4 αλήθειες που αν δεχτείς θα γίνει η ζωή σου πολύ καλύτερη

Ο ορθολογισμός αφορά μια διαδικασία σκέψης κι αξιολόγησης που έχει ως στόχο να μας βοηθήσει να λύσουμε πολλά απ’ τα προβλήματά μας και να πάρουμε αποφάσεις βασισμένες σε λογικά επιχειρήματα. Αν καταφέρουμε να ακολουθήσουμε τους κανόνες του ορθολογισμού, μπορούμε να επωφεληθούμε σε διάφορους τομείς της ζωής μας. Το σημαντικότερο του πλεονέκτημά του, είναι πως βασίζεται στην κριτική σκέψη, η οποία μας επιτρέπει ν’ αντιμετωπίζουμε προκαταλήψεις και να είμαστε πιο αντικειμενικοί στις αξιολογήσεις μας. Ακολουθούν 4 αλήθειες που «πατάνε» στον ορθολογισμό και μπορούν να μας ωφελήσουν.

1. Κανείς δε βιώνει τη ζωή με τον ίδιο ακριβώς τρόπο

Η ζωή μας είναι μια μοναδική εμπειρία που καθορίζεται απ’ τις προσωπικές μας επιλογές, μέχρι τις επιρροές που δεχόμαστε απ’ το περιβάλλον μας και διαφέρει απ’ αυτή των άλλων.  Πρακτικά αυτό σημαίνει πως κανείς από εμάς δε βιώνει τη ζωή με τον ίδιο ακριβώς τρόπο κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να το αναγνωρίζουμε και να το σεβόμαστε. Έχουμε διαφορετικές ανάγκες, επιθυμίες, προτεραιότητες, αξίες, φόβους, στόχους κι όνειρα που μας καθοδηγούν. Επίσης, έχουμε διαφορετικές ικανότητες, ταλέντα κι ιδιαιτερότητες που μας κάνουν να βελτιωνόμαστε. Όλα αυτά τα στοιχεία συνδυάζονται, για να διαμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε την καθημερινότητά μας.

Οι προσωπικές μας εμπειρίες κι οι διαπροσωπικές σχέσεις που αναπτύσσουμε με τους συνανθρώπους μας επηρεάζουν επίσης τον τρόπο που μαθαίνουμε τον εαυτό μας. Οι κοινωνικές συνθήκες που μας περιβάλλουν διαμορφώνουν τις αντιλήψεις, τα θέλω και τα πιστεύω μας. Επιπλέον, τα βιώματά μας που προέρχονται απ’ τις προσωπικές μας επιτυχίες κι αποτυχίες, διαδραματίζουν ρόλο στον τρόπο με τον οποίο χτίζουμε τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά μας.

Είναι σημαντικό ν’ αναγνωρίζουμε τις διαφορετικότητες των ανθρώπων γύρω μας. Ο καθένας μας έχει το δικαίωμα να ζει και να εκφράζεται με τον τρόπο που του ταιριάζει και να κάνει τις επιλογές που θεωρεί σωστές για τον εαυτό του. ‘Αλλωστε, η διαφορετικότητα αποτελεί μια απ’ τις πλουσιότερες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης. Την εμπλουτίζει και της δίνει τη δυνατότητα να μας διδάσκει. Εάν όλοι βίωναν τη ζωή με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, τότε θα υπήρχε μονοτονία κι έλλειψη προόδου. Η ποικιλομορφία στις απόψεις, στις γνώμες, στις ιδέες και στις επιλογές μας είναι αυτή που μας επιτρέπει ν’ ανακαλύπτουμε νέους δρόμους για να ζήσουμε και να επιτύχουμε τους στόχους μας.

2. Οι αποφάσεις μας πρέπει να βασίζονται σε αποδείξεις κι όχι σε συναισθήματα

Όταν έρχεται η στιγμή να πάρουμε αποφάσεις, τα συναισθήματα μπορεί να ασκήσουν ισχυρή επίδραση στον τρόπο που σκεφτόμαστε και προσεγγίζουμε ένα ζήτημα. Τα συναισθήματα μάς καθοδηγούν και μπορεί να μας κάνουν να πάρουμε αποφάσεις που δε βασίζονται στη λογική. Ωστόσο, είναι καλό να ξέρουμε ότι οι αποφάσεις που βασίζονται σε συναισθήματα μπορεί να μας οδηγήσουν σε λανθασμένες κατευθύνσεις, διότι έχουν την τάση να προκαλούν υπερβολικές αντιδράσεις και να μη λαμβάνουν υπόψη την πραγματικότητα και τα δεδομένα μιας κατάστασης. Γι’ αυτό το λόγο, είναι προτιμότερο να βασίζουμε τις αποφάσεις μας σε αποδείξεις κι αδιαμφισβήτητα δεδομένα.

Οι αποδείξεις, απ’ την άλλη πλευρά, μας παρέχουν αξιόπιστες πληροφορίες κι αντικειμενικά στοιχεία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τις επιλογές μας με βάση την αλήθεια. Οι αποδείξεις μπορούν να προέρχονται από εμπειρίες άλλων ανθρώπων ή ακόμη και από προσωπικές παρατηρήσεις. Άλλωστε, όπως έλεγε ο Σωκράτης, ο άνθρωπος πρέπει να ‘ναι και παρατηρητής του εαυτού του. Όταν προσεγγίζουμε μια κατάσταση με αντικειμενικότητα, τότε αναλύουμε τα δεδομένα, εκτιμούμε τα υπέρ, τα κατά και διαπιστώνουμε ποια είναι η βέλτιστη επιλογή βάσει όσων έχουμε στη διάθεσή μας. Λαμβάνοντας αποφάσεις που είναι πιο πιθανό να οδηγήσουν σε ευνοϊκά αποτελέσματα.

Φυσικά και πρέπει να ‘μαστε σ’ επαφή με τα συναισθήματά μας και να τα λαμβάνουμε υπόψη, αφού μπορούν να μας προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες για τις προτιμήσεις, τις ανησυχίες και τις ανάγκες μας. Ωστόσο, δεν πρέπει να τ’ αφήνουμε να επηρεάζουν την ορθολογική αξιολόγηση των διαθέσιμων λύσεων. Συνεπώς, για να λαμβάνουμε αποφάσεις που είναι πιο πιθανό να οδηγήσουν σε επιτυχημένα αποτελέσματα, πρέπει να βασίζουμε τις επιλογές μας σε απτές αποδείξεις κι όχι σε συναισθήματα.

3. Ο κόσμος δεν είναι έτοιμος, εμείς τον δημιουργούμε

Όταν ακούμε τη φράση «έτσι είναι ο κόσμος, μην ασχολείσαι», αποδεχόμαστε αυτήν την πραγματικότητα, χωρίς να συνειδητοποιούμε ότι ο κόσμος δεν αποφασίζει μόνος του. Εμείς, οι άνθρωποι, έχουμε τη δύναμη να τον δημιουργήσουμε και να τον αλλάξουμε. Έχουμε τη δυνατότητα να γίνουμε αυτοί που θέλουμε να είμαστε κι αν αλλάξουμε αρκετοί από εμάς, μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά προς την καλυτέρευση. Είναι πολύ εύκολο να καταφεύγουμε σε αυτολογοκρισία και να υιοθετούμε τα στερεότυπα που έχουν επιβληθεί από άλλες εποχές που μόνο κακό κάνουν.

Όλοι έχουμε την ευθύνη να εστιάσουμε σε θέματα που αντανακλούν τις ιδανικές αξίες και τις ανθρώπινες πεποιθήσεις μας. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να παραμένει αδρανής και να συνεχίζει να λειτουργεί με αδιαφορία. Πρέπει να αναλάβουμε δράση και να προσπαθήσουμε να φέρουμε αλλαγές. Κι ως γνωστόν, η αλλαγή αρχίζει από τον εαυτό μας. Αναγνωρίζοντας ότι έχουμε τη βούληση να επηρεάσουμε τον κόσμο γύρω μας. Τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει μόνο του, χρειάζεται την προσπάθεια και την αφοσίωση όλων μας.

Γι’ αυτό, όταν λέμε ή ακούμε «έτσι είναι ο κόσμος, μην ασχολείσαι», πρέπει να σκεφτόμαστε αντίθετα. Ν’ αναρωτιόμαστε πώς μπορούμε να επιδιώξουμε την αλλαγή που θέλουμε να δούμε. Ας μην είμαστε αδιάφοροι απέναντι στην πραγματικότητα, αλλά ας επωμιστούμε την ευθύνη που μας αναλογεί κι ας δημιουργήσουμε έναν κόσμο που πραγματικά εξελίσσεται κι αφήνει πίσω το μίζερο.

4. Κάτι μπορεί να παραμένει ωραίο, ακόμα κι αν το έχουμε δει αμέτρητες φορές

Κάτι που μας αρέσει, ενδεχομένως και να γίνει συνήθεια, αλλά η αληθινή ωραιότητά του παραμένει αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου. Μπορεί να νομίζουμε ότι έχουμε δει τα πάντα, ότι έχουμε εξερευνήσει πολλά μέρη ή έχουμε παρατηρήσει το ίδιο πράγμα εκατομμύρια φορές, αλλά η ωραιότητα που βρίσκεται στο οπτικό μας πεδίο παραμένει μαγευτική. Η γνώριμη αίσθηση που νιώθουμε όταν κοιτάμε τη θάλασσα, για παράδειγμα, μας προκαλεί μια αίσθηση ηρεμίας ή ευτυχίας, που για κάποιους -από ένα σημείο και μετά- θα θεωρηθεί ως κάτι συνηθισμένο. Ωστόσο, η ποικιλία των αποχρώσεων του γαλάζιου της θάλασσας, ο ήχος των κυμάτων, ο εκπληκτικός ορίζοντας που συναντά τον ουρανό, η ανατολή κι η δύση του ηλίου συνθέτουν ένα θέαμα που δε χάνει τη μαγεία του.

Επίσης, η ανθρώπινη δημιουργία μας εκπλήσσει και να μας εμπνέει, ακόμα κι αν την έχουμε αντικρίσει πολλές φορές. Ένας πίνακας ζωγραφικής, ένα βιβλίο, ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα ή ένα τραγούδι μπορούν να μας καθηλώσουν τις αισθήσεις. Τα παραπάνω εκπαιδεύουν το μυαλό μας και για τις ανθρώπινες σχέσεις. Όπως το να βλέπουμε τον ίδιο άνθρωπο να μας χαμογελάει ή να μας δείχνει αγάπη αμέτρητες στιγμές, αλλά κάθε φορά που νιώθουμε την ευχάριστη αύρα που εκπέμπει, αυτή η γνώριμη εικόνα δημιουργεί μια αίσθηση αγαλλίασης. Η ανθρώπινη ικανότητα να δημιουργούμε θετικές σχέσεις είναι αναντικατάστατη και πάντα μας κάνει να νιώθουμε ωραία. Συνοψίζοντας, η ωραιότητα είναι ένα πολύτιμο συναίσθημα δε χάνει την αξία του.