Δύο άνδρες στην Ουγκάντα αντιμετωπίζουν ξεχωριστές κατηγορίες για «βαριά ομοφυλοφιλία», αδίκημα που τιμωρείται με θάνατο σύμφωνα με τους αμφιλεγόμενους νέους νόμους της χώρας, κατά των ομοφυλοφίλων.
Πιο συγκεκριμένα, οι κατηγορίες αφορούν έναν 20χρονο άνδρα στην περιφέρεια Σορότι στην ανατολική Ουγκάντα, στις 18 Αυγούστου, αφού φέρεται ότι “πραγματοποίησε παράνομη σ3ξουαλική επαφή με έναν άνδρα ηλικίας 41 ετών με αναπηρία”, όπως δήλωσε στο CNN η Jacqueline Okui, εκπρόσωπος του γραφείου του Διευθυντή Δημόσιας Εισαγγελίας.
Η “βαριά ομοφυλοφιλία”, σύμφωνα με τον πολυσυζητημένο νόμο, ορίζονται οι περιπτώσεις σ3ξουαλικών σχέσεων μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου με συμμετοχή ανηλίκων κι άλλων κατηγοριών ευάλωτων ατόμων ή όταν ο δράστης είναι μολυσμένος με τον ιό HIV, ενώ περιλαμβάνει πέραν όλων των άλλων και την απαγόρευση του γάμο των ομοφυλοφίλων στην Ουγκάντα και τιμωρεί οποιαδήποτε μορφή ερωτικής πράξης με άτομα του ίδιου φύλου με ισόβια κάθειρξη. Μάλιστα, λέγεται ότι υπό το πρόσχημα των παραπάνω ποινικοποιούνται συμπεριφορές που αφορούν συναινετικές σχέσεις μεταξύ ενηλίκων, πράγμα που θέτει τον νόμο σε ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο. Ωστόσο κάτι τέτοιο διαψεύδεται από την κυβέρνηση.
Αν κι έχουν περάσει δεκαετίες από τότε που η Ουγκάντα πραγματοποίησε για τελευταία φορά εκτέλεση, αλλά ο μακροχρόνιος πρόεδρός της Γιοβέρι Μουσέβενι είχε απειλήσει το 2018 να επαναλάβει με κρατική συναίνεση τη θανατική ποινή.
Η δικηγόρος Justine Balya, η οποία εκπροσωπεί τον 20χρονο άνδρα, δήλωσε στο CNN ότι οι ποινές που συνδέονται με τον νόμο είναι εντελώς δυσανάλογες. “Φυσικά το γεγονός ότι ο νόμος εφαρμόζεται με αυτόν τον τρόπο είναι εντελώς αντισυνταγματικό, διότι επιδιώκει να ποινικοποιήσει αυτό που είναι συναινετική συμπεριφορά μεταξύ ενηλίκων”, δήλωσε η ίδια. Τέτοιου είδους υποθέσεις, σύμφωνα με την ίδια, μπορούν να οδηγηθούν σε δίκη μετά από μεγάλη καθυστέρηση κι αναμένει ότι ο πελάτης της θα παραμείνει προφυλακισμένος για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η Balya δήλωσε επίσης ότι εκπροσωπεί αρκετούς ανθρώπους που συνελήφθησαν για μικρότερα «αδικήματα», βάσει του νόμου κατά της ομοφυλοφιλίας.
Ο άνδρας που συνελήφθη στο Σορότι είναι το δεύτερο άτομο που κατηγορείται για το κεφαλαιώδες αδίκημα στην Ουγκάντα από τότε που ψηφίστηκε ο νόμος τον Μάιο, για “επιβαρυμένη ομοφυλοφιλία” τον περασμένο μήνα στην περιφέρεια Τζίντζα στην ανατολική Ουγκάντα. Φέρεται να προέβη σε “σ3ξουαλική πράξη με έφηβο του ίδιου φύλου”, σύμφωνα με τον Οκούι. Κι οι δύο άνδρες βρίσκονται υπό κράτηση και θα παρουσιαστούν στο δικαστήριο τον Σεπτέμβριο.
H απόφαση αυτή πυροδότησε παγκόσμια καταδίκη, προκάλεσε φόβους στην κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ και πυροδότησε νομικές μάχες. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε τον νόμο “τραγική παραβίαση των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων” κι έδωσε επίσης εντολή για αξιολόγηση των συνεισφορών και των επενδύσεων της χώρας στην Ουγκάντα. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν επίσης περιορισμούς στη χορήγηση βίζας σε αξιωματούχους της Ουγκάντα, αλλά δεν κατονόμασαν τους θιγόμενους.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Παγκόσμια Τράπεζα δήλωσε ότι δε θα εξετάσει νέα αιτήματα δανείων από την Ουγκάντα μετά τη νομοθεσία κατά των ομοφυλοφίλων. Ο Μουσέβενι αντέδρασε στην κριτική για τον νόμο κατά των ομοφυλοφίλων, ενώ κατηγόρησε την Παγκόσμια Τράπεζα ότι τολμά να εξαναγκάσει τη χώρα του «να εγκαταλείψει την πίστη, τον πολιτισμό, τις αρχές και την κυριαρχία μας, χρησιμοποιώντας χρήματα». «Η Ουγκάντα θα αναπτυχθεί με ή χωρίς δάνεια», δήλωσε μετά την απόφαση.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η ομοφυλοφιλία ποινικοποιείται σε περισσότερες από 30 από τις 54 χώρες της Αφρικής κι είναι αρκετοί εκείνοι που τη θεωρούν συμπεριφορά εισαγόμενη από το εξωτερικό κι όχι ως σεξουαλικό προσανατολισμό.