Η μοναξιά μπορεί να είναι για κάποιους ο μεγαλύτερος φόβους, για κάποιους άλλους όμως αποτελεί την προστασία τους από τον έξω κόσμο, την ασπίδα τους ενάντια στον πόνο που μπορεί να προκαλέσουν οι άλλοι. Είναι οι ίδιοι που κρίνουν τους ανθρώπους στο άλλο άκρο, που περνάνε από σχέση σε σχέση προτάσσοντας την αιτιολογία οι «οι άνθρωποι αυτοί δεν ξέρουν τον εαυτό τους και καλύπτουν το κενό μέσα από τις σχέσεις» ή από το «δεν καταπιέζονται;».
Είναι πολύ εύκολο να κάνεις τη μοναξιά καταφύγιο, κάτι σαν το νησί της Καλυψούς στην Οδύσσεια. Μένεις στο όμορφο παλάτι και περνάς επιδερμικά πολύ καλά, μακριά από έγνοιες. Μέχρι που συνειδητοποιείς πως πέρασαν τα χρόνια κι εσύ βρίσκεσαι στο ίδιο μέρος που ήσουν και πριν. Η μοναξιά έχει κάτι το σαγηνευτικό: ταυτίζεται πολύ εύκολα με τη λέξη ελευθερία, αλλά δεν είναι συνώνυμή της. Η μοναξιά εμπεριέχει και τη λέξη απομόνωση κι η δυστυχία που μπορεί να φέρει, είναι τρομακτική. Όσοι επιλέγουν να ακολουθήσουν αυτό το μονοπάτι θεωρούν πως είναι γενναίοι και λογικοί, πως έχουν λύσει όλα τα θέματα που έπρεπε μέσα τους, δεν πέφτουν στα πρωτόγονα συναισθήματα, διαχειρίζονται και πειθαρχούν τον εαυτό τους ανάλογα. Θεωρούν πως έχουν βρει το μυστικό της καλής ζωής, πως δε θα πονέσουν ποτέ, αφού δε βασίζουν την ευτυχία τους στις πλάτες άλλων. Το κόστος, όμως, αυτής της θυσίας είναι μεγάλο, είναι η ίδια η ευτυχία που χάνουν προσπαθώντας να κερδίσουν τον πόνο.
Ίσως, πολλοί να ταυτιστούν με αυτή την άποψη και να θεωρήσουν πως είναι καλύτερα να προσέχεις πού δίνεις την καρδιά σου, από το να μείνεις εγκλωβισμένος σε μία σχέση που ίσως να μη θέλεις, ή ίσως να μη σου προσφέρει αυτό που χρειάζεσαι. Το να μην υπολογίζεις άλλους ανθρώπους στις αποφάσεις της ζωής σου είναι σαφώς ευκολότερο, από το να ζεις μια ζωή προσπαθώντας να τους εντάξεις στη ρουτίνα σου. Είναι εύκολο να κάνεις επιφανειακές γνωριμίες, που θα σου καλύψουν ως ένα σημείο τις ανάγκες που νομίζεις πως έχεις και να τις λήγεις όταν βλέπεις πως πλησιάζει ο κίνδυνος. Έπειτα, να προχωράς παρακάτω. Αργότερα μπορεί και να το ντύσεις όμορφα, να το αποκαλέσεις «εμπειρίες» και να χαίρεσαι που γνώρισες τόσους ανθρώπους κατά τη διάρκεια της ζωής σου. Να καμαρώνεις που σε ήθελαν, που σου δόθηκαν και που στο τέλος κατάφερες μέσα σε όλα και να μην πονέσεις. Που δεν ένιωσες τίποτα πέρα από θετικά συναισθήματα με τα άτομα αυτά -ούτε μια ρωγμή στο τζάμι- αφού κάθε φορά που ο άλλος το άγγιζε, εσύ φρόντιζες να το σκας, πριν σε δει πραγματικά.
Ναι, είναι πολύ εύκολο να κάνεις σχέσεις της βδομάδας και μόλις βλέπεις τα σκούρα να φεύγεις με ελαφρά πηδηματάκια. Είναι μέχρι να συνειδητοποιήσεις πως αυτές οι σχέσεις δε σαγηνεύτηκαν από τον πραγματικό σου εαυτό, αλλά από το είδωλο στο τζάμι, από εκείνο που τους έδειξες. Όλο αυτό το πάθος που θεωρούσες έρωτα δεν απευθυνόταν πραγματικά σε εσένα, αλλά στον χαρακτήρα που έχτισες προκειμένου να μην πληγωθείς. Και τότε, βιώνεις την πραγματική μοναξιά, αυτή που τρυπάει τα κόκαλα κι εισέρχεται βαθιά στην ψυχή σου. Αυτή που σε κάνει τα βράδια να μελαγχολείς και πολλές φορές να κλαις. Γιατί πολύ απλά, δεν έχεις νιώσει ποτέ πως κάποιος σε ξέρει. Δεν έχεις δείξει σε κανέναν ποιος πραγματικά είσαι κι έτσι, έχεις μείνει μόνος κι ανέγγιχτος, χωρίς να έχεις βιώσει την πραγματική οικειότητα. Όπως λένε, άλλωστε, στο τέλος, δεν έχει σημασία πόσοι άνθρωποι ακουμπούν το κορμί σου, αλλά πόσοι κατάφεραν να αγγίξουν τον εαυτό σου. Πόσοι άνθρωποι συνδέθηκαν μαζί σου πραγματικά, χωρίς φόβο.
Η συντροφικότητα, απαιτεί ανθρώπους που ξέρουν κι έχουν αποδεχθεί τόσο τα ελαττώματα όσο και τα προτερήματά τους. Αν δεν έχεις αισθανθεί πως κάποιος θα είναι εκεί και στα χειρότερά σου, τότε προφανώς θα φοβάσαι μην κάνεις κάποιο λάθος, θα γεμίζεις ενοχές, θα θεωρείς ότι δε σου αξίζει η αποδοχή και η αγάπη. Το πρόσωπο στο τζάμι μπορεί να προστατέψει από όλο αυτό, αλλά ως πότε; Σε όλους αξίζει να νιώθουν αποδεχτοί από τους ανθρώπους της ζωής τους. Με το να κρύβεις το ποιος είσαι από τους άλλους, το μόνο που καταφέρνεις είναι να διαιωνίζεις το αίσθημα μοναξιάς. Με το να τρέχεις μακριά από τις σχέσεις, δεν κερδίζεις σαν έπαθλο την έλλειψη πόνου· αντίθετα χάνεις κομμάτια του εαυτού σου που θα μπορούσες να ανακαλύψεις μέσα από άλλους ανθρώπους.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου