Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο έρχονται στο προσκήνιο συζητήσεις που αφορούν την ισότητα των φύλων άλλα και τα δικαιώματα των γυναικών. Οι γυναίκες παλεύουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια για πρόσβαση σε ίσα δικαιώματα με αυτά των αντρών όσο αφορά τη δουλειά, την εκπαίδευση, την ασφάλεια, τον σεβασμό, την αυτοδιάθεση του σώματος άλλα και πολλά άλλα ακόμη δικαιώματα που όσο αυτονόητα και να τα θεωρεί ο κοινός νους, καταπατούνται συνεχώς κι ακόμη μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει η απαραίτητη νομοθετική κάλυψη για την προστασία τους, ή είναι ακόμη υπό διαμόρφωση. Πολλά από αυτά που κατακτήθηκαν, από την άλλη, χρειάστηκαν αγώνες και θυσίες χρόνων. Αυτό, όμως, που σοκάρει είναι το ότι πολλά, είναι πολύ πιο πρόσφατα θεσπισμένα από ότι μπορεί να πιστεύαμε και θα θέλαμε να είναι.
Ένα παράδειγμα αποτελεί ότι μόλις το 1976 στην Ιρλανδία επιτράπηκε στις γυναίκες να αγοράσουν το δικό τους σπίτι με βάση τη νομοθεσία της χώρας, χωρίς να χρειάζεται η υπογραφή του συζύγου τους. Στην ίδια δεκαετία, ήρθε και μια νομοθεσία από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αφού μόλις από το 1978 οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να απολυθούν από τη δουλειά τους, λόγω εγκυμοσύνης. Πλέον, βέβαια, απλά τις ρωτάνε στις συνεντεύξεις αν έχουν σκοπό να κάνουν παιδιά, ακόμα και σήμερα, με περίσσια άνεση και θράσος, για να ξέρουν αν τις προσλάβουν ή όχι, ενώ η ανισότητα στην πληρωμή με βάση το φύλο καλά κρατεί, με παράδειγμα ακόμη και το υπέρλαμπρο Hollywood.
Στην περίπτωση της ψήφου, η τόσο αναπτυγμένη και προχωρημένη στα μάτια μας Ελβετία, θα επιτρέψει στις γυναίκες το δικαίωμα της ψήφου το 1971, με την Ελλάδα να εντάσσει τις γυναίκες στο δικαίωμα της ψήφου το 1952. Όμως, ακόμη και σήμερα, η εκπροσώπηση των γυναικών στην πολιτική, στα κοινά και σε ηγετικές θέσεις λαμβάνει πολύ χαμηλά ποσοστά σε όλο τον κόσμο, με παράδειγμα πρόσφατες κυβερνήσεις της Ελλάδας που επέλεξαν οι υπουργοί τους στο μεγαλύτερο ποσοστό να είναι άντρες.
Ένα πολύ σημαντικό κοινωνικό ζήτημα, όπως αυτό του συζυγικού βιaσμού, θα εισαχθεί στη νομοθεσία και θα θεωρηθεί έγκλημα στην Αυστραλία το 1981, στην Αγγλία το 2003 και στην Ελλάδα μόλις το 2006! Μέχρι τότε, αυτή η μορφή σ3ξουαλικής κακοποίησης ήταν σύννομη και η συναίνεση μιας παντρεμένης γυναίκας θεωρούταν αυτονόητη σε κάθε συνεύρεση με τον σύζυγό της. Την ίδια περίοδο και μετά το 2006, θα έρθει και η πρώτη ακριβής κι αναλυτική περιγραφή της κλειτορίδ@ς σε μαθήματα ανατομίας. Φήμες λένε, ότι πολλοί ακόμη την ψάχνουν! Σε γενικό επίπεδο, στον τομέα της ιατρικής το γυναικείο σώμα, η ανατομία του, οι ορμόνες και το τι μπορεί να επιφέρουν στην υγεία μιας γυναίκας, δεν έχουν διερευνηθεί όσο θα έπρεπε, με μελέτες να εμφανίζονται πολύ πρόσφατα στη βιβλιογραφία.
Η αυτοδιάθεση, το δικαίωμα της ασφαλούς και νόμιμης έκτρωσης και η πρόσβαση σε ένα ασφαλές περιβάλλον για τη διαδικασία αυτή θα εισαχθεί πρώτη φορά θεσμικά στη Γαλλία φέτος, το 2024, με άλλες χώρες, όπως τις Ηνωμένες Πολιτείες, να αφαιρούν αυτό το δικαίωμα από τις γυναίκες σε κάποιες πολιτείες, θέτοντάς τις σε άμεσο κίνδυνο σωματικό, άλλα και ψυχολογικό. Είναι αδιανόητο πως ακόμη και σήμερα προστάζουμε σε μια γυναίκα το τι θα κάνει με το σώμα της κι αφαιρούμε το δικαίωμα να είναι δική της επιλογή του αν θέλει να γίνει μητέρα ή όχι.
Εν έτει 2024, λοιπόν, αν πιστεύετε ότι υπάρχει σεβασμός και ισότητα, σκεφτείτε το ξανά. Σε μια καθημερινότητα που θηλυκότητες σε όλο τον κόσμο πλήττονται. Με catcalling και χυδαίες εκφράσεις στον δρόμο, με βι@σμούς, γυναικοκτονίες, με επιθέσεις και ξυλοδαρμούς. Με το να μου λες πώς θα ντυθώ, πώς θα μιλήσω, πόσες γνώμες θα έχω. Με το «περίοδο έχεις πάλι», «είσαι γλωσσού», το «αυτά είναι γυναικείες/αντρικές δουλειές», με το «να μην άνοιγε τα πόδια της», με το «τι φορούσε, τα ήθελε κι αυτή». Θέλει πολλά χρόνια ξήλωμα, λοιπόν. Ξήλωμα της πατριαρχίας που δημιουργεί στερεότυπα, προκαταλήψεις και πλήττει και τα δύο φύλα. Αλλαγή νοοτροπίας, σκέψης και παιδείας. Αλλαγή της καθημερινότητας, από τα μικρά, τα απλά, μέχρι και τα πιο σύνθετα και μεγάλα.
Στην τελική, δική μας είναι η επιλογή του πώς θα φερθούμε και τι θέλουμε να κουβαλάμε μέσα μας από νοοτροπίες που θα έπρεπε να εξαλειφθούν. Ας γίνουμε ο καλύτερος εαυτός μας κι ας δημιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσμο. Δεν μπορούμε να κάνουμε κι αλλιώς, άλλωστε.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου