«Αν είσαι -τόσο- ξανθιά είσαι πιο απρόσιτη στους άντρες»

«’Αλλαξες τα μαλλιά σου, ε; Γιατί;»

Πολύ πρόσφατα, μια συζήτηση στην οποία είχα την ατυχία να είμαι παρούσα, έκανε τη συγκεκριμένη φράση το έναυσμα για ν’ ανάψουν κάθε λογής λαμπάκια στο κεφάλι μου, κάνοντάς με αναρωτιέμαι γιατί -ακόμη- ασχολούμαστε με τρίχες. Κυρίως τις γυναικείες, των οποίων το χρώμα έρχεται να δώσει και μια ορθή κοφτή απάντηση για το ποιόν μας. Ως ξανθιά, μέχρι εκεί που δεν πάει, θα σε πάω στη σκοτεινή πλευρά του πράγματος, αυτή που με κάνει να θέλω να την τραβάω τη χαίτη από απόγνωση, μέχρι να την ξεριζώσω.

Ως γνωστόν, η αισθητική σου, το στιλ σου κι ο τρόπος που αντιλαμβάνεσαι τη θηλυκότητά σου, δύναται ν’ αποτυπωθεί στο κεφάλι σου. Είτε πιο ήπια είτε πιο έντονα, δεν έχει σημασία. Είσαι εσύ κι όταν κοιτάζεσαι στον καθρέφτη νιώθεις όμορφα. Ναι, θα ‘θελες. Ποιον ρώτησες για να νιώθεις όμορφα, για να βγάζεις την αυτοπεποίθησή σου στη φόρα χωρίς ντροπή κι αν τυχόν μέσα σου μια φωνούλα ψιθυρίζει “είμαι όμορφη” αυτό να μας το τρίβεις και στη μούρη σαν τρόπαιο;

Η αφορμή για να μετατραπεί αυτό το μικρό παραθυράκι ικανοποίησης με τη δική μου εικόνα στον καθρέφτη σ’ ένα τσουβάλι ανασφάλειες, ήταν όταν άκουσα πως το -πολύ για τα μάτια κάποιων- ξανθό μου κεφάλι, κάνει την εμφάνισή μου να δείχνει απρόσιτη, απλησίαστη για το αντρικό (φυσικά!) φύλο. Πως μια κοπέλα, γυναίκα, «πρέπει να δείχνει κοριτσάκι, ήσυχη, όχι περπατημένη- ξέρεις, αυτή με το πλατινέ μαλλί και το φτιαγμένο νύχι». Ναι ναι, real time κουβέντες, βγαλμένες από μεσημεριανό καφέ σου μεταφέρω.

Κι εκεί που ήλπιζα να βγει από κάποια γωνίτσα ο Φερεντίνος, να γελάσει με τη φάτσα μου και να μου πει συγχαρητήρια για τα χίλια ευρώ που κέρδισα, τελικά το αφήγημα αποδεικνύεται αλήθεια. Και κάτι καλά κρυμμένοι φόβοι για τον ρόλο της γυναίκας, έρχονται και ζωντανεύουν ξανά. Κοίτα να δεις τι κάνουν πέντε τρίχες και δυο μαλάκες με άποψη σε συνδυασμό. Ανέκαθεν γνωρίζαμε πως τα εξωτερικά μας χαρακτηριστικά γινόντουσαν σημεία αναφοράς, ανέκαθεν βλέπαμε πόσο δύσκολο ήταν για μια γυναίκα να σταθεί απέναντι σε εκατομμύρια καλούπια και να ισορροπήσει ανάμεσα σε χαρακτηρισμούς κι εντυπώσεις που θα την ακολουθούσαν μια για πάντα. Να αποδείξει πως δεν είναι μόνο ό,τι φοράει κι ό,τι δείχνει, μα κι αν είναι είναι δικαίωμά της.

Τα γνώριζα όλα αυτά, τα άκουγα κι ίσως δε μου ίδρωνε πολύ το αυτί. Μέχρι που ένα τόσο επιφανειακό μου γνώρισμα, με κατέταξε σε μια λίστα της όχι και τόσο “ήσυχης”, της περπατημένης, αυτής που σίγουρα μπορεί και θέλει να τους αλλάζει σαν τα πουκάμισα. Στα ρωμαϊκά χρόνια άλλωστε, οι ξανθιές σε μια κοινωνία σίγουρα ήταν πόρνες, με σήμα κατατεθέν το μαλλί τους, για να ξεχωρίζουν από τις «καθώς πρέπει» γυναίκες της κοινωνίας τους. Μην κοιτάς που πέρασαν κάτι χιλιετίες, μέσα μας μάλλον δεν άλλαξαν και πολλά. Που και να σου πω κάτι; Να κι αν είμαι να κι αν δεν είμαι. Η ελευθερία σου τελειώνει εκεί που αρχίζουν τα «γιατί είσαι έτσι» κι όχι αλλιώς. Εκεί που νιώθεις απλώς μέρος μιας ακόμη κατηγορίας. Μια ακόμη ξανθιά, στην προκειμένη. Που δικαιούται να είναι μόνο χαζή ή πολύ δύσκολη ή πόρνη. Κι αυτό όχι γιατί έτσι γουστάρει να είναι αλλά γιατί αυτό της είπαν πως συμβολίζουν οι τρίχες της.

Γράφω και με πνίγει μια συνειδητοποίηση, τόσο μεγάλη, ικανή να με βυθίσει σε μια ανασφάλεια που θα ευχόμουν καμιά γυναίκα να μην επιτρέψει να βιώσει ποτέ της. Η ηθική σου, η ποιότητά σου σαν άνθρωπος, η ανάγκη σου να αγαπηθείς και να εκτιμηθείς, ή ακόμα και να λάβεις το πιο απλό φλερτ, το πόσο εσύ γουστάρεις να είσαι αυτή που είσαι, έχει ταβάνι. Αυτό που οι άλλοι μπορούν ν’ αντέξουν, να διαχειριστούν και να πλάσουν -γιατί κάτσε, ποια νομίζεις πως είσαι; Χαλάρωσε κοριτσάκι! Τα μαλλιά σου, το “προκλητικό” κόκκινο κραγιόν σου, οι καμπύλες, το μίνι σου κι ό,τι άλλο μπορεί να έχεις ή να φοράς, ανάλογα τις συνθήκες και τις περιστάσεις, λειτουργεί υπέρ ή κατά σου. Κι είναι θλιβερό και βλακώδες να νιώθω έτσι, να νιώθεις έτσι και δεν ξέρω πόσες άλλες ακούνε τέτοιες βλακώδεις εκφράσεις και προσπαθούν να μένουν ψύχραιμες. Πρέπει να είσαι ωραία, να δείχνεις ωραία, να μιλάς γλυκά, να χαμογελάς, αλλά πάντα με μέτρο. Πρέπει να είσαι τα πάντα, αλλά όχι στο maximum.

Η αλήθεια είναι πως δεν πρόκειται να βρω απαντήσεις, γιατί καλώς ή κακώς, πράγματι για τρίχες πρόκειται. Μα θα έπρεπε τουλάχιστον, κάπου όλοι να συμφωνήσουμε. Είτε μια γυναίκα θεωρείται αντικειμενικά όμορφη είτε όχι, αυτό δε θα έπρεπε σε καμιά περίπτωση να είναι για την ίδια θηλιά στο λαιμό που την αναγκάζει να προσαρμοστεί σε ηλίθια θέσφατα κι ερμηνείες του κάθε τραχανοπλαγιά για την αξία της. Αυτήν μόνες μας τη χτίζουμε, την ορίζουμε κι από εκεί και πέρα κάθε μέρα παλεύουμε ν’ αγαπήσουμε τον εαυτό μας, με πλευρές καλές και κακές. Τώρα γιατί μια βαμμένη ρίζα έρχεται να καταρρίψει κάθε τι όμορφο ή άσχημο έχω μέσα μου, το λες σοβαρό πρόβλημα.

Μεγαλώνουμε, ωριμάζουμε και προσδοκούμε αυτό που η καθεμία μας πρεσβεύει ως ομορφιά, να εκτιμηθεί και γιατί όχι να θαυμαστεί- αλλά ας μη μείνουμε ως εκεί. Είναι κρίμα να νιώθεις υπόλογη για μια εικόνα που στο κάτω-κάτω αγαπάς και μαγκιά σου. Είναι επίσης κρίμα να σου φυτεύεται στο κεφάλι πως κάτι απ’ όλα αυτά που αγαπάς και λατρεύεις να προσφέρεις σαν φροντίδα στον εαυτό σου, πρέπει να τ’ αλλάξεις, ή να τα μετριάσεις, για να γίνεις το προσβάσιμο θηλυκό, μη ανταγωνιστική για τους άλλους, χαρωπή, βατή πίστα που λέμε. Αν θέλουν, θα μας αγαπήσουν και για τα φανταχτερά μας τα μαλλιά και για το μπρίο μας και για τις ανασφάλειές μας και για την κοιλίτσα που μας ενοχλεί. Ή όλα ή τίποτα. Το ζήτημα είναι να καταλάβουμε πως ολόκληρες έχουμε αξία, και δε χρειάζεται να χάσουμε ή ν’ αλλάξουμε κομμάτια μας για να μπούμε στα καλούπια που στο τέλος θα μας σπάσουν, αντί να τα σπάσουμε εμείς.

Ξανθιές και μη, αν σας αγαπήσατε εσείς πρώτες μέσα σας κι έξω σας, μη φοβάστε τίποτα. Τα λέμε στο επόμενο ραντεβού για ρίζα!