Μη δείχνεις αδιαφορία στη βί@ του διπλανού διαμερίσματος

Τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βί@ς αυξάνονται καθημερινά, με τη χώρα μας να κατέχει ένα απ’ τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την τροποποίηση του ποινικού κώδικα μ’ αυστηρότερες ποινές και στο ζήτημα της ενδοοικογενειακής βί@ς. Σύμφωνα μάλιστα και με τα πρόσφατα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών για την «Έμφυλη βί@ κατά των γυναικών και άλλες μορφές διαπροσωπικής βί@ς στην Ελλάδα», τα αποτελέσματα δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικά.

Στη χώρα μας παρατηρείται αύξηση των περιστατικών αυτών κυρίως σε γυναίκες από 16-27 ετών μ’ ένα συντριπτικό ποσοστό πλειοψηφίας να λαμβάνουν χώρα εντός του οικογενειακού πλαισίου -μ’ ολέθριες συνέπειες αφήνοντας τραύματα πίσω τους που δύσκολα θεραπεύονται. Το ανησυχητικό είναι πως πρέπει να φτάνουμε κάθε φορά στο σημείο να μετράμε όλο και περισσότερα θύμ@τα για να γίνει αλλαγή στο νομικό πλαίσιο της χώρας μας. Η βί@ έχει πολλά πρόσωπα και δύσκολα την αναγνωρίζει κανείς. Χωρίζεται σε: λεκτική, ψυχολογική, σωματική, σ3ξουαλική, διαδικτυακή κ.α.

Αρκετά συχνά, τα θύμ@τα της ενδοοικογενειακής βί@ς, νιώθουν ενοχές και κατηγορούν τον εαυτό τους ότι έχουν κάνει οι ίδιοι το λάθος, χωρίς να είναι σε θέση ν’ αναγνωρίσουν τα σημάδια ή να εθελοτυφλούν, όπως συμβαίνει στο gaslight. Το gaslight είναι μια απ’ τις πιο συχνές τακτικές χειραγώγησης του θύμ@τος καθώς αγνοεί την κακ0ποιητική σχέση μέσα στην οποία βρίσκεται και συχνά τη δικαιολογεί.

Υπάρχει όμως κι η άλλη όψη του νομίσματος, αυτή που βλέπεις πολύ συχνά να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια σου και δεν μπορείς να την αγνοήσεις. Είναι η κάθε μορφής κακ0ποιητική συμπεριφορά που ζει καθημερινά το άτομο της διπλανής πόρτας, είτε απ’ την οικογένειά του, είτε από τρίτους κι είναι μάλιστα αρκετές οι φορές που γινόμαστε μάρτυρες εξομολογήσεων των συντρόφων μας και των φίλων μας που έχουν βιώσει αντίστοιχα περιστατικά. Άτομα τρομαγμένα που φ0βούνται μέχρι και τη σκιά τους και μόλις ακούσουν κάποι@ να υψώνει τη φωνή κουλουριάζονται σε μια γωνιά χωρίς να μιλάνε.

Μπορεί κι εσύ ακόμη ως παιδί να έγινες μάρτυρας σ’ ένα τέτοιο περιστατικό και ξέρεις μέσα σου πολύ καλά πως μαζί με το θύμ@ κακ0ποιείσαι κι εσύ ο ίδιος κι η αλήθεια είναι πως όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με τον πόνο, μοιράζεσαι κι εσύ ένα μέρος του, βάζεις τον εαυτό σου πίσω από ένα μαξιλάρι με το φόβο μιας κακ0π0ίησης. Αρκετά συχνά ακούγοντάς κάποι@ να σού εξιστορείται κάτι τέτοιο κλαις, νευριάζεις, φωνάζεις. Θέλεις τόσο να ουρλιάξεις αλλά είναι σαν να μη σού επιτρέπεται να βγάλεις άχνα. Γιατί δεν είναι κάτι που συμβαίνει στη δική σου ζωή, όμως έμμεσα την επηρεάζει. Ανησυχείς και προσπαθείς να βρεις τρόπο να βοηθήσεις μα δεν ξέρεις τι ακριβώς μπορείς να κάνεις. Από τη μια μουδιάζεις και σκέφτεσαι να αποστασιοποιηθείς κι απ’ την άλλη γνωρίζεις πως ένας άνθρωπος δικός σου σε χρειάζεται. Είναι αυτό που λέμε «δίκοπο μαχαίρι». Όμως πώς μπορείς να επέμβεις σε μια τέτοια κατάσταση;

Περίμενε να σού ανοίξει συζήτηση σχετικά με το περιστατικό

Σε καμία περίπτωση μην υποτιμήσεις την κατάσταση καθώς τα πράγματα μπορεί να είναι πολύ χειρότερα σε σχέση με όσα σού είπε ή είδες να εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια σου. Προσπάθησε να προσφέρεις υποστήριξη στον άνθρωπο που έχει υποστεί οποιασδήποτε μορφής κακ0ποίηση και να βρεις τον κατάλληλο χρόνο για να το κάνεις. Αυτό που θα σού ανοίξει τον δρόμο για τον διάλογο μιας τέτοιας συζήτησης είναι η εμπιστοσύνη. Το να είσαι ενεργητικός ακροατής είναι το σημαντικότερο σ’ αυτήν την περίπτωση, κι αφού ακούσεις όσα έχει να σου εξομολογηθεί το θύμ@, δε θα πρέπει να το πιέσεις να σου πει περισσότερα και να τού δώσεις τον χώρο και τον χρόνο να εκφραστεί όπως αυτό επιθυμεί.

Δεν επικρίνουμε τις αντιδράσεις του ατόμου και δεν το παίζουμε «σωτήρες»

Μην προσπαθήσεις να κρίνεις εσύ τη σοβαρότητα της κατάστασης και να το παίξεις «σωτήρας» ή να υποδείξεις στον άνθρωπο που βιώνει μια κακ0ποιητική συμπεριφορά, τι πρέπει να κάνει. Επίσης, καλό θα ήταν ν’ αποφύγεις επικριτικές εκφράσεις όπως: «ήταν επιλογή σου», «καλά να πάθεις», «βρες την άκρη χωρίς εμένα», «μού δημιουργείς πρόβλημα» κ.α.

Χρησιμοποίησε την υποστηρικτική γραμμή 

Η υποστηρικτική γραμμή για την ενδοοικογενειακή βί@ είναι ένα όπλο που θα πρέπει να χρησιμοποιούμε, είτε είμαστε θύμ@τά της, είτε όχι. Μια γραμμή υποστήριξης μπορεί να βοηθήσει το άτομο ψυχικά κι ηθικά αλλά και να τού υποδείξει τρόπους για να καταφέρει να μείνει ασφαλές χωρίς να κινδυνεύσει η σωματική του ακεραιότητα.

Το σημαντικό είναι να δείξεις κατανόηση, σεβασμό και να ζυγίσεις τη σοβαρότητα μιας τέτοιας κατάστασης. Πρόσφερε απλόχερα τη στήριξή σου στο άτομο που έχει υποστεί κακ0ποίηση και ρώτησέ το τι πραγματικά έχει ανάγκη εκείνη τη στιγμή. Αν βέβαια πρόκειται για το ταίρι σου ή τον κολλητό σου, το πιθανότερο είναι πως γνωρίζεις ήδη τις ανάγκες του κι ίσως τότε θα πρέπει να πάρεις την απόφαση να τού ανοίξεις το σπίτι σου και να τον φιλοξενήσεις για όσο διάστημα χρειαστεί. Σε κάθε περίπτωση δε θα πρέπει να κλείνουμε τα μάτια στο φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βί@ς που παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις καθημερινά και να καταγγέλλουμε όσα περιστατικά γνωρίζουμε. Μόνο έτσι θα βοηθήσουμε πραγματικά όσο@ βρίσκονται σε άμεση ανάγκη.