Η περίοδος του εμφυλίου πολέμου είναι, αν όχι η μελανότερη, σίγουρα από τις πιο άσχημες σελίδες της ιστορίας της νεότερης Ελλάδας. Μια βαθιά πληγή που έστρεψε αδερφό απέναντι σε αδερφό κι έκανε την Ελλάδα να χωριστεί σε δύο παρατάξεις, τον κυβερνητικό Ελληνικό Στρατό και τις αντάρτικες δυνάμεις. Μια φάση της ιστορίας μας που ο καθένας μας την κατανοεί στον βαθμό στον οποίο επηρεάστηκε από αυτή, αφού όλο και κάποιος πρόγονος ανήκε στη μία ή στην άλλη παράταξη και χάθηκε στον πόλεμο.
Αυτήν ακριβώς τη σκοτεινή περίοδο έρχεται να αναλύσει και το μυθιστόρημα με τίτλo: «Αυγή, το θαμμένο τετράδιο». Συγγραφέας του βιβλίου ο κύριος Σπύρος Πετρουλάκης, ο οποίος μας περιγράφει την ιστορία μιας κοπέλας που κάνει διακοπές στο Παλαιό Τρίκερι, μαζί με τους γονείς της. Εκεί ανακαλύπτει ένα τετράδιο κρυμμένο στην κουφάλα μιας ελιάς, για πάνω από εβδομήντα χρόνια. Όταν με τον πατέρα της αρχίζουν την ανάγνωσή του, ανακαλύπτουν πως πρόκειται για ένα ημερολόγιο μιας κρατούμενης, τον καιρό που το νησί αποτελούσε τόπο εξορίας για αντάρτισσες.
Η Αναστασία, (έτσι ονομάζεται η κοπέλα που βρήκε το τετράδιο) μαθαίνει μέσα από την ιστορία της Αυγής, όχι μόνο τι έγινε πριν και μετά τη σύλληψή της, αλλά και την ιστορία της δικής της οικογένειας και τον ρόλο του δικού της παππού στη ζωή της. Αποφασίζει με τον πατέρα της αλλά και τη βοήθεια συγγενών και φίλων να αναζητήσουν αυτή τη γυναίκα, ή έστω κάποιον συγγενή της. Στην προσπάθειά τους αυτή, ανακαλύπτουν κι άλλα πράγματα κι ενώνουν τα κομμάτια του παζλ της ζωής της Αυγής, στην εξορία της, αλλά και μετά. Η ζωή της, άλλωστε, ήταν -όπως αναφέρει και η ίδια στο ημερολόγιό της- μία χαρά και μία λύπη. Πάντα, κάθε της χαρά, ακολουθούσε μία λύπη κι έτσι κυλούσε η ζωή της μόνιμα, με εκείνη να μη χάνει ποτέ από μέσα της τη σπίθα της επανάστασης.
Μέσα, λοιπόν, στο βιβλίο αυτό καταγράφεται μια ιδιαίτερα τραγική περίοδος κι ο αναγνώστης ανακαλύπτει πτυχές της περιόδου αλλά κι ιστορίες εξόριστων γυναικών που δύσκολα ή και καθόλου θα μπορούσε να φανταστεί. Ταυτόχρονα σκιαγραφεί με δεινότητα τη δύναμη που έκρυβαν οι εξόριστοι, από την ίδια τους την πατρίδα.
Ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει πως η ιδέα να καταπιαστεί με αυτό το εγχείρημα ήταν συναρπαστική αλλά και δύσκολη, καθώς, όπως πιστεύει και ο ίδιος, αλλά το γράφει και στο βιβλίο, η ιστορία δεν είναι ποτέ άσπρο ή μαύρο. Είναι ένα δημιούργημα που σίγουρα αξίζει την προσοχή σου, καθώς επιτυγχάνεται με πολύ όμορφο τρόπο η σύνδεση της ιστορικής γνώσης με τη μυθιστορηματική αλήθεια. Και πού ξέρεις, ίσως διαβάζοντάς το να αναγνωρίσεις πως δεν υπήρξε σε αυτόν τον πόλεμο, σωστή και λάθος πλευρά.
Πηγή φωτογραφίας: Το κουτί της Πανδώρας