10 βιβλία που δεν αρκεί να διαβάσεις μόνο μία φορά

Αν ισχύει το γεγονός ότι οι φίλοι έρχονται σε όλες τις μορφές, τότε τα βιβλία σίγουρα αποτελούν μια μορφή τους. Είναι εκεί τα βράδια που δε μας πιάνει ύπνος, όταν αναζητάμε μια διέξοδο από την πραγματικότητα, εκεί όταν είμαστε κουρασμένοι, λυπημένοι ή χαρούμενοι. Σε ταξιδεύουν σε μια άλλη διάσταση, σ’ έναν κόσμο φανταστικό. Κάποια είναι τόσο καλά που δε θες να τ’ αφήσεις από τα χέρια σου και στεναχωριέσαι όταν τελειώνουν, σαν ν’ αποχαιρετάς κάποιον αγαπημένο. Γι’ αυτό και παρακάτω ακολουθεί μια λίστα με δέκα βιβλία που δεν αρκεί να τα διαβάσεις μία φορά στη ζωή σου- μη σου πω ούτε καν δύο.

1. Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών

Από τον ανυπέρβλητο Τζ.Ρ Τόλκιν. Γραμμένο τμηματικά μεταξύ 1937 και 1949, με μεγάλο μέρος να δημιουργείται κατά τη διάρκεια του ‘Β Παγκοσμίου πολέμου. Αποτελείται από τρία βιβλία και παραπομπές. Αριστοτεχνικά γραμμένο, με τη δημιουργία από τον συγγραφέα διαφορετικών κόσμων, φυλών και γλωσσών, σε ταξιδεύει σε έναν κόσμο, αυτόν της Μέσης Γης, τόσο καλά δομημένο που νομίζεις ότι πραγματικά υπήρξε. Απεικονίζει τη μάχη του καλού ενάντια στο κακό κι είναι μια αντιπαραβολή της κλιματικής καταστροφής, με πρωταγωνιστές μια συντροφιά από διαφορετικούς χαρακτήρες που προσπαθούν να ολοκληρώσουν το ταξίδι τους. Σίγουρα κάπου εκεί θα βρεις έναν χαρακτήρα να ταυτιστείς κι ένα μήνυμα να πάρεις.

2. Ο Χάρι Πότερ

Στην ουσία είναι επτά βιβλία κι όχι ένα, γραμμένα από την Τζ. Ρόουλινγκ. Το πρώτο βιβλίο κυκλοφόρησε το 1997 και το τελευταίο της σειράς το 2007. Αρχικά ξεκίνησε σαν ένα απλό μυθιστόρημα φαντασίας για παιδιά και νέους, αλλά στην πορεία ο μαγικός κόσμος της Ρόουλινγκ μεγάλωσε κι εμπλουτίστηκε τόσο, που κέρδισε κοινό όλων των ηλικιών. Περιγράφει την πορεία ενός νεαρού μάγου, τις περιπέτειες αυτού και των ανθρώπων ή πλασμάτων γύρω του και καταλήγει στη μάχη μεταξύ αυτού και του πιο σκοτεινού μάγου Βόλντεμορτ, στην ιστορία του κόσμου.

3. Άμλετ

Άλλος ένας Άγγλος συγγραφέας, για την ακρίβεια ίσως κι ο κορυφαίος όλων, ο Σαίξπηρ, μας δίνει ένα πραγματικό κόσμημα της λογοτεχνίας. Ένα έργο που μέσα του κλείνει φιλοσοφικά ερωτήματα, συναισθήματά όπως ο έρωτας κι η λαγνεία, η εξουσία και η διαφθορά. Ακόμα κι αν ποτέ δεν τον έχεις ακούσει, πράγμα απίθανο, η φράση «να ζει κανείς ή να μη ζει» είναι ένα ερώτημα που πάντα θα αφορά μια βαθιά υπαρξιακή μας ανάγκη να ανακαλύψουμε το νόημα της ζωής. Στον πρίγκιπα της Δανιμαρκίας ίσως να κατοπτριστείς κι εσύ, αφού τελικά η πολιτική εξουσία κι η διαφθορά είναι οι μόνες σταθερές που διέπουν τον κόσμο.

4. Ανεμοδαρμένα ύψη

Ένα μυθιστόρημα αντιπροσωπευτικό της αγγλικής λογοτεχνίας, από την Έμιλι Μπροντέ, εκδόθηκε το 1847, έναν χρόνο πριν το θάνατο της συγγραφέως σε ηλικία 30 ετών. Εξιστορεί τον θυελλώδη κι απαγορευμένο έρωτα μεταξύ δυο ανθρώπων σε γεγονότα που περιγράφονται με παραστατικότητα και γλαφυρότατα, κριτικάροντας τις πολιτικές και πολιτισμικές συνθήκες της εποχής και βυθίζοντάς μας στα τοπία και τους χαρακτήρες. Απλό αλλά συγχρόνως βαθύ, ένα αριστούργημα, που κάποια στιγμή πρέπει να διαβάσεις και μετά να το ξαναδιαβάσεις.

5. Ο τελευταίος πειρασμός

Από τον ανυπέρβλητο Νίκο Καζαντζάκη, με αρχικό τίτλο «Τα απομνημονεύματα του Χριστού» και πρώτη έκδοση το 1955. «Η δυαδική υπόσταση του Χριστού στάθηκε για μένα πάντα βαθύ, ανεξερεύνητο μυστήριο. Η λαχτάρα, η τόσο ανθρώπινη, η τόσο υπεράνθρωπη, να φτάσει ο άνθρωπος ως τον Θεό ή, πιο σωστά, να επιστρέψει ο άνθρωπος στον Θεό και να ταυτιστεί μαζί του», έχει δηλώσει στην περιγραφή. Πρωτοπόρος στη διαφορετική αντιμετώπιση των ευαγγελικών αφηγήσεων, εξιστορεί ένα εναλλακτικό τέλος στην ιστορία του Ιησού, απεικονίζοντάς τον σαν έναν γερο που τελικά τον κορόιδεψε ο Σατανάς (ο τελευταίος πειρασμός) πάνω στο σταυρό, κάτι που αποδεικνύεται όνειρο. Μοναδικό συγγραφικό έργο που κάθε φορά θα σε κάνει να βλέπεις ανάμεσα στις γραμμές και κάτι νέο.

6. Ο Μικρός Πρίγκηπας

Λογοτεχνικό έργο του Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ, που εκδόθηκε το 1943. Με ήρωα ένα μικρο αγόρι, μια αλεπού κι ένα τριαντάφυλλο. Μιλάει για μαγικά ταξίδια σε πλανήτες και για περιπέτειες, καλύπτοντας όλες τις παγκόσμιες και πανανθρώπινες αλήθειες που βάζουν σε σκέψη ακόμα και τον πιο αδιάφορο αναγνώστη. Ένα ανάγνωσμα για όλες τις ηλικίες, που δίνει σε κάθε ηλικιακή ομάδα διαφορετική αντίληψη του έργου. Καλό είναι να το διαβάσεις μία ως παιδί και μία ως ενήλικας και θα δεις πως είναι σαν να διαβάζεις ένα άλλο βιβλίο.

7. Οι Άθλιοι

Μυθιστόρημα γραμμένο από τον Β.Ουγκώ, με πρώτη δημοσίευση το 1862, μια νουβέλα από τις σπουδαιότερες του 19ου αιώνα. Ο ήρωας, Γιάννης Αγιάννης, προσπαθεί να επανενταχθεί σε μια κοινωνία που διέπεται από σκιώδεις νόμους, εξουσία στα χέρια άπληστων ανθρώπων και καμιά σημασία στην ανθρώπινη ζωή, η οποία κατακρεουργείται καθημερινά μεταξύ πολέμων κι αρχόντων. Ένα μυθιστόρημα, που δείχνει πως τελικά μπορεί τα χρόνια να περνάνε, να εξελισσόμαστε σαν είδος, αλλά να μένουμε πίσω στις αξίες που μετράνε. Ένα συγγραφικό μεγαλούργημα του Ουγκώ, ο οποίος έχει δώσει πραγματικά τον εαυτό του και κάθε φορά που θα το διαβάζεις θα δεις πως θα σε πιάσεις να ταυτίζεσαι πότε με την Τιτίκα, πότε με τον Αγιάννη.

8. Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας

Γραμμένο από τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, εκδόθηκε στα ισπανικά για πρώτη φορά το 1985. Ένας καρτερικός και βαθύς έρωτας, που μαθαίνει να ανθίζει περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή. Ένας έρωτας που βασίζεται στα ήθη, όσο οδυνηρά και κακόβουλα, και στα έθιμα της πατρίδας του συγγραφέα, που μαθαίνει να ζει στη σκιά, στην κακοποίηση και την αμφιβολία, να ξεπερνάει όλα τα εμπόδια και να φουντώνει όλο και περισσότερο με το πέρασμα των χρόνων. Μια πραγματικά μοναδική ιστορία αγάπης.

9. Η φάρμα των ζώων

Επιμελημένο και γραμμένο μυθιστόρημα από τον Τ. Όργουελ, που εκδόθηκε το 1945. Εκτυλίσσεται σε μια δυστοπική πραγματικότητα όπου τα ζώα-σκλάβοι επαναστατούν στον άνθρωπο-τύραννο. Τη διοίκηση αναλαμβάνουν τα γουρούνια, που φαίνονται ικανότερα από τα άλλα ζώα, ωστόσο σύντομα το καθεστώς αυτό θα δημιουργήσει εκ νέου τρύπες. Μέσα στο έργο περιγράφεται πώς διαμορφώνεται η νέα τάξη πραγμάτων μετά την επανάσταση και κριτικάρει αριστοτεχνικά την απολυταρχία. Ένα βαθιά πολιτικό κείμενο που δε χάνει ποτέ την αξία του και χρειάζεται τουλάχιστον δυο αναγνώσεις για να περάσει, έστω τα μισά, απ’ όσα έχει να πει.

10. Φάουστ

Ένα έργο ζωής από τον Β. Γκαίτε, γραμμένο από το 1772 έως το 1832. Αφιέρωσε όλη την ενήλικη ζωή κι ώριμη περίοδό του ως συγγραφέας για να γράψει ένα πραγματικό αριστούργημα. Έχοντας τις βάσεις σε πραγματικό-υπαρκτό πρόσωπο, συμπρωταγωνιστής του Φάουστ είναι ο Διάβολος, ο οποίος έρχεται σε συμφωνία με το Θεό βάζοντας κάτι σαν στοίχημα, και πλησιάζοντας ο πρώτος με τη μορφή του σκύλου τον Φάουστ, προσφέροντάς του ό,τι του ζητήσει, με τον τελευταίο να πουλάει κυριολεκτικά την ψυχή του στον Άρχοντα της Κόλασης. Σε μια πολύ απλή ανάλυση πόλεμοι, βια, εξουσία, δυστυχία, αναμονή περιμένουν τον Φαουστ, όπου στο τέλος καταλαβαίνει πως το μόνο συνδετικό συστατικό είναι η αγάπη. Το έργο είναι αρκετά μεγάλο και περίπλοκο, οπότε οι δύο αναγνώσεις κρίνονται απαραίτητες.

Η αλήθεια είναι πως ήθελα να προσθέσω πολλά ακόμα, όπως την «Κόλαση» του Δάντη, την «Οδύσσεια» του Ομήρου, τον «Κώδικα Ντα βίντσι» του Μπράουν, το «ένα παιδί μετράει τ’ άστρα» του Λουντέμη. Πολλά βιβλία που διαβάζονται ξανά και ξανά, ανακαλύπτοντας κάθε φορά καινούριες λεπτομέρειες που σε κάνουν να τα αγαπήσεις ακόμα πιο πολύ. Νιώστε ελεύθεροι να συμπληρώσετε τη λίστα και να προτείνετε βιβλία που θεωρείτε ότι θα έπρεπε να διαβάσουμε ξανά και ξανά. Η γνώση πρέπει να μοιράζεται κι η φαντασία να συνδέει τα κενά. Ίσως κάπως έτσι να φτιάξουμε λίγο καλύτερα τη πραγματικότητά μας.