Μεγάλη έξαρση τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν τα αυτοάνοσα νοσήματα. Σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες υπάρχουν πάνω απο 80 διαταραχές αυτοάνοσων που προσβάλουν τον οργανισμό μας. Τι είναι όμως τα αυτοάνοσα νοσήματα;
Αυτοάνοσα είναι οι ασθένειες, όπου ο ίδιος ο οργανισμός «επιτiθεται» στους δικούς του ιστούς κι όργανα, αντιμετωπίζοντάς τα ως βλαβερούς ξενιστές. Πρόκειται για χρόνιες καταστάσεις φλεγμονής, μυοσκελετικούς πόνους και πόνους των αρθρώσεων κι άλλα συμπτώματα όπως ο πυρετός, η κόπωση, η μειωμένη πνευματική διαύγεια.
Όλα τα παραπάνω επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα της ζωής μας, ενώ οι αιτίες που τα προκαλούν είναι άγνωστες άλλα έχουν τις ρίζες τους στην κληρονομικότητα αλλά και σε ψυχοκοινωνικούς παράγοντες όπως το άγχος και το στρες. Τα έντονα ψυχοπιεστικά γεγονότα, όμως, στη ζωή ενός ανθρώπου αποτελούν το κυριότερο αίτιο εκδήλωσής τους.
Η σχέση μέσα απο κλινικές πράξεις, μεταξύ ψυχικών και αυτοάνοσων ασθενειών, είναι στενή, ενώ οι ψυχικές διαταραχές μπορεί να προϋπάρχουν της εμφάνισης ενός αυτοάνοσου. Ψυχοπιεστικά γεγονότα είναι το τραύμα από μια κ@κοποιητικη σχέση, μια απώλεια αγαπημένου προσώπου, η κακομεταχείριση στο εργασιακό περιβάλλον, η κοινωνική στοχοποίηση ή οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει μια πληγή στο σώμα ή στην ψυχή μας.
Το μετατραυματικό στρες παρουσιάζει πολλά συμπτώματα όπως η ευερεθιστότητα, οι αναδρομές, η απάθεια ή η άρνηση του γεγονότος ακόμη κι οι επιθετικές συμπεριφορές που πολλές φορές γίνονται αυτοκαταστροφικές ή ριψοκίνδυνες. Οι ασθενείς αντιμετωπίζοντας τα σωματικά συμπτώματα καλούνται να αντιμετωπίσουν και την ψυχολογική επιβάρυνσή τους λόγω της νόσησης με έντονο άγχος για τη αβεβαιότητα τη πορείας της νόσου, τις αλλαγές στην καθημερινή τους ζωλη ακόμη και τις αλλαγές ρόλων μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον.
Επιπλέον, πολλοί ασθενείς εμφανίζουν ενοχές, καθώς κατηγορούν τον εαυτό τους που κάτι τέτοιο τους συνέβη και συχνά τους συνοδεύει κι ο φόβος ενός πιθανού επερχόμενου θ@νάτου. Η ένταση των συμπτωμάτων δεν είναι η ίδια για όλους, ενώ ένα ψυχοπιεστικό γεγονός που βίωσε ένας άνθρωπος ίσως να μην είχε κανέναν αρνητικό αντίκτυπο σε κάποιον άλλον.
Μελέτες που έχουν γίνει, αναφέρουν πως δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προσωπικότητες που είναι πιο ευάλωτες στην εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων, αλλά τα ψυχοπιεστικά γεγονότα κι οι συνέπειές τους είναι υποκειμενικά για τον καθένα, ανάλογα με την προσωπικότητα, την κληρονομικότητα, το ιστορικό.
Η ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών και του κοντινού περιβάλλοντος σε συνδυασμό με την φαρμακευτική θεραπεία των συμπτωμάτων ενός αυτοανοσου έχει ως στόχο την ύφεση των συμπτωματων και τη μακροχρόνια ύφεση της νόσου. «Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι δε θα αρρωστήσουμε ποτέ, όμως μπορούμε να θωρακίσουμε τον ψυχικό μας κόσμο», όπως λέει κι η Δρ. Γολεμάτη Χριστίνα, ψυχολόγος του Λαϊκού Νοσοκομείου.
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κουτσουρά