Έχοντας στο μυαλό μου το κεφάλαιο δουλειά, δεν περίμενα ποτέ πως αυτό δύναται να συνδέεται με μια ξενέρα που φέρει τίτλο «μaλάκaς συνάδελφος». Ναι, αυτή η πικρή ιστορία έχει την τιμητική της και όχι άδικα. Είναι ίσως αυταπόδεικτη αλήθεια πλέον πως το εργασιακό σου περιβάλλον μπορεί κάλλιστα να σε πείσει πως αξίζεις κάτι λιγότερο από γόπα πατημένη. Ναι για αυτές τις φοβερές περιπτώσεις «εμείς είμαστε μια οικογένεια» μιλάμε.
Δεν ξέρω αν φαίνεται πολύ κλισεδιάρικος ο όρος «τοξικότητα» για να περιγράψει κανείς τέτοιες καταστάσεις που κάνουν τη ρουτίνα σου να ζέχνει, μα είναι σίγουρα αντιπροσωπευτικός. Μπαίνοντας σ’ένα περιβάλλον που δε σε αφήνει να νιώσεις αποδοχή, κλειδώνεις και είσαι απλά ο παρείσακτος της υπόθεσης που περιφέρεσαι ανάμεσα στο γκέτο. Άρα η δουλειά μεταμορφώνεται σε τιμωρία, με τη δημιουργικότητα να δίνει τη θέση της σ’ένα αέναο «να περάσει η ώρα» να φεύγουμε. Το σενάριο μπορεί να επιβεβαιωθεί σε πολλά επίπεδα. Από συναδελφικό επίπεδο έως την αντιμετώπιση των ανωτέρων σου, ξεδιπλώνεται μια βεντάλια με τις συμπεριφορές που αν τύχει να συναντήσεις ως νεοσσός στην καριέρα σου, καλό θα ήταν να τρέξεις μακριά.
Όλα ξεκινάνε με την ένταξή σου σ’ένα πόστο που πιστεύεις πως μπορείς να ανταπεξέλθεις και μαζί με αυτό, να γίνεις ένα και με τους ανθρώπους που σε περιβάλλουν. Όταν το παραμύθι σε φέρνει κοντά με πτυχές όπως η υποτίμηση, η ψυχική και σωματική σου εξουθένωση ή επαφές που μόνο συνεργατικές δεν είναι, τότε το αναμενόμενο έρχεται: πρώτα αμφισβητείς τις δικές σου ικανότητες. Μωρέ μήπως δεν τα κάνω τόσο καλά όσο θέλω και μου τη λένε συνέχεια; Μήπως δεν κάνω για το αντικείμενο; Όλοι τα έχουμε σκεφτεί, όλοι τα έχουμε πει ψιθυριστά σε μέρες που το οκτάωρο έμοιαζε με αλλεπάλληλες φάπες στο ωραίο σου μουτράκι.
Είναι κοινό μυστικό πώς διαιωνίζεται μια λογική πως για να γίνεις καλός σε αυτό που αγαπάς πρέπει να σε πατήσουν στο σβέρκο, ή να δεις την ψυχούλα σου να στάζει μπρος στα πόδια σου, και τότε ναι, ίσως πάρεις μισό μπράβο. Μέσα στο ίδιο γήπεδο παίζουν και ζόρικα ωράρια και σπάνια μια συμπεριφορά που να σε υπολογίζει ως ίσο άνθρωπο. Αν από τη μία θέσουμε τον ρόλο του αφεντικού με την πετριά μιας εξουσίας παντός τύπου ως προς τους υφιστάμενους του, και από την άλλη εργαζόμενους που θέλουν ν΄αρπάξουν κάθε πιθανή ευκαιρία για να εξελιχθούν, μάντεψε ποιος βγαίνει χαμένος. Ο πρώτος απλά και όμορφα θα φροντίσει να ξεζουμίσει κάθε σταγόνα φιλοδοξίας σου και θα σε γεμίσει με σκέψεις πως υπάρχεις για να είσαι εκτελεστικό ον, με μοναδικό ταλέντο την επιβίωση σου. Εσύ από τη μεριά σου θα ψαρώσεις – ελπίζω προσωρινά- και θα πιστέψεις πως έχει ταβάνι και το φάσμα των επιλογών σου, αλλά και οι ευκαιρίες που θα σου δοθούν για να κάνεις το κάτι παραπάνω.
Σε επίπεδο συναδελφικό, τα πράγματα είναι σύνθετα. Ο άνθρωπος που δουλεύεις μαζί μπορεί να γίνει η αιτία να γουστάρεις τις Δευτέρες στο γραφείο και να σκας μύτη με καφεδάκια για όλους. Μπορεί πάλι να σε μετατρέψει στο ζωύφιο που θα φτύνει στους καφέδες των άλλων, παίζεται. Κόντρες, ίντριγκες για το ποιος θα την πάρει τη ρημάδα την προαγωγή, κολπάκια για να σε τσεκάρουν αν είσαι ρ0υφιάνος δίνουν και παίρνουν. Και ξημερώνει το αύριο και αναρωτιέσαι πως εσύ ξαφνικά μεταμορφώθηκες στον Δρακουμέλ, απλά με φορολογική δήλωση. Αχρείαστο chapter στη ζωή σου, μα πιθανότατα διδακτικό. Διδακτικό γιατί θα μάθεις κάπως απότομα πώς δεν πρέπει να σου φέρονται εκεί όπου πας να παράγεις έργο κάθε είδους. Αχρείαστο γιατί κανείς δε σου κάνει χάρη στην τελική να σε κερνάει τα σκ@τά της δικής του ψυχούλας.
Το εργασιακό στρες θερίζει, όπως και ο χρόνος που περνάμε στις δουλειές μας, Και το δεύτερο όχι γιατί τρελαινόμαστε για υπερωρίες, αλλά χάριν μιας κατάστασης που μας καθιστά άφραγκους με πτυχία και μη. Δε μας χρειάζονται επιπλέον και άνθρωποι που θα μας φτάσουν δυο βήματα πιο κοντά σε νέες ρυτίδες.
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη