Η με υπ’ αριθμ. απόφαση 159/2022 του Μονομελές Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, αποτελεί σταθμός τόσο στον νομικό κόσμο, όσο και στη μέση κοινωνία, καθότι, αναγνωρίστηκε επιμέλεια στη μη βιολογική μητέρα του τέκνου έπειτα από διαζύγιο ομόφυλου ζευγαριού, όπως ορίστηκε από το Βρετανικό δικαστήριο που εκδίκασε την υπόθεση. Η απόφαση αποτελεί σταθμό, όμως, καθότι θέτει ένα κοινωνικό ζήτημα, δηλαδή, το αν η λέξη «οικογένεια», τουλάχιστον στην ελληνική κοινωνία, είναι με αυστηρά στεγανά οι τρεις ακόλουθες λέξεις: «Μαμά, Μπαμπάς, Παιδί».
Έτσι, για πρώτη φορά στα χρονικά της ελληνικής κοινωνίας εξετάζεται και νομικά, το αν υπάρχουν οι συνθήκες αυτής της λέξης, κοινώς, παύει το σύστημα να αδιαφορεί για την ουσία, μένοντας στο φαίνεσθαι μιας εικόνας. Και μην κρίνοντας με βάση τη βιολογική μητρότητα, αλλά την ουσιαστική μητρότητα, κάνει μια τομή στην αναγνώριση της οικογενειακής εστίας των ομόφυλων ζευγαριών.
Μια οικογένεια περιβάλλεται από αγάπη, ασφάλεια, εμπιστοσύνη στα μέλη της. Αυτές οι λέξεις θα έπρεπε να αποτελούν τον ορισμό τους. Επίσης μπορεί να αποτελείται από μαμά-μπαμπά, παιδί ή από μπαμπά-μπαμπά, παιδί, ή από μαμά-μαμά παιδί (όπως συνέβη στην ως άνω δικαστική απόφαση). Γενικά η λέξη «οικογένεια» μπορεί να στηθεί σε πολυμορφικές δομές, αρκεί η ουσία να είναι ίδια, δηλαδή οι κοινωνοί της να είναι ψυχικά υγιή άτομα ανεξαρτήτως φύλου, προκειμένου να διαμορφώσουν και να διαπλάσουν μια παιδική προσωπικότητα.
O δικηγόρος της υπόθεσης, Βασίλης Σωτηρόπουλος, τόνισε πως «η ελληνική έννομη τάξη (ΑΚ 1455,1456,1458) επιτρέπει στη μόνη γυναίκα την τεκνοποίηση μέσω παρένθετης μητέρας, αλλά και το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ομοφύλων ζευγαριών. Ως εκ τούτου, στην προκειμένη περίπτωση, η άρνηση αναγνώρισης του δεδικασμένου που απορρέει από την ως άνω δικαστική απόφαση για την επιμέλεια της ανήλικης, υπό την αιτιολογία ότι οι ομόφυλες γονείς της τέλεσαν νομίμως γάμο στην αλλοδαπή, θεσμό που αγνοεί προς το παρόν η εγχώρια έννομη τάξη, παρότι μέχρι το θέρος του έτους 2021 τουλάχιστον (15) χώρες της Ε.Ε. έχουν θεσπίσει, θα αποτρέψει τελικώς να παράγει και στη χώρα μας τα έννομα αποτελέσματά της η ρητή άδεια του αλλοδαπού δικαστηρίου να εγκατασταθεί η ανήλικη στην χώρα μας μόνο με τον ένα γονέα που του έχει παραχωρηθεί το σχετικό δικαίωμα. Αυτό το γεγονός, προσκρούει βάναυσα και αντιστρατεύεται το πραγματικό συμφέρον του ανηλίκου κι είναι αποδοκιμαστέο από τη διεθνή και ελληνική έννομη τάξη, αφού θα εισάγει δυσμενή διάκριση σε βάρος της ανήλικης εξαιτίας του γενετήσιου προσανατολισμού των γονέων της.»
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΤΕΚΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΤΟΠΙΝ ΔΙΑΖΥΓΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΖΥΓΟ ΤΗΣ
Ένα σημαντικό βήμα για την αναγνώριση της ομόφυλης γονεϊκότητας συντελέστηκε με απόφαση του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, με την οποία αναγνωρίστηκε το αλλοδαπό δεδικασμένο από το…
— Sotiropoulos (@Sotiropoulos) October 3, 2023
Αξίζει να σημειωθεί τουλάχιστον πριν τον νόμο της συνεπιμέλειας, πως το οικογενειακό δίκαιο στην ελληνική έννομη τάξη είναι κατά κύριο λόγο παιδοκεντρικό. Αυτό συνεπάγεται ότι ο μόνος γνώμονας του νομοθέτη, προκειμένου να δώσει επιμέλεια, είναι η υγιής σωματική και πνευματική ανάπτυξη σε ένα καθαρό κι ήρεμο οικογενειακό περιβάλλον.
«Η Ελληνική Δικαιοσύνη έχει προηγηθεί της καθυστέρησης του νομοθέτη να προχωρήσει στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις του οικογενειακού δικαίου», ανέφερε έπειτα ο κος Σωτηρόπουλος. Κι είναι όντως λυπηρό να αντιλαμβάνεται κανείς ότι προφανώς δεν είναι έτοιμη ετούτη η κοινωνία, να δεχτεί ούτε την άνω άποψη, ούτε την ισότητα στη γονεϊκότητα, διότι δεν έχει αποκτήσει ακόμα την παιδεία που πρέπει. Κοινώς όταν βγαίνουν πρωτοσέλιδα στον έντυπο τύπο με ερωτήσεις μίσους περί του τι ορίζεται ως οικογένεια ή όταν βλέπουν τη γυναίκα μόνο ως προπύργιο αναπαραγωγικού μέσου, δεν ενισχύεται η ανάπτυξη μιας υγιούς αντίληψης. Ωστόσο, θα πρέπει να εστιάσουμε στην παιδική ψυχή· εφόσον το παιδί παίρνει από τους φροντιστές την αγάπη, που πρέπει να λαμβάνουν όλα τα παιδιά, τότε δε θα το νοιάζει ουδόλως αν είναι του ιδίου φύλου.
Η γονεϊκότητα αποτελεί λειτούργημα κι όχι υποχρεωτικότητα, η γονεϊκότητα δεν μπαίνει σε καλούπια. Πόσες φορές δεν έχουμε τεθεί μάρτυρες ακατάλληλων γονιών σε ετερόφυλα ζευγάρια, πόσες φορές δεν έχουμε γίνει μάρτυρες των χειρότερων εγκλημάτων ενάντια στα ίδια τους τα παιδιά.
Το γεγονός ότι είναι διαφορετικού φύλου το ζευγάρι, αυτό, αυτόματα δεν τους καθιστά κατάλληλους γονείς. Η πολιτεία θα πρέπει να θέσει στα πλαίσια της πρόνοιας, ολόκληρα ψυχολογικά και ψυχομετρικά τεστ, σε υποψήφιους γονείς κάθε φύλου (διότι πρέπει να εκπαιδευτούμε σε αυτό, εάν θέλουμε να αλλάξει η κοινωνία προς το καλύτερο και να μεγαλώσουν τα παιδιά σε κόσμο με λιγότερη βία), προκειμένου να μπορούν να ανταπεξέλθουν στο εν λόγω λειτούργημα. Ας ευχηθούμε κι άλλες τέτοιες αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων, με βάση του τι είναι καλό για το παιδί και μόνο για το παιδί.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου