Στη σημερινή εποχή αρκετά άτομα παρουσιάζουν συμπτώματα, τα οποία επηρεάζουν τη σωματική και ψυχική τους υγεία, εξαιτίας των γρήγορων ρυθμών στην εργασία τους, που μπορούν να οδηγήσουν σε εξάντληση. Δεν είναι λίγοι οι οποίοι παραπονιούνται ότι νιώθουν θολούρα, κόπωση ή εξουθένωση, λόγω του στρεσογόνου τρόπου ζωής και των απάλευτων ωραρίων. Το πιο συνηθισμένο φαινόμενο που προέρχεται από τα αυξημένα επίπεδα άγχους του εργαζόμενου, είναι το σύνδρομο Burnout, ή αλλιώς Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης, όπου είναι μία κατάσταση συναισθηματικής, σωματικής και ψυχικής εξάντλησης, που καμία άδεια και κανένα ρεπό δεν μπορεί να διορθώσει.
Πολλές μελέτες διεξάγονται για το συγκεκριμένο φαινόμενο καθώς επηρεάζει τόσο τη λειτουργικότητα, όσο και την καθημερινότητα των εργαζομένων. Ψυχολόγοι και θεραπευτές καλούνται συχνά να βοηθήσουν άτομα τα οποία βιώνουν τη συγκεκριμένη κατάσταση, που φαίνεται να αγγίζει μια συντριπτική πλειοψηφία πια. Υπάρχει, όμως, και μια άλλη κατάσταση την οποία δε συναντάς τόσο συχνά στον εργασιακό χώρο, δεν είναι ένα συχνό φαινόμενο, ούτε έχει συγκεκριμένο όνομα, όμως επηρεάζει εξίσου σε σημαντικό βαθμό τον εργαζόμενο και μπορεί να τον φθείρει ψυχολογικά σε βαθμό που να χαλάσει την ποιότητα της ζωής του. Πιο συγκεκριμένα, το να βρίσκεται κάποιος σε έναν χώρο εργασίας, και παρά τις δεξιότητες και την ικανότητά του, να μην έχει αρμοδιότητες, είτε γιατί δεν τον εμπιστεύεται η ομάδα του, είτε γιατί είναι νέος στη δουλειά, είτε γιατί δέχεται διακρίσεις λόγω φύλου, καταγωγής κ.α.
1. Έλλειψη ενδιαφέροντος
Η ανεπάρκεια αρμοδιοτήτων μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη ενδιαφέροντος για την εργασία, καθώς ο εργαζόμενος μπορεί να νιώθει ότι δεν έχει τη
δυνατότητα να συμβάλει ενεργά.
2. Απογοήτευση
Η αδυναμία να λαμβάνει κάποιες αποφάσεις ή να επηρεάσει τα γεγονότα μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση κι απομόνωση.
3. Μειωμένη αυτοεκτίμηση
Η αίσθηση ανικανότητας λόγω έλλειψης αρμοδιοτήτων μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αυτοεκτίμηση του εργαζομένου και να τον οδηγήσει στο να δέχεται χαμηλότερο μισθό ή άσχημη συμπεριφορά από ανώτερους και συνεργάτες.
4. Μειωμένη παραγωγικότητα
Η έλλειψη αρμοδιοτήτων μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη παραγωγικότητα κι απόδοση στην εργασία, ή και σε εσωτερική παραίτηση, αφού αισθάνεσαι πως ό,τι κι αν κάνεις δεν έχει σημασία.
Συνεπώς, την επόμενη φορά που το φιλαράκι σου αναφέρει ότι δεν είναι ευχαριστημένο επειδή δεν έχει να κάνει κάτι στη δουλειά του και δεν αισθάνεται καλά, φράσεις όπως «μακάρι να ήμουν κι εγώ και στη θέση σου», «ωραίο είναι να πληρώνεσαι και να κάθεσαι», «ζωάρα κάνεις», «θα ήθελα κι εγώ να μην κάνω τίποτα για 8 ώρες», δεν είναι αρκετά ενθαρρυντικές, ίσα ίσα θα κάνουν την ψυχική του κατάσταση χειρότερη γιατί και οι εποχές δεν εύκολες. Οπότε, την επόμενη φορά, ίσως να σκεφτείς καλύτερα τα λόγια της παρηγοριάς. Ιδιαίτερα κάποιος νέος, που είναι ψάρι στη δουλειά αλλά σε μια παραγωγική ηλικία, επηρεάζονται σε μεγαλύτερο βαθμό.
Η κατάσταση αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί; Ναι μπορεί, ακόμα και σε περιβάλλοντα που δε σε βοηθούν να ανθίσεις. Αρχικά χρειάζεται ο εργαζόμενος να έχει υπομονή και να αναλάβει τα ακόλουθα μέτρα:
-Επικοινωνία
Είναι σημαντικό το άτομο να επικοινωνεί με τους ανωτέρους ώστε να διευκρινίσει τον ρόλο του, ζητώντας περισσότερες αρμοδιότητες ή να εκφράσει
τις ανησυχίες του για τις ήδη υπάρχουσες.
-Ανάπτυξη δεξιοτήτων
Μέχρι να λάβει περισσότερες αρμοδιότητες, μπορεί να επενδύσει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων ή να συμμετάσχει σε εκπαιδευτικά προγράμματα για να
βελτιώσει τον εαυτό του.
-Συνεργασία
Μπορεί να προσφέρει τη βοήθεια του σε άλλους τομείς της εργασία, ζητώντας από τους συναδέλφους να συνεργαστούν, το οποίο θα φέρει και ως
αποτέλεσμα να διευκολύνει την επίτευξη των στόχων της ομάδας.
-Ανάληψη πρωτοβουλιών
Μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες και να προτείνει ιδέες οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν τις διαδικασίες ή τα αποτελέσματα της ομάδας. Να ψάξει τι παίζει με τον ανταγωνισμό, ή να απλώσει το δίκτυο επιρροής της εργασίας σε τομείς που μπορεί ακόμα και να δημιουργήσει από το μηδέν.
-Αναζήτηση ευκαιριών
Μπορεί να εξετάσει τη δυνατότητα να αναλάβει νέα projects ή να συμμετάσχει σε διαφορετικές ομάδες εργασίας οι οποίες μπορεί να προσφέρουν νέες ευκαιρίες και προκλήσεις.
Αυτά τα μέτρα μπορεί να βοηθήσουν ένα άτομο που έχει πελαγώσει σε μια εργασιακή αδράνεια, να βγει από μία δυσάρεστη για αυτό συνθήκη, να νιώσει περισσότερο παραγωγικό κι αυτόματα λειτουργικό, γεγονός που θα ενισχύσει την ψυχολογία του άρα και την καθημερινότητά του. Γιατί, στο τέλος της μέρας, κανείς δε θέλει να γυρνάει σπίτι με το αίσθημα ότι έχασε άλλη μια μέρα από τη ζωή του.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου