Μέχρι και πολύ πρόσφατα, απ’ όλα τα ζευγάρια αλλά και τους ανθρώπους ως μονάδες, αναμενόταν να κάνουν παιδιά. Ειδικά στην επαρχία ήταν δεδομένο αλλά και στην πόλη, δε γλίτωνε κανείς τα προσβλητικά σχόλια, αν τολμούσε να πει ότι δε βλέπει τον εαυτό το ως γονέα στο άμεσο ή και γενικότερο μέλλον. Σαφώς, όπως και πολλά ακόμη που αφορούν την οικογενειακή ζωή, δεν έλειψαν και λείπουν οι διακρίσεις με βάση το φύλο, αφού για τους μεν, είναι επιλογή, ενώ για τις δε, «προορισμός της ζωής τους και κομμάτι της φύσης τους».
Τα επιχειρήματα για να γίνεις γονιός πολλά και ανάλογα την παιδεία του ανθρώπου που τα λέει, όλο και πιο πιεστικά και κλειστόμυαλα. Από το «κάνε ένα παιδάκι για να ολοκληρωθείς ως άνθρωπος», μέχρι το «κάνε ένα παιδάκι για να κρατήσεις τον άντρα σου και να σώσεις τον γάμο σου», μεσολαβούν πολλά και πολύ ενδιαφέροντα. Πολλά όπως το «αν το θέλει ο/η σύντροφός σου οπότε οφείλεις να το κάνεις», όπως θα «είναι η συνέχειά σου», όπως «τα παιδιά φέρνουν ευτυχία» μέχρι και το αξεπέραστο «μα θα γινόσουν εξαιρετικός γονιός».
Όταν αυτά τα επιχειρήματα δεν πιάνουν, επικαλούνται το συναίσθημα, ή πιο συγκεκριμένα τον χειρισμό των συναισθημάτων μέσω της ενοχής. «Μα δε θέλει πολλά ένα παιδάκι, μόνο αγάπη θέλει. Δεν μπορείς να δώσεις αγάπη;», «μήπως δεν μπορείτε βρε πουλάκι μου;», «ποιος θα σε γηροκομήσει, ποιος θα σου φέρει ένα ποτήρι νερό; Θα πεθάνεις μόνος σου», «είσαι ψυχρός άνθρωπος. Θέλεις να ασχοληθείς με την καριέρα σου; Είσαι εγωίστρια/εγωιστής», «ε καλά μείνετε οι δυο σας να φάτε τις σάρκες σας».
-Η Νατάσσα Μποφίλου σε πρόσφατη συνέντευξή της ανέφερε: «Ακόμη κι εγώ πολλές φορές όταν πρέπει να πω ότι δεν έχω παιδιά κι ότι δε θέλω παιδιά, αισθάνομαι ένα μικρό κόμπιασμα γιατί αισθάνομαι ότι από αυτό θα κριθώ.»
-Επίσης, η Ζέτα Μακρυπούλια είπε σε συνέντευξή της στον Νίκο Χατζηνικολάου: «Πολλά πράγματα που νόμιζα ότι θα γίνουν κάπως, έγιναν αλλιώς. Θεωρούσα ότι ως τα 35 θα έχω κάνει παιδιά, πίστευα ότι ήμουν γεννημένη γι’ αυτό. Στα 45 ξέρω ότι δε θα γίνουν αυτά τα πράγματα και είμαι οκ με αυτό. Δε χτυπάει αυτό το καμπανάκι, δεν είναι στόχος μου πια αυτός.»
-Η Κάμερον Ντίαζ έχει πει: «Ξέρω καλά ότι, αν όντως ήθελα ένα παιδί, θα είχε έρθει στη ζωή μου με κάποιον τρόπο.»
-Η Όπρα, όταν τη ρώτησαν γιατί δεν έγινε μητέρα είπε, «Ποτέ δεν είχα παιδιά, γιατί ποτέ δε σκέφτηκα να κάνω ένα.»
-Η Σμαράγδα Καρύδη, επίσης, ανέφερε για το θέμα αυτό: «Το παιδί είναι όλη η ευθύνη κι αυτό θεωρούσα πάντα ότι θα με έπνιγε. Επίσης, ανακάλυψα ότι είμαι λίγο σπαστικιά, το κατάλαβα με τα ζώα. Τώρα σκέφτομαι ότι έχω αφήσει τον Γιάννη (σ.σ. τον σκύλο της) μόνο του. Σκέψου να είχα αφήσει ένα παιδί. Δε θα έκανα τα πράγματα που ήθελα, νομίζω, με ένα παιδί.»
-Ενώ η Κατερίνα Λέχου, απάντησε για τις αδιάκριτες ερωτήσεις που έχει δεχθεί κατά καιρούς: «Εμένα μου έκαναν επί χρόνια την ερώτηση γιατί δεν κάνω παιδί. Είναι πολύ προσωπικό. Πολύ άκομψη ερώτηση. Αν δε θέλω; Μπορεί και να μη θέλω και να απολογούμαι για το ότι μπορεί να μη θέλω να κάνω παιδιά. Εγώ δε θέλω, δεν ήθελα ποτέ.»
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα διάσημων και μη γυναικών που το να μην κάνουν παιδιά αποτελεί για εκείνες συνειδητή απόφαση. Τα ποσοστά μιλάνε από μόνα τους: Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία των Ηνωμένων Πολιτειών, σχεδόν το 50% των γυναικών από 15 έως 44 ετών επέλεξαν να μην τεκνοποιήσουν μέσα στο 2014. Στην ίδια μελέτη φαίνεται πως το 49.6% των γυναικών ηλικιών 25-29 δεν έχουν παιδιά ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των ηλικιών 30-34 πέφτει στο 28.9%, Στην Ευρώπη, το εν λόγω φαινόμενο είναι αρκετά μεγαλύτερο. Έρευνα του 2013 έδειξε πως το 20% των γυναικών ηλικιών 40-44 δεν έχει παιδιά, ενώ πολλές γυναίκες μεταξύ 30-34 ετών δεν έχουν σκοπό να αποκτήσουν ποτέ. Κι ενώ μιλάμε για μια δεκαετία πριν, τα ποσοστά ενδεχομένως να μεγαλώνουν ακόμα περισσότερο όσο πλησιάζουμε στο σήμερα.
Το σίγουρο είναι πως το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων αλλά κυρίως των γυναικών έχει υποστεί κάποιου είδους μπούλινγκ με στόχο κυρίως τις ενοχές όταν ειπώθηκε η μαγική φράση «δε θέλω να κάνω παιδιά». Υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να κάνουν παιδιά και μπορούν, είτε μέσω γέννας, είτε μέσω υιοθεσίας, είτε μέσω σύναψης σχέσης με άνθρωπο που έχει ήδη δικό του παιδί. Υπάρχουν όμως κι άνθρωποι που δε θέλουν, όχι γιατί δεν αγαπάνε τα παιδιά. Ίσα-ίσα η πλειονότητα των ανθρώπων που δε θέλει δικά του, θα σου πει πως λατρεύει τα παιδιά. Λατρεύει να παίζει με τα ανίψια του, με τα βαφτιστήρια του, να τους κάνει δώρα και να τα κακομαθαίνει. Απλώς δεν υπάρχει λόγος εν έτη 2023 -σχεδόν 2024- να κρινόμαστε για μια επιλογή με την οποία εμείς οι ίδιοι θα κληθούμε να ζήσουμε κι όχι οι επικριτές μας. Είναι εντάξει, ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι εντάξει, να κάνεις αυτό που κρίνεις καλύτερο για σένα κι όχι αυτό που επιβάλλουν τα στερεότυπα, η κοινωνία και ο περίγυρος. Άλλωστε, οι άνθρωποι που σ’ αγαπάνε κι αξίζει ν’ ακούσεις τη γνώμη τους, θα σε στηρίξουν έτσι κι αλλιώς. Οι άλλοι, σίγουρα, περισσεύουν.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου