Το “mirroring” αναφέρεται στο φαινόμενο κατά το οποίο οι άνθρωποι τείνουν να υιοθετούν ασυνείδητα τις συμπεριφορές και τις στάσεις του συντρόφου τους, των γονιών τους ή άλλων ανθρώπων γύρω τους. Το να «προβάλλουμε» συμπεριφορές των γονιών μας στις ερωτικές μας σχέσεις μπορεί να έχει τόσο θετική όσο κι αρνητική επίδραση σ’ αυτές. Για παράδειγμα μπορεί να οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα στις σχέσεις, όπως η αυξημένη ενσυναίσθηση και κατανόηση μεταξύ των συντρόφων. Ωστόσο, μπορεί επίσης να προκαλέσει κι αρνητικές επιδράσεις, όπως η διαιώνιση ανθυγιεινών προτύπων συμπεριφοράς ή η ενίσχυση αρνητικών πεποιθήσεων και στάσεων. Το να μιμούμαστε τους γονείς μας σε μια σχέση μπορεί να συμβεί για διάφορους λόγους, και εδώ είναι πέντε πιθανές εξηγήσεις γι’ αυτό το φαινόμενο:
1) Αναζητάμε την οικειότητα
Ως παιδιά, παρατηρούμε τη συμπεριφορά των γονιών μας και τη δυναμική των σχέσεών μεταξύ τους. H συμπεριφορά τους γίνεται το μοντέλο στο μυαλό μας για το πώς πιστεύουμε ότι πρέπει να είναι οι ρομαντικές σχέσεις. Νιώθουμε άνετα με το οικείο και είναι φυσικό να αναζητούμε παρόμοια μοτίβα και δυναμικές στις δικές μας σχέσεις, με αποτέλεσμα να επιλέγουμε συντρόφους που μας θυμίζουν τους γονείς μας ώστε να αισθανόμαστε οικειότητα μαζί τους.
2) Έχουμε μάθει από τις δικές τους συμπεριφορές
Μαθαίνουμε από τους γονείς μας πώς να επικοινωνούμε, πώς να επιλύουμε τις συγκρούσεις και πώς να εκφράζουμε την αγάπη και τα συναισθήματά μας. Μέσα από τα δικά τους μοτίβα συμπεριφοράς γνωρίζουμε την έννοια της σχέσης και διδασκόμαστε όλα όσα χρειάζεται να ξέρουμε για την πορεία των δικών μας σχέσεων. Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να αποτυπωθούν βαθιά στο υποσυνείδητό μας και να μη συνειδητοποιούμε καν ότι τις αναπαράγουμε στις σχέσεις μας.
3) Νιώθουμε μια ασυνείδητη έλξη
Είναι πιθανό να μας ελκύουν ασυνείδητα σύντροφοι που μας θυμίζουν τους γονείς μας. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η φυσική εμφάνιση, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, τα κοινά ενδιαφέροντα ή ακόμα όπως είπαμε και πριν, η επιθυμία για οικειότητα. Και παρ’ όλο που οι λόγοι που συμβαίνει αυτό ποικίλουν και δεν είναι πάντοτε αρνητικοί, είναι απαραίτητο να καταλάβουμε πως όσο δεν κατανοούμε τη βαθύτερη αιτία που μας συμβαίνει αυτό και δεν επιλέγουμε ν’ αναπτυχθούμε αρκετά ώστε να ξεφύγουμε από πιθανές κακές επιλογές, θα πέφτουμε πάντα πάνω σ’ άτομα που μας θυμίζουν τους γονείς μας
4) Έχουμε ανεπίλυτα ζητήματα
Αν είχαμε άλυτα ζητήματα με τους γονείς μας, μπορεί να επιδιώξουμε να τα επιλύσουμε στις ερωτικές μας σχέσεις. Για παράδειγμα, αν νιώσαμε ότι μας εγκατέλειψε ή μας παραμέλησε ένας γονέας, μπορεί να αναζητήσουμε συντρόφους που παρουσιάζουν παρόμοιες συμπεριφορές με σκοπό να καλμάρουμε το μικρό παιδί μέσα μας. Αυτό αποτελεί τον τρόπο μας να «ξαναπαίξουμε» την κατάσταση και να προσπαθήσουμε να την επιλύσουμε αυτήν τη φορά, κερδίζοντας φυσικά την προσοχή και την αγάπη που δε λάβαμε ως παιδιά -παρά τις προσπάθειές μας.
5) Υπάρχει ακόμη, έντονη γονική επιρροή
Οι γονείς μας μπορεί να προσπαθούν ενεργά να επηρεάσουν τις επιλογές μας στις σχέσεις, εκφράζοντας τις προτιμήσεις τους ή την αποδοκιμασία τους για ορισμένους συντρόφους. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα αίσθημα υποχρέωσης ν’ ακούσουμε και να δεχτούμε τις απόψεις των γονιών μας, το οποίο μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις και τις συμπεριφορές μας στις σχέσεις. Όπως και στις προηγούμενες περιπτώσεις, κάτι τέτοιο μπορεί πολλές φορές να γίνει «επικίνδυνο» και να οδηγήσει στη δημιουργία μιας υπερεμπλεκόμενης οικογένειας, όπου τα μέλη δεν έχουν την ευχέρεια ν’ αναπτυχθούν ανεξάρτητα και φυσιολογικά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ το “mirroring” σε μια σχέση μπορεί να είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο, δεν είναι απαραίτητα μια υγιής ή επιθυμητή δυναμική. Είναι σημαντικό να έχουμε επίγνωση των μοτίβων και των συμπεριφορών μας στις σχέσεις και να εργαζόμαστε ενεργά για τη δημιουργία υγιών και θετικών δυναμικών που βασίζονται στις δικές μας αξίες και προτιμήσεις.
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου
