Η θεατρική παράσταση «Η άνοδος του Αρτούρο Ούι» είναι αυτή που συζητήθηκε περισσότερο από κάθε άλλη, τη χρονιά που μας πέρασε -κι όχι άδικα. Σημείωσε τεράστια επιτυχία, δέχθηκε διθυραμβικές κριτικές κι αγκαλιάστηκε απ’ το κοινό. Γι’ αυτούς ακριβώς τους λόγους η επιστροφή της για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στο θέατρο “ARK” ήταν μονόδρομος, με τα sold out των εισιτήριων να είναι απανωτά σε κάθε παράσταση.
Η παράσταση στηρίζεται στο αριστουργηματικό έργο του Μπέρτολτ Μπρεχτ -το οποίο γράφτηκε το 1941- και σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό του ίδιου του δημιουργού αποτελεί μια «ιστορική φάρσα». Το αλληγορικό αυτό έργο τοποθετεί την εξέλιξη της υπόθεσης στο γκ@νγκστερικό Σικάγο του Μεσοπολέμου, παραλληλίζοντας την περίοδο αμέσως μετά το οικονομικό κραχ με την περίοδο που ο Χίτλερ κατόρθωσε να πάρει την εξουσία. Μόνο που ο Χίτλερ ενσαρκώνεται μέσα από το ρόλο του ανήθικου και φιλόδοξου Αρτούρο Ούι, ο οποίος εκμεταλλευόμενος την κατάσταση της πείνας, της ανέχειας και της απελπισίας, κατορθώνει να μπει στο «τραστ του κουνουπιδιού», προσπερνώντας κάθε εμπόδιο -με ό,τι αυτό συνεπάγεται- και ν’ αναλάβει τελικά την εξουσία.
Πρόκειται λοιπόν για ένα έργο το οποίο αντικατοπτρίζει την άνοδο του ν@ζιστικού καθεστώτος και στοχοποιεί κάθε μηχανισμό που εκτρέφει κι αναδεικνύει τον φ@σισμό. Αναδεικνύει επίσης τη δύναμη της χειραγώγησης των πληροφοριών και της δημαγωγίας και κατά συνέπεια πώς αυτά αρκούν για να επηρεαστεί η κοινή γνώμη.
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά για την παράσταση στο θέατρο “ARK”, σε μια εξαιρετική σκηνοθεσία του Άρη Μπινιάρη. Όλη η υπόθεση εξελίσσεται σε μια σκοτεινή ράμπα σαν πασαρέλα και παρουσιάζεται στους θεατές ως μια γελοιογραφική υπερβολή ή σε θεατρικούς όρους ως «γκροτέσκα μασκαράτα». Οι ηθοποιοί εκπροσωπούν χαρακτήρες της κοινωνίας μας από κάθε σχεδόν τομέα -τον επιχειρησιακό, τον πολιτικό, τον δημοσιογραφικό, τον δικαστικό, τον λαό και την αστυνομία. Μάλιστα χρησιμοποιεί τεχνικές του επικού θεάτρου, όπως ο γελωτοποιός που έχει και τον ρόλο του αφηγητή σ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης.
Την υποδειγματική σκηνοθεσία του Άρη Μπινιάρη πλαισιώνουν η επιβλητική μουσική σύνθεση του Αλέξανδρου Κτιστάκη, ο φωτισμός της Στέλλας Κάλτσου και τα κουστούμια του Πάρη Μέξη. Κι όλα μαζί συντελούν σε μία παράσταση που σκοπός της είναι ν’ αφυπνίσει, αφού δε γίνεται απλώς και μόνο απόδοση του έργου του Μπρεχτ αλλά κι επανατοποθέτησή του στον 21ο αιώνα μέσω της ύπαρξης του νεον@ζιστικού κινήματος.
Συνδυαστικά μ’ όλα τα παραπάνω έρχεται κι η καθηλωτική ερμηνεία του πρωταγωνιστή Γιώργου Χρυσοστόμου -ίσως στην καλύτερη στιγμή της καριέρας του έως τώρα τουλάχιστον- σ’ ένα στιλ κι ύφος ρόλου που δεν τον είχαμε ξαναδεί. Παρουσιάζεται ως ένα ανήθικο και φ@σιστικό έκτρωμα, χωρίς ίχνος ενσυναίσθησης κι ηθικής, γεμάτος ανασφάλειες κι ένα αίθημα κατωτερότητας, χωρίς σωστή άρθρωση λόγου, στάση σώματος και γενικότερης συμπεριφοράς. Κι όσο εξελίσσεται η υπόθεση και ξεπερνά ένα- ένα τα εμπόδια προς την εξουσία, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο την ωμότητα κι ανηθικότητα του, τόσο μεταμορφώνεται σ’ όλα τα επίπεδα, βελτιώνοντας τον λόγο, τη γλώσσα και τη στάση του σώματος, καθώς και την τεχνική της χειραγώγησης, φτάνοντας ν’ αναλάβει τελικά την πολυπόθητη γι’ αυτόν εξουσία.
Εξαιρετικές όμως είναι κι οι ερμηνείες απ’ τους υπόλοιπους ηθοποιούς που με απίστευτο πάθος ενσαρκώνουν τον ρόλο τους, υπηρετώντας μια διαφορετική περσόνα ο καθένας, δικαιώνοντας -προφανώς- το όραμα του σκηνοθέτη. Κι όλοι μαζί δικαίωσαν όλους εμάς που παρακολουθήσαμε αυτήν την παράσταση.
Επιμέλεια κειμένου: Ανδρέας Πετρόπουλος