Η ιδέα του Pride γεννήθηκε τον Ιούνιο του '69 στο Stonewall Inn

Pride. «Υπερηφάνεια». Μια λέξη που ορίζει την αυτοεκτίμηση και την εμπιστοσύνη που κάποιος δείχνει στον εαυτό του. Την ικανοποίηση ότι είναι περήφανος για όσα αντιπροσωπεύει. Για τα πιστεύω του. Για την ίδια του την ταυτότητα. Μια λέξη που έχει ταυτιστεί με πάρτι, παρελάσεις, ουράνια τόξα, χρώματα και γιορτή. Γιορτή για τη διαφορετικότητα. Ας δούμε όμως πώς ξεκίνησε και τι αγώνες έχουν δοθεί για να φτάσει το Pride στο σήμερα.

Όλα άρχισαν τον Ιούνιο του 1969 στο Stonewall Inn, σε ένα γκέι μπαρ στη Νέα Υόρκη, όταν η αστυνομία εισέβαλε στον χώρο. Εκείνο το βράδυ πολλοί από τους θαμώνες παραπονέθηκαν για παρενόχληση και κοινωνικές διακρίσεις. Ακολούθησαν αντιδράσεις και συλλήψεις και με αφορμή το γεγονός και την οργή που ένιωθαν, άρχισαν να διαδηλώνουν για το πόσο ενάντια ήταν σε τέτοιου είδους συμπεριφορές. Ακολούθησαν πορείες διαμαρτυρίας και έναν χρόνο μετά έγινε το πρώτο Pride, με αφορμή την ετήσια επέτειο του Stonewall.

Σε πολλές πόλεις της Αμερικής, η LGBTQ+ κοινότητα άρχισε να διαμαρτύρεται για την καταπάτηση των δικαιωμάτων της και να οργανώνει πορείες. Τα επόμενα χρόνια, οι διαμαρτυρίες όλο και αυξάνονταν, ενώ η ιδέα του Pride άρχισε να παίρνει πιο ευρεία μορφή. Να γίνεται κάθε χρόνο σε όλο και περισσότερα μέρη. Να μην είναι διαμαρτυρία αλλά γιορτή για τη διαφορετικότητα. Μια παρέλαση που άρχισε να περιλαμβάνει ανθρώπους διαφορετικού χρώματος, ερωτικών προτιμήσεων και γενικότερα ό,τι η κοινωνία θεωρούσε διαφορετικό από την ουτοπική νόρμα που γνώριζε. Άρχισε να γίνεται πιο ροζ, πιο χρωματιστή, πιο γιορτινή.

Και άκουγες συνθήματα για ίσα δικαιώματα κατά των διακρίσεων με έμβλημα το ουράνιο τόξο να συμβολίζει όλες τις ερωτικές προτιμήσεις,  τις επιλογές και την ελευθερία της έκφρασης. Ο μήνας Ιούνιος αναγνωρίστηκε πρώτη φορά ως Pride month το 1999 από τον τότε πρόεδρο της Αμερικής, Bill Clinton. To ίδιο έγινε και με επόμενους προέδρους έως το 2021, οπότε και επίσημα καθιερώθηκε ως LGBTQ+ Pride Month.

Και κάπως έτσι μέσα στο καλοκαίρι, ανάλογα με τον καιρό, το Pride γιορτάζεται κάθε χρόνο σε πολλά μέρη του κόσμου. Αξίζει να αναφέρουμε πως στο Άμστερνταμ γιορτάζεται το πρώτο σαββατοκύριακο του Αυγούστου και είναι από τα πιο δημοφιλή, με εορταστικό χαρακτήρα, άρματα μέσα στα κανάλια και αυξανόμενη προσέλευση κόσμου από πολλά μέρη. Η επίσημη ονομασία του είναι G@y Pride και στις Ηνωμένες Πολιτείες ψηφίστηκε ως η καλύτερη γιορτή υπερηφάνειας, ενώ το 2018 ως η καλύτερη δημόσια εκδήλωση της Ολλανδίας.

Και κάπως έτσι έφτασε και στην Ελλάδα. Τον Ιούνιο του 1980 έγινε η πρώτη προσπάθεια από το ΑΚΟΕ (Απελευθερωτικό Κίνημα Ομοφυλόφιλων Ελλάδας) στην Αθήνα. Πέρασαν αρκετά χρόνια για να γίνουν οι επόμενες εκδηλώσεις με πολλά εμπόδια και πολλούς να εκφράζουν την αντίθεσή τους. Το πρώτο επίσημο Athens Pride διοργανώνεται το 2005, αντίστοιχο με Pride του εξωτερικού, και από τότε κάθε χρόνο προσελκύει όλο και περισσότερο κόσμο. Με τα χρόνια, άρχισε να γίνεται και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως στη Θεσσαλονίκη, στην Κρήτη και στην Πάτρα.

Σε κάποιες πόλεις με περισσότερη αποδοχή, σε άλλες δυστυχώς με λιγότερη, το Pride είναι μια γιορτή που μάχεται με επιτυχία να διεκδικήσει τα δικαιώματά της και τα δικαιώματα των ανθρώπων που την εκπροσωπούν. Στις μέρες μας θα έπρεπε να ζωγραφίζουμε ουράνια τόξα σε τοίχους και να ανεμίζουμε σημαίες χρωματιστές, και να μη χρειάζεται να υψώνουμε πανό και πλακάτ έξω από αρμόδιες αρχές για να ζητήσουμε όσα μας ανήκουν. Ισότητα και δικαιοσύνη.

Όμως υπάρχουν άνθρωποι που κάποιοι τους στερούν το δικαίωμα στη ζωή και όσο συμβαίνει αυτό τα Pride θα είναι εκεί κάθε χρόνο για να φωνάζουν για την αγάπη. Και κάθε μέρα θα πρέπει καθένας από εμάς να γιορτάζει το δικό του προσωπικό Pride. Είτε είναι ροζ, μωβ, πράσινο ή πορτοκαλί. Μέχρι όλοι να υπάρξουμε άνθρωποι, ας φτιάξουμε το δικό μας ουράνιο τόξο. Άλλοι με μαρκαδόρους και μπογιές σε χαρτόνι, άλλοι με σπρέι στους τοίχους, με χορούς και μουσικές, ανεμίζοντας χρωματιστές σημαίες. Ας γεμίσουμε ουράνια τόξα σε επιφάνειες λευκές και ουρανούς γαλανούς, δίνοντας το παρόν σε κάθε Pride που χρειάζεται καθένας μας.

Μέχρι να μπορούμε όλοι να κρατήσουμε το χέρι που αγαπάμε, χωρίς να σκεφτόμαστε ποιος θα μας δει.