Δεν ξέρω αν είναι ακόμη της μόδας φράσεις όπως «ο πατέρας σου είναι ο μόνος άντρας που δε θα σε πληγώσει» ή «για κάθε πατέρα η κόρη του είναι μια πριγκίπισσα» -ειλικρινά έχω σταματήσει να δίνω σημασία σε ό,τι περιλαμβάνει την έννοια του πατέρα. Φαντάζομαι βέβαια ότι κάποιοι ίσως ταυτίζονται γιατί αυτή είναι η δική τους πραγματικότητα. Για μένα πάντως αυτές οι φράσεις ήταν (και είναι) κλισεδιάρικες κι εμετικές. Γιατί ο πατέρας μου, μόνο πατέρας δεν μπορεί να θεωρηθεί κι αυτό είναι γεγονός. Η μάνα μου είχε αναλάβει όλους τους ρόλους και τα κενά τους –γιατί πόσα να προλάβει να κάνει η γυναίκα;- τα κάλυπτα εγώ.

Εγώ ήμουν ο κηδεμόνας μου. Εγώ με γυρνούσα απ’ το σχολείο, εγώ με διάβαζα, εγώ μου έθετα όρια κι εγώ με κακομάθαινα. Εγώ έπαιρνα τους βαθμούς μου, εγώ με προστάτευα. Τις συμβουλές των δικών μου ανθρώπων τις μάθαινα σαν ποίημα και πορευόμουν γιατί ήξερα ότι για μένα δε θα έρθει ο μπαμπάς στο σχολείο να με πάρει ή ακόμα πιο ανέλπιστα να με προστατεύσει απ’ τα κακά παιδάκια που με κοροϊδεύουν, ο μπαμπάς δε θα βρει χρόνο για μένα ούτε και θα με αναζητήσει. Δε θα θυμηθεί καν τα γενέθλια ή τη γιορτή μου, δε θα με παινέψει για την όποια μου επιτυχία, ούτε θα θαυμάσει το όποιο μου ταλέντο.

Ο δικός μου ο μπαμπάς ήταν ένας αυτάρεσκος νάρκισσος που ήθελε να τον υπηρετούν. Δεν ήταν προστατευτικός, δεν ήταν τρυφερός, δεν ήταν καν εκεί για μένα. Δεν είχε να πει καλή κουβέντα, δεν του περίσσευαν χάδια ή αγάπη για να δώσει. Δεν ήταν ποτέ παρών, δεν είχε καν τη διάθεση ή την πρόθεση να είναι. Σε μένα το έκανε σαφές πως δεν έβρισκε κανένα ενδιαφέρον να ασχοληθεί έστω και στο ελάχιστο, έστω για την διασφάλιση των βασικών μου αναγκών. Εντάξει, εδώ που τα λέμε, το να γίνω ο γονέας που εκείνος ούτε κατά διάνοια δεν κατόρθωσε να γίνει ήταν απίστευτα εύκολο. Ομολογουμένως ο πήχης ήταν πολύ χαμηλά.

Έμαθα, λοιπόν, να είμαι το αντίθετο από εκείνον, να φροντίζω, να αγαπώ, να αγκαλιάζω, να ακούω, να προστατεύω τους δικούς μου ανθρώπους και να κάνω τα λόγια μου χάδια για τις ανασφάλειές τους ώστε, με τον καιρό, τα τραύματα να κλείσουν. Ναι, πολλές φορές είμαι αυστηρή όμως δεν το κάνω για να πληγώσω. Είμαι αυστηρή γιατί δε φροντίζουν αρκετά τους εαυτούς τους ή γιατί αφήνουν άσχημα λόγια να τους επηρεάσουν. Για μένα, κανενός τα πικρόχολα σχόλια δεν είναι αποδεκτά όση αλήθεια κι αν μπορεί να περιέχουν.

Η δική του πρακτική περιλάμβανε υποτιμητικά σχόλια, εκφράσεις δυσφορίας και ταπεινωτικές κριτικές. Μου «έμαθε» ποδήλατο λέγοντάς μου ότι δε θα τα καταφέρω και με παράτησε στην μέση του δρόμου να γυρίσω μόνη μου. Δε γύρισα. Έκλαιγα μα έκανα ποδήλατο -τώρα που το σκέφτομαι, αυτό θα μπορούσε να είναι μια αλληγορία για το πώς κύλησε η ζωή μου γενικότερα κι είναι τόσο ανορθόδοξα αστείο! Τη δεύτερη εβδομάδα πήρα το γαλλικό κλειδί κι έβγαλα μόνη μου τις βοηθητικές. Ναι, έπεσα πολλές φορές, ναι, χτύπησα και πόνεσα όμως τα σημάδια στα γόνατα και τους αγκώνες έχουν από καιρό φύγει. Η φωνή του να μου λέει ότι δε θα τα καταφέρω ακόμα ηχεί. Κι αυτή είναι η φωνή που αποφάσισα πως δε θα γίνω.

Η δική μου πρακτική ξεκινά με ένα «ξέρεις, ίσως αυτό να σε βολέψει» κι εξελίσσεται σε «πιστεύω ότι μπορείς να τα καταφέρεις, αλλά και να μη μας βγει όπως θέλουμε, δε χάθηκε κι ο κόσμος». Η δική μου ανάγκη για αποδοχή, από τύχη κι αρκετή ενδοσκόπηση δεν έγινε πικρία, δε μετουσιώθηκε σε μνησικακία. Την έκανα αγάπη για να σπάσω τον κύκλο. Για να λυτρωθώ κι εγώ από τον πόνο που εκείνος μου προκάλεσε.

Μου έχει μείνει μια άρρωστη τάση να αναζητώ την τελειότητα, να θέλω να έχω τον έλεγχο, να περιμένω πολλά από τον εαυτό μου και καμιά φορά κι απ’ τους άλλους, όμως αυτό το παράδειγμα προς αποφυγή που μου έδωσε ο πατέρας μου ήταν μάλλον το καλύτερο που μπορούσε να κάνει και κάπου έχω συμφιλιωθεί με αυτό. Ξέρω πολύ καλά τι πρέπει να αποφύγω, ξέρω ποιες ανάγκες θα κληθώ να καλύψω σε έναν άλλο άνθρωπο από τα κενά που κάλυψα σε μένα και ξέρω ότι είμαι εκ προοιμίου καλύτερος γονέας από εκείνον.

Στα δικά μου παιδιά θέλω να αφιερώσω χρόνο, στοργή, φροντίδα και χρήμα -ας είμαστε ειλικρινείς. Θέλω να αφοσιωθώ στο να βγουν ολόκληρα κι όχι «σπασμένα» όπως εγώ. Θέλω να είναι παιδιά όταν πρέπει να είναι παιδιά κι έπειτα να είναι έφηβοι, να κάνουν τα τρελά που κάνουν οι έφηβοι και που εγώ απέφευγα να κάνω για να μην ταλαιπωρώ τη μάνα μου. Ας με ταλαιπωρήσουν θα πω, ας κοπανάνε την πόρτα του δωματίου τους κι ας παραδώσουν λευκή κόλλα την επόμενη μέρα γιατί δε γούσταραν να διαβάσουν. Θα πω πως πέτυχα ως γονιός γιατί θα τους έχω δώσει την ευκαιρία να είναι ξέγνοιαστα.

Έγινα ο γονέας που δεν ήσουν για μένα, μπαμπά, κι είμαι τόσο εντάξει με αυτό που νιώθω περήφανη για τον εαυτό μου. Πόσο απροσδόκητα κωμικοτραγικό να είναι κάτι, για το οποίο εσύ θα έπρεπε να ντρέπεσαι, το μεγαλύτερο επίτευγμά μου!

 

ΥΓ: Για όλους εσάς που οι γονείς σας είναι άνθρωποι που μοιράζεστε γενετικό υλικό δίχως πραγματικά να αξίζουν τους τίτλους που κοινωνικά τους δόθηκαν, μια μεγάλη αγκαλιά. Κανένας μας δεν είναι ο γονιός του κι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι από εκείνους.

Συντάκτης: Σουζάνα Ντεζούκι
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου