Το καλοκαίρι έφυγε, οι πρώτες βροχές κάνουν σιγά- σιγά την εμφάνισή τους, όμως εμάς το μυαλό μας είναι ακόμα στις καλοκαιρινές συναυλίες, στα μέρη που φωνάξαμε, χοροπηδήσαμε, τραγουδήσαμε με όλη μας τη δύναμη κι αφήσαμε, όπως πάντα, τα πιο δυνατά μας συναισθήματα. Μιας και φθινοπώριασε κι ο καιρός φωνάζει γι’ αγάπη, ποιος πιο ταιριαστός ν’ ακούγεται στο κεφάλι μας από τον Σωκράτη Μάλαμα;
Ερωτικός, συναισθηματικός, με στίχους γεμάτους νόημα και μουσική που σε κάνει να αναριγείς. Η φωνή του μεθυστική, έχει το χάρισμα να ξυπνάει κάθε συναίσθημα και να σε παρασέρνει σε εποχές αλλιώτικες, σε κόσμους πλασμένους από δυσεύρετο συναίσθημα. Δεν είναι ο μόνος καλλιτέχνης που τραγούδησε για την αγάπη, είναι όμως εκείνος που με τη δύναμη της μουσικής ύμνησε τα πιο αγνά συναισθήματα. Όποια τραγούδια κι αν μπουν σ’ αυτή τη λίστα, κάποια άλλα θα αδικηθούν. Όσα κι αν γράψουμε, αν η λίστα δεν έχει όλη τη δισκογραφία του Μάλαμα, είναι ελλιπής. Ποια, όμως, είναι τα δέκα τραγούδια που μας έρχονται στο μυαλό όταν ακούμε τις λέξεις «αγάπη», «έρωτας» και «Μάλαμας»;
Πριγκιπέσσα
Η ιστορία της πλέον γνωστή. Το πιο ιδιαίτερο δώρο γενεθλίων, γραμμένο σε μια εποχή που ο Σωκράτης δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να πάρει κάτι καλύτερο στη γυναίκα του. «Το φως σου και το φως χορεύουν γύρω μας. Απίστευτος ο κόσμος κι ο χαρακτήρας μας» της τραγουδάει ενώ εκείνη απλά μαγειρεύει φακές και μας δείχνει τόσα χρόνια μετά πως αν έχεις μόνο την αγάπη σου, τότε έχεις τα πάντα.
Ηλιόπετρα
Ναι, το τραγούδι είναι γραμμένο από τον Θανάση Παπακωνσταντίνου. Ναι, ίσως η θέση του σε αυτή τη λίστα να είναι λίγο διφορούμενη. Ναι, όταν ένα τραγούδι φέρει τις υπογραφές Θανάση και Σωκράτη δεν μπορεί παρά να είναι μαγικό. Στην πιο απλή στιγμή ενός ζευγαριού, στο φιλί, κρύβεται όλος ο κόσμος. Γεννιέται, αλλάζει και μικραίνει για να χωρέσει ανάμεσα σε δυο ζευγάρια χείλη που θα μεταφέρουν όλο το νόημα. Όπως έχουμε ξαναγράψει, ακούγοντας την «Ηλιόπετρα» δεν μπορείς παρά να ερωτευτείς την ίδια την ιδέα του έρωτα.
Φύλλα αλκαλικά
Στίχοι του Άλκη Αλκαίου, μουσική Σωκράτη Μάλαμα και οι φωνές πολλές. Πίσω στο 2000 η πρώτη ερμηνεία έγινε από τον Μανώλη Λιδάκη, ενώ τα τελευταία χρόνια το τραγούδι έχει ξαναβρεί την παλιά του αίγλη χάρη στη δροσερή, λιγάκι ρεμπέτικη φωνή της Ιουλίας Καραπατάκη. «Κι αν σ’ έπιασε το βράδυ κι ό έρωτας αργεί, το πιο βαθύ σκοτάδι είναι πριν την αυγή», μας λένε κι εμείς σκεφτόμαστε την αγάπη που είχαμε και χάσαμε άδοξα, ή εκείνη που θέλουμε κι ελπίζουμε κάποια στιγμή να νιώσουμε.
Το γράμμα
Το τραγούδι αυτό είναι ένα γράμμα του ίδιου του καλλιτέχνη στον εαυτό του, ή μάλλον σε μια άλλη εκδοχή του, παλιότερη και διαφορετική. Σε κάθε περίπτωση, μια ματιά στους στίχους του είναι αρκετή για να βρει ξανά την αγάπη και το νόημά της. «Πώς νιώθουμε παράφορα; Πώς ζούμε έτσι αδιάφορα;». Ένα τραγούδι φαινομενικά απαισιόδοξο, κρύβει μέσα του τον πιο αισιόδοξο στίχο: «Χωρίς αυτή τη σκοτεινιά τα χρόνια μένουν άδεια». Πριν απορήσεις πού στο καλό κρύβεται η αισιοδοξία σε αυτό, συλλογίσου το εξής: Οι σκοτεινές στιγμές του καθένα δεν είναι κακές, ούτε έχουν κάτι στραβό. Είναι φυσιολογικές και πρέπει να τις αγκαλιάζουμε γιατί χωρίς αυτές θα ήταν ανούσιες οι φωτεινές στιγμές που ζούμε καθημερινά και δε σπουδαιολογούμε όσο τους αξίζει. Α, ρε Σωκράτη, τα είπες όλα.
Νεράιδα
Ένα τραγούδι- ιδανική αφιέρωση. Σε κάθε ακρόαση μια εικόνα σχηματίζεται στον νου μας. Δεν είναι ανάγκη να έχει συγκεκριμένη μορφή ή όνομα. Φτάνει που έχει τη δύναμη να ξυπνήσει το νόημα αυτών των λέξεων που τόσο όμορφα διάλεξε ο Σωκράτης. «Είσαι νεράιδα της αυγής, η πιο όμορφη όλης της Γης. Μ’ ένα χαμόγελο μπορείς τα θαύματα να πεις», «άνοιξη έχει η καρδιά εσένα σαν κοιτά» και ο ακράδαντος συναισθηματισμός ρέει κάθε κύτταρο του κορμιού που το τραγουδά.
Της σιωπής
«Μάθε τη γλώσσα της σιωπής κι ύστερα έλα να μου πεις πώς κλίνεται το σ’ αγαπώ πώς βγάζει η έρημος καρπό». Γιατί, τις περισσότερες φορές, όσα δεν λέγονται έχουν τη μεγαλύτερη βαρύτητα στον έρωτα. Ο Σωκράτης έντυσε με τις πλέον κατάλληλες νότες τους στίχους του Αλκαίου, σ’ ένα τραγούδι που υμνεί το συναίσθημα που κρύβεται όταν τα λόγια λιγοστεύουν.
Παράκληση
Το νόημα του τραγουδιού κρύβεται ήδη στον τίτλο του. Μια παράκληση στην αγάπη να έρθει και να μας πει το «γιατί». Η «παράκληση» κερδίζει επιπλέον πόντους συναισθηματισμού χάρη στη φωνή του Αλκίνοου Ιωαννίδη και της Χαρούλας Αλεξίου, που μεταφέρουν ο καθένας με τον δικό του μοναδικό τρόπο την εσωτερική ανάγκη όλων μας να έρθει κάποι@ να μας σώσει. Να ανοίξει το κελί που έχουμε βάλει τις καρδιές μας και να μας εξηγήσει το πραγματικό νόημα της ζωής και του έρωτα.
Όρκος
Αν έπρεπε να διαλέξουμε ένα τραγούδι που να περιγράφει τη στιγμή που βλέπεις την αγάπη σου και χάνεις τη Γη κάτω από τα πόδια σου, τη στιγμή που όλα γύρω σου αποκτούν ξανά ουσία στη θέα ενός ανθρώπου, σίγουρα αυτό θα ήταν ο «όρκος». Ο χρόνος ποτέ δεν είναι αρκετός με τον άνθρωπο που αγαπάς, όσο κι αν σταματάει στο πρώτο βλέμμα. Απλά, λιτά και ολίγον τι μελαγχολικά, ο Μάλαμας τραγουδάει «δε σε χόρτασα μάτια μου, μείνε, κι αν νυχτώνει νωρίς μη σε νοιάζει».
Τα ξωτικά
Με μελωδία που σε ταξιδεύει, χορωδία που συντροφεύει τον Σωκράτη και κάνει το τραγούδι ακόμα πιο μαγευτικό, τα «ξωτικά» μιλούν για μια ιστορία- όνειρο, για μια αγάπη δυνατή που λειτουργεί σα βάλσαμο στον συρφετό του ζοφερού κόσμου. «Ό,τι έχει μείνει μέχρι εδώ απ’ το κερί μου είναι τα μάτια σου που καίνε σαν φωτιά», γιατί τι άλλο θέλεις όταν έχεις δυο μάτια- φωτιά καρφωμένα πάνω σου;
Κίρκη
Με αφορμή τη μυθολογική μάγισσα Κίρκη, ο Σωκράτης μιλάει για κάθε μαγικό πλάσμα που έχει το χάρισμα να μας παρασέρνει σε έναν κόσμο που όλα τα υπόλοιπα χάνουν την ουσία τους. Υπάρχει μόνο η «Κίρκη», να μας τραβάει στον κόσμο της, να υπάρχουμε για εκείνη, να ξεχνάμε καθετί άλλο. «Είσαι μια πέτρα στην άκρη του δρόμου κι είμαι παιδί κουρασμένο στον ίσκιο σου. μοιάζεις με λέξη που φτιάχνει τον κόσμο κι εγώ σταγόνα που βρέχει τα χείλη σου».
Τα τραγούδια του Μάλαμα σφύζουν από αγάπη. Αγάπη για τη ζωή, για τον έρωτα, για τον θάνατο. Σε μια εποχή εφήμερων κι επιφανειακών σχέσεων καλλιτέχνες όπως ο Σωκράτης Μάλαμας κρατούν ακόμα αναμμένη τη φλόγα του αγνού και ουσιώδους ρομαντισμού. Σε κάθε στίχο του φροντίζει να αναβιώνει το συναίσθημα που τείνει να μην εκδηλώνεται συχνά και να θεωρείται και ίδιον αδύναμων ανθρώπων. Σε κάθε του τραγούδι εξυμνεί τη μαγεία όσων από φόβο δεν εκφράζουμε. Γιατί, για κάθε αγάπη που λήγει άδοξα, θες να φωνάξεις με όλη σου τη δύναμη «τον πο#στη» μετά τον στίχο του Μάλαμα «δεκάρα τσακιστή για τον γαμπρό». Γιατί, για κάθε έρωτα που μένει απωθημένο, έχεις κρυφά σιγοτραγουδήσει «πριν παντρευτείς να σε φιλήσω μια φορά». Αυτός είναι ο Σωκράτης. Σ’ ευχαριστούμε πουλάκι μας.
Πηγή φωτογραφίας: tetartopress
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου