εαυτό σου, ντρέπεσαι και θεωρείς τον εαυτό σου ανίκανο να ανταπεξέλθει. Αν συμβαίνει σε δικό σου άνθρωπο, όμως, βάζεις σκοπό της ζωής σου να τον βοηθήσεις όπως μπορείς.
Ξεκινώντας να βοηθήσουμε κάποιον που ταλαιπωρείται από κρίσεις άγχους, καλό θα ήταν να καταλάβουμε πως μια κρίση, είναι αυτό ακριβώς: μια ξαφνική αντίδραση που μπορεί να προκύψει ανά πάσα ώρα και στιγμή, ενώ συνήθως έχει έντονα συμπτώματα. Αν λοιπόν έχεις κρίσεις άγχους, εκεί που γελάς και διασκεδάζεις, υπάρχει πιθανότητα να νιώσεις πως οι τοίχοι κλείνουν γύρω σου, πως λιγοστεύει η αναπνοή σου, η καρδιά σου χτυπάει τόσο δυνατά που νομίζεις ότι θα πεταχτεί έξω από το στήθος σου, ιδρώνεις, μουδιάζεις, παύεις ν’ ακούς και να συμμετέχεις. Με λίγα λόγια, το μυαλό σου σε κλειδώνει στο σώμα σου και νιώθεις πως πεθαίνεις. Κι ενώ τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλουν σε ένταση ή είδος, η κατάληξη είναι μια. Ο απόλυτος πανικός! Κι αν δεν έχεις επαγγελματική βοήθεια κοντά σου, τον ρόλο του διασώστη αναλαμβάνουν οι γύρω σου.
Σε καμία περίπτωση λοιπόν, πρακτικές του τύπου χαστούκια, έντονες φωνές, αμφισβήτηση ή πίεση, θα λειτουργήσουν θετικά. Θέλεις το άτομο που νιώθει πως πεθαίνει από τον τρόμο και το άγχος, να νιώσει ασφαλές και δυνατό. Παρότρυνέ το να αναπνέει με σταθερό κι αργό ρυθμό, αφού ένα γρήγορο τέμπο αναπνοής θα προκαλέσει υπεροξυγόνωση με αποτέλεσμα να γίνουν χειρότερα τα συμπτώματα. Ένα άλλο βασικό εργαλείο που μπορείς να χρησιμοποιήσεις είναι η φωνή σου. Προσπάθησε να μείνεις ψύχραιμος και μίλα στο άτομο αυτό ήρεμα και πράα- παρότρυνέ το εν ανάγκει ν’ ακολουθήσει τον ρυθμό σου και να επικεντρωθεί εκεί. Προσπάθησε ν’ αφαιρέσεις από την εξίσωση αγχογόνους παράγοντες όπως δυνατή μουσική, πολλά άτομα γύρω σας, έντονη ζέστη ή κρύο. Βάλ’ το κάπου να καθίσει ήρεμα, ώστε να μπορέσει να ανακτήσει τον έλεγχο. Με λίγα λόγια, άλλαξε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται, ελέγχοντας το περιβάλλον και τη συνειδητότητά του μέσα σε αυτό.
Η επαφή μπορεί να το κάνει να νιώσει καλύτερα ή χειρότερα. Δοκίμασε να πιάσεις τα χέρια του: Αν δεις ότι το επιτρέπει, ίσως του κάνει καλό και νιώθει πως δεν είναι μόνο, αν όμως δεις ότι πανικοβάλλεται περισσότερο, μην πιέσεις την κατάσταση. Εκείνη τη στιγμή δεν μπορεί να σκεφτεί καθαρά και μπορεί να αισθανθεί παραβίαση του προσωπικού του χώρου. Γενικώς, οι αντιδράσεις του μπορεί να αισθανθείς ότι σε θίγουν, ωστόσο πρέπει να θυμάσαι πως δεν το κάνει επίτηδες, καθώς εκείνη τη στιγμή νιώθει πως δέχεται επίθεση.
Μια κρίση δε θα διαρκέσει για πάντα, όσο κι αν φαίνεται κι από τις δυο πλευρές ατελείωτη. Πάντα τελειώνουν κι από την πλευρά του ανθρώπου ή τον ανθρώπων που βοήθησαν θα είναι απλώς μια εμπειρία. Όμως από την πλευρά του ανθρώπου που παθαίνει μια κρίση άγχους ή πανικού, είναι η πρώτη κρίση ή η εκατοστή και ξέρει πως δε θα τελειώσει εδώ. Σε όποια πλευρά κι αν βρίσκεσαι, αν έχεις τέτοιες κρίσεις στο περιβάλλον σου κι αισθάνεσαι να σε καταπίνουν, ζήτησε βοήθεια από έναν ειδικό επαγγελματία. Κανείς δε θα σε κατηγορήσει επειδή λαμβάνεις καθοδήγηση. Ας μην αφαιρούμε έναν πόντο έτσι ώστε αυτά που συνειδητά ή ασυνείδητα μας πνίγουν και σχηματίζουν τη θηλιά γύρω από τον λαιμό μας, να στενεύουν κι άλλο. Ας επικεντρωθούμε στο να μάθουμε πώς να κόβουμε το σχοινί.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου