Η ανθρώπινη επαφή κι ειλικρίνεια αποτελούν θεμέλια για την κατανόηση και την εμπειρία των σχέσεών μας. Συχνά επιλέγουμε να μη δείχνουμε εξαρχής ποιοι είμαστε, ενώ κρατάμε για τον εαυτό μας βιώματα που μας σημάδεψαν ή και μας καθόρισαν. Ώσπου θα βρεθεί αυτό το ένα άτομο, αυτή τη μία βραδιά- συνήθως με αλκοόλ- που θα μας εμπνεύσει. Κάτι στην αύρα του αποπνέει εμπιστοσύνη, μας βρίσκει σε μια ευάλωτη συναισθηματικά στιγμή που έχουμε ανάγκη να μιλήσουμε κι έτσι πράττουμε. Καθώς ανοίγουμε απροσδόκητα την πόρτα προς τον εσωτερικό μας κόσμο, το παρελθόν και τα βιώματά μας και εξομολογούμαστε σε άλλους, βιώνουμε συχνά μια ποικιλία συναισθημάτων- κυρίως το επόμενο πρωί.
Όταν η συναισθηματική φόρτιση της νύχτας περάσει, όταν δεις ξανά αυτό το άτομο σε ένα άλλο, πιο φωτεινό συγκείμενο, σε πιάνουν ξαφνικά οι ντροπές, δεν ξέρεις πώς να σταθείς και να μιλήσεις ενώ κατά κάποιον τρόπο νιώθεις γυμν@. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι κάποια περίεργη παραξενιά σου. Είναι ένα καθολικό φαινόμενο που περιγράφεται ως “Vulnerability Hangover” κι αποτελεί έναν πολύπλοκο συνδυασμό αμηχανίας και ανησυχίας που προκύπτει μετά από μια βραδιά έντονης οικειότητας και εξομολογήσεων.
Το “Vulnerability Hangover” περιγράφει την κατάσταση όπου κάποιος νιώθει έντονη ανασφάλεια και αμηχανία μετά από το να αποκαλύψει βαθιά προσωπικά συναισθήματα ή εμπειρίες σε κάποιον άλλον. Αυτό μπορεί να συμβεί μετά από μια βαθιά συνομιλία, μια στιγμή ευαισθησίας ή ακόμα και ένα περίοδο έντονης οικειότητας, όπου η εκτίμηση και η σύνδεση με άλλους είναι σημαντική. Όταν βιώνεις Vulnerability Hangover σε κατακλύζουν τέσσερα άλφα: αμηχανία, ανησυχία, αυτοκριτική και απόσυρση. «ΑΑΑΑ» λοιπόν, όπως φωνάζει και ο ψυχισμός σου. Οι αισθήσεις αυτές εκδηλώνονται όταν κάποιος αρχίζει να αναρωτιέται αν έδωσε πολλά για πολύ, αν ανοίχτηκε περισσότερο από ό,τι είναι άνετο και πώς θα αντιμετωπίσουν οι άλλοι αυτήν την ειλικρίνεια. Η αυτοκριτική εντείνεται, καθώς η αμηχανία καθιστά κάποιον ευαίσθητο σε κάθε λεπτομέρεια της συμπεριφοράς του, των λόγων του και του τρόπου που εκφράστηκε. Είπες κάτι, άρα οι άλλοι σε βλέπουν σαν κάτι άλλο, άρα φταις εσύ και είσαι το λάθος της υπόθεσης γιατί είσαι έτσι. Μην ψάχνετε νόημα. Δεν υπάρχει. Αλλά έτσι συμβαίνει. Σε αντίδραση στην αμηχανία, κάποιοι μπορεί να εκδηλώσουν επιθετικότητα, ενώ άλλοι μπορεί να αποσυρθούν και να αποφύγουν την επικοινωνία. Στρουθοκαμηλισμός με λίγα λόγια, αφού με την απόσυρση κρύβεσαι από κάτι που εσύ δημιούργησες.
Πώς αντιμετωπίζουμε, όμως το “Vulnerability Hangover”; Γι’ αρχή, αφήνουμε στην άκρη τις ντροπές. Είναι σημαντικό να αποδεχόμαστε ότι η αμηχανία είναι μια φυσιολογική αντίδραση κι ότι κάθε έκφραση ειλικρίνειας μπορεί να συνοδεύεται από αυτήν. Ήθελες να μιλήσεις και το έκανες. Δεν υπάρχει λόγος να ντρέπεσαι ούτε να απολογείσαι γι’ αυτό. Ο καθένας πρέπει να συνειδητοποιήσει τις αντιδράσεις του και να αναγνωρίσει την προέλευση των συναισθημάτων του, ώστε να τα αποδομήσει και να τα κατευνάσει. Παράλληλα, η επικοινωνία με τους άλλους είναι κλειδί. Οι ανοιχτές συζητήσεις μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των ανησυχιών και στην ενίσχυση των σχέσεων.
Το “Vulnerability Hangover” είναι μια φυσιολογική, αναπόφευκτη εμπειρία που συνοδεύει την ειλικρίνεια και τη βαθιά σύνδεση με άλλους. Αντιμετωπίζοντας την αμηχανία με ανοικτό μυαλό και καρδιά, μπορούμε να ενισχύσουμε τις σχέσεις μας και να εξελιχθούμε προσωπικά. Καθώς τα βήματα της ειλικρίνειας -και του αλκοόλ- μας οδηγούν σε διαδρομές πιο εντεταμένων και στενών σχέσεων, εμπειριών κι ενδοσκοπήσεων, είναι σημαντικό να αντιμετωπίζουμε τον Vulnerability Hangover ως μέρος της ανθρώπινης συνθήκης. Η αμηχανία που ακολουθεί την εκδήλωση της ευαισθησίας αποτελεί ίσως και το σημάδι πως όσα εξέφρασες έπρεπε επιτέλους να ειπωθούν για να πάψουν να σε βαραίνουν.
Στη συνέχεια της νύχτας των εξομολογήσεων, η καθημερινότητα μπορεί να φανεί διαφορετική, αλλά αυτό είναι το μαγικό της ευαισθησίας. Είναι ο τρόπος που μεταμορφώνουμε την αμηχανία σε αυτογνωσία και τον φόβο σε δύναμη. Εάν καθοδηγηθούμε από την ανοικτή συζήτηση και την αγάπη για τον εαυτό μας, το “Vulnerability Hangover” γίνεται απλά μια ιστορία να τη λέμε στις παρέες και να γελάμε. Όταν γινόμαστε ευαίσθητοι κι ευάλωτοι μπροστά σε κάποιον άλλον, όταν δείχνουμε πτυχές του εαυτού μας που κρατούσαμε καλά κρυμμένες, ανακαλύπτουμε όχι μόνο τα σκοτεινά μας σημεία αλλά και το φως που υπάρχει μέσα μας. Και ενώ η αμηχανία μπορεί να είναι ένα εφήμερο παρελθόν, η αυθεντικότητα και η ειλικρίνεια ανθίζουν σε μια καινούργια βάση της σχέσης με το άτομο που δέχτηκε τη…εξομολόγηση. Ας συνεχίσουμε, λοιπόν, να ανθίζουμε με κάθε εξομολόγηση, γιατί στην ευαισθησία βρίσκουμε τη δύναμή μας και τον πλούτο της ανθρώπινης σύνδεσης.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου