Έχετε σκεφτεί ποτέ πως υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας που λειτουργούν αμφίδρομα παίζοντας τραμπάλα στο μυαλό μας; Μιλάμε για χαρακτηριστικά κι ιδιότητες που ενώ θεωρούμε προτερήματα είναι ταυτόχρονα μειονεκτήματα και τούμπαλιν. Κι έτσι, από τη μια πλευρά της τραμπάλας έχουμε το γιατί αυτό το χαρακτηριστικό μας είναι προτέρημα κι από την άλλη το πώς γίνεται το ίδιο χαρακτηριστικό να αποτελεί μειονέκτημα.
Περί εξομολογήσεων ο λόγος και θα σας πω λοιπόν για το χαρακτηριστικό της δικής μου προσωπικότητας που έπαιζε, παίζει και θα συνεχίσει να παίζει τραμπάλα στο μυαλό μου. Έχω ένα καταραμένο έμφυτο ταλέντο στο να ψυχολογώ τον άλλον από την πρώτη στιγμή που θα τον συναντήσω. Δεν έχω ιδέα πώς και γιατί αλλά μου συμβαίνει πάντα κι η ιστορία έχει δείξει πως δεν πέφτω εύκολα έξω. Η αλήθεια είναι πως στην αρχή δεν έδινα και τόση σημασία σε αυτό που αντιλαμβανόμουν πολύ πριν αποκαλυφθεί σε άλλους. Κι όταν λέω άλλους εννοώ τους δικούς μου ανθρώπους, όπως συγγενείς και κολλητούς. Κρατήστε την ομάδα «άλλοι» για παρακάτω.
Αν με ρωτάτε πώς καλλιεργήθηκε αυτό θα σας πω ότι έχει να κάνει με την παρατηρητικότητά μου. Από παιδί φίλτραρα τα πάντα και δεν εννοώ σε βαθμό ψυχαναγκασμού, αλλά στο επίπεδο που θα μου επέτρεπε να καταλήγω σε συμπεράσματα. Προσωπικά πάντα συμπεράσματα, μιας κι η ανθρώπινη συμπεριφορά είναι ένα απόλυτα γοητευτικό πεδίο γνώσεων.
Στο δια ταύτα και πάμε στην τραμπάλα του δικού μου μυαλού. Προτέρημα το θεωρώ γιατί με έχει σώσει πολλές φορές αλλά κι έχω σώσει πολλούς με τη διορατικότητά μου. Δεν ξέρω αν σας έχει τύχει να έχετε εκείνο το προαίσθημα που όμως βασίζεται σε ενδείξεις κι όχι σε κάποια έμπνευση της στιγμής τύπου Πυθία. Αφού ψυχανεμιστώ τα πάντα και ζυγίσω συμπεριφορές αλλά και καταστάσεις, θα πράξω αναλόγως. Αν το ζήτημα έχει άμεση σχέση με μένα θα προσπαθήσω να διαφυλάξω τον εαυτό μου. Αν έχει να κάνει με δικά μου αγαπημένα πρόσωπα θα κάνω το ίδιο κι ίσως πολλά περισσότερα για εκείνους.
Κι ενώ σε πολλές περιπτώσεις αυτό το χαρακτηριστικό της δικής μου προσωπικότητας λειτουργεί ξεκάθαρα ως προτέρημα για το οποίο θα πω δίχως υπερβολή ότι καυχιέμαι, έρχονται τα πάνω κάτω κι η τραμπάλα αλλάζει θέση και πλευρά. Και το προτέρημα γίνεται μειονέκτημα. Ξεκάθαρο μειονέκτημα από εκείνα που θέλεις να καταχωνιάσεις σε ένα κουτί σαν εκείνο της Πανδώρας και να μην ξανανοίξει.
Ελάττωμα θα το πω γιατί πολλές φορές έχω χάσει φιλίες αφού θεώρησαν πως δεν ξέρω τι λέω. Σας έχει τύχει; Κι εκεί που πάω να κάνω το καλό βρίσκω κλασικά τον μπελά μου και μου γυρίζουν όλα boomerang. Η φάση είναι πως την αρχική ρίψη δεν την έκανα εγώ αλλά εγώ δέχομαι τη δριμύτατη κριτική όταν αυτό που έχω καταλάβει, αντιληφθεί ή διαισθανθεί φαίνεται πως μοιάζει με προσωπική εμπάθεια ή καταστροφολογία. Και κάπως έτσι η ομάδα «άλλοι» γίνεται «αλλού». Διότι μετά από αυτό, αλλού εκείνοι κι αλλού εγώ. Μαζεύω το προτέρημα-ελάττωμα, το βάζω στη βαλιτσούλα μου και πάω παρακάτω.
Έχω μπερδευτεί αρκετές φορές στο παρελθόν όταν προσπάθησα τελικά να καταλάβω τι από τα δυο είναι, προτέρημα ή ελάττωμα, η ικανότητα να ψυχολογείς τους γύρω σου. Όπως επίσης υπάρχει στο μυαλό μου κι η σκέψη πως κάνω κακή διαχείρισή του, αφού φέρομαι με βάση αυτό ενίωτε υπεροπτικά, σαν να τα ξέρω όλα. Κατέληξα όμως στο προφανές. Είναι ξεκάθαρα και τα δυο κι αυτή είναι η γοητεία του. Είναι χαρακτηριστικό μου, το αγαπώ και θα το καλλιεργήσω ακόμα πιο πολύ. Ο στόχος μου δεν είναι να αποδεικνύω στους άλλους πως έχω δίκιο, σ’ αυτό θέλω να με πιστέψετε. Είναι να κατανοώ την ανθρώπινη συμπεριφορά και να προστατεύω τα δικά μου αγαπημένα άτομα από κακοτοπιές. Είναι η ανάγκη μου να νιώθω ασφαλής που με οδηγεί εκεί.
Είναι όμορφο να μπορείς να ψυχολογείς τους άλλους αλλά είναι παράλληλα μια ικανότητα που μπορεί κάποιες φορές να μην ήθελα να έχω. Να είμαι σε άγνοια, στον δικό μου κόσμο κι ό,τι γίνει. Αυτό όμως είναι ευσεβής πόθος και ξέρω πως δε θα συμβεί, απλούστατα διότι απολαμβάνω αυτή την τραμπάλα του δικού μου μυαλού. Ελπίζω κι εσείς του δικού σας.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου