Είμαστε στα μέσα των γιορτινών ημέρων και πολλοί βρίσκονται σε άδεια, ενώ τα παιδιά απολαμβάνουν το διάλειμμα από το σχολείο. Υπάρχει λοιπόν μια κατηγορία ανθρώπων που τρελαίνεται για τη συγκεκριμένη περίοδο. Αν μπορούσα να κάνω σύσταση αυτής, πολύ πιθανό να είχα εντάξει και τον εαυτό μου μέσα σ’ αυτούς.
Σπεύδω να κάνω μια φιλική υπενθύμιση πως υπάρχει μια άλλη κατηγορία ανθρώπων που εργάζεται αυτές τις μέρες παραπάνω απ’ ότι συνήθως και που όσο και ν’ αγαπούν αυτήν την περίοδο, αδυνατούν να τη ζήσουν λόγω εργασιακών συνθηκών. Κι επειδή όλοι αξίζουν να ζήσουν το γιορτινό κλίμα έστω και για λίγο ας κάνουμε μια αναφορά στο πνεύμα των ημερών και τον σκοπό τους.
Αρχικά να πούμε ότι εδώ δεν υπάρχουν ηλικιακές δεσμεύσεις. Δεν μπορεί να υπάρξει ηλικία στο τι μας κάνει ευτυχισμένους. Δεν είναι μόνο ένας μήνας τον χρόνο, είναι κάτι πολύ παραπάνω, είναι συναίσθημα. Είναι η ιστορία των παιδικών μας χρόνων που ζωντανεύει ξανά και ξανά στην ενήλικη ζωή μας. Η εποχή των Χριστουγέννων αποτελεί μια περίοδο, τελείως διαφορετική απ’ όλες τις άλλες γιορτές του χρόνου. Σηματοδοτεί το τέλος μιας χρονιάς και τους στόχους για την αρχή μιας άλλης.
Μα κι από χριστιανική άποψη, γεννιέται ο Χριστός και το γεγονός της γέννησης αυτής συνδέεται με χαρά κι ευτυχισμένες στιγμές για την οικογένεια και την άφιξη του καινούριου μέλους. Είναι η συνάντηση της οικογένειας και των φίλων και τα τραπεζώματα, τα βραδινά ρεβεγιόν και που τραγουδάμε όλοι παρέα το «Πάει ο παλιός ο χρόνος». Βλέπουμε τα πυροτεχνήματα να φωτίζουν τον ουρανό σαν να ξορκίζουμε όλα τ’ αρνητικά που είχε ο προηγούμενος χρόνος και να υποδεχόμαστε τον καινούριο, τον διαφορετικό που δε γνωρίζουμε τι μάς επιφυλάσσει, αλλά θεωρούμε και θέλουμε να πθστέυουμε πως θα είναι καλύτερος.
Τυχαία πριν λίγες μέρες, άκουσα μια συζήτηση μεταξύ δύο παιδιών που πηγαίνουν στη Β’ δημοτικού. Το κοριτσάκι να καμαρώνει για το ζευγάρι παπούτσια που της έφερε δώρο ο Άγιος Βασίλης πέρσι και το αγοράκι να της λέει κοροϊδευτικά πως δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης και να φεύγει. Κοίταξα το παιδί και σκοτείνιασε το πρόσωπό του. Ήταν σαν να τού πήραν το γλειφιτζούρι μέσα απ’ τα χέρια. Ενώ έπαιζαν κυνηγητό, στο άκουσμα της είδησης κοκκάλωσε, προσπαθούσε να επεξεργαστεί τα λόγια του συμμαθητή της. Την πλησίασα διακριτικά και της είπα: «Ο Άγιος Βασίλης κι η μαγεία των Χριστουγέννων υπάρχουν μόνο γι’ αυτούς που πιστεύουν σ’ αυτά και μπορούν να τα δουν» κι απομακρύνθηκα.
Ξάφνου, θυμήθηκα και το δικό μου άδειασμα όταν από ένα παιδάκι στο δημοτικό είχα ακούσει κι εγώ το ίδιο, Το πρόσωπο εκείνου του κοριτσιού με γύρισε πολλά χρόνια πίσω. Κάποιος μπορεί να πει «μα καλά δεν τού είπε και κάποιο ψέμα», κι ίσως να έχει δίκιο. Για ποιο λόγο, όμως αυτός ο μύθος του Άγιου Βασίλη παίζει έναν απ’ τους πρωταγωνιστικούς ρόλους των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς;
Το θέμα που τίθεται εδώ είναι αν υπάρχει τώρα Άγιος Βασίλης, αν είναι μια ξενόφερτη φιγούρα ή τι θέλει να μάς διδάξει η ιστορία του Αγίου και πώς την αντιλαμβανόμαστε όσο μεγαλώνουμε; Και στα παραμύθια που διαβάζουμε τα πρόσωπα μπορεί να μην υπάρχουν ή τα εξωτερικά χαρακτηριστικά τους ν’ αλλάζουν, η ιστορία όμως που μάς διδάσκουν είναι υπαρκτή και τα συναισθήματα που μας δημιουργούν, το ίδιο.
Στα Χριστουγεννιάτικα πάρκα, στις χριστουγεννιάτικες πλατείες, σ’ όλα τα μαγαζιά, από ζαχαροπλαστεία μέχρι καταστήματα παιχνιδιών, υπάρχει αυτή η φιγούρα με τα κόκκινα ρούχα, τα άσπρα γένια, τη μεγάλη κοιλιά, τον σάκο του, το έλκηθρό του και τους πιστούς του ταράνδους.
Μεγαλώνοντας, κατάλαβα πως όλα αυτά έχουν τη σημασία τους. Προσπαθώντας να τα ερμηνεύσω καταλήγω πως τα κόκκινα ρούχα συμβολίζουν όλη αυτή τη φωτεινή, έντονη κι αστραφτερή περίοδο των Χριστουγέννων. Τα άσπρα του μαλλιά και τα γένια, τη σοφία που αποκτά κάποιος στο πέρασμα του χρόνου. Η μεγάλη κοιλιά, την ευημερία που θέλουμε να έχει το τραπέζι του κάθε σπιτιού, δηλαδή να είναι γεμάτο με τρόφιμα. Ο μεγάλος σάκος, την αλληλεγγύη και την ανιδιοτέλεια. Μάς μαθαίνει να προσφέρουμε στους γύρω μας. Μας διδάσκει ενσυναίσθηση προς τον συνάνθρωπό μας και προς όλα τα παιδιά του κόσμου. Το έλκηθρο αποτελεί το μέσο που θα χρησιμοποιήσουμε για να καταφέρουμε να πραγματοποιήσουμε όλα αυτά που ονειρευόμαστε.
Οι πιστοί τάρανδοι συμβολίζουν πως στη ζωή μας, η φιλία κι η συντροφικότητα είναι ζωτικής σημασίας γι’ όλους. Χωρίς άτομα δίπλα μας δεν μπορούμε να διανύσουμε μεγάλες αποστάσεις και να ξεπεράσουμε εμπόδια που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Έχουμε ανάγκη να πιστεύουμε στο όνειρο και στη μαγεία της ζωής, είτε είμαστε μικροί, είτε είμαστε μεγάλοι, είτε είναι ελληνική η παράδοση αυτή, είτε είναι ξενόφερτη. Ας εστιάσουμε στις αξίες που θέλει να μάς διδάξει κι όχι στην προέλευσή της.
Η ελπίδα είναι μέρος του παιχνιδιού μας. Ελπίδα ότι έρχονται καλύτερες μέρες και φωτεινές σαν τα λαμπιόνια του δέντρου μας, σαν τα αμέτρητα λαμπάκια έξω που στολίζουν τα σπίτια, τα μαγαζιά και τους δρόμους. Το χαρακτηριστικό ζεστό συναίσθημα μαζί με τα φανταχτερά χρώματα και στρας που δηλώνουν το εορταστικό κλίμα. Δίχως εορτές και γλέντια δεν υπάρχει χαρά. Η μυστηριώδης μαγεία στην ατμόσφαιρα που δεν μπορείς να τη δεις αλλά τη νιώθεις, που δεν την αγγίζεις αλλά την αισθάνεσαι.
Αυτές οι μέρες χαρακτηρίζονται από αγάπη, συμπόνια, ελπίδα και κατανόηση. Οι Άγιοι κι οι φιγούρες που υπάρχουν συνθέτουν ένα μεγάλο παιχνίδι του παζλ, ο καθένας κι ένα ξεχωριστό κομμάτι του. Ας αφεθούμε, λοιπόν σ’ όλο αυτό το κλίμα μικροί και μεγάλοι και μην ξεχάσετε να γράψετε το γράμμα σας στον Άγιο για να ζητήσετε το δώρο που θέλετε να σάς φέρει. Βασική προϋπόθεση να είστε καλά παιδιά οι μικροί κι ωραίοι άνθρωποι οι μεγάλοι, κι ευγενική υπενθύμιση μην ξεχνάτε να ονειρεύεστε! Χοχοχο, καλές γιορτές σ’ όλους!
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κουτσουρά