5 φιλόσοφοι μιλούν για τις σχέσεις και μας δίνουν βαθιά μηνύματα

Όσο και αν δε θέλουμε κάποιες φορές να το παραδεχτούμε ή αρνούμαστε να θεωρήσουμε τις σχέσεις ως μια εύκολη κατάσταση δυστυχώς δεν είναι αλήθεια. Οι σχέσεις χρειάζονται δουλειά ή μάλλον σηκωμένα μανίκια και πολύ δουλειά. Αυτό πάντα στα πλαίσια μιας αμοιβαίας εμπιστοσύνης και αλληλοκατανόησης. Τίποτα επίσης δεν είναι ακατόρθωτο. Έτσι ακόμη και οι δύσκολες σχέσεις μπορούν να διορθωθούν. Κατά καιρούς έχουν ασχοληθεί με το θέμα αυτό μεγάλοι στοχαστές και φιλόσοφοι, προσφέροντας μας τις συμβουλές τους. Πέντε από αυτούς επιλέξαμε να σας παρουσιάσουμε σήμερα δίνοντας σας το ελάχιστο των γνώσεων τους.

1. Σιμόν Ντε Μποβουάρ

Διανοούμενη, πολιτική ακτιβίστρια, φεμινίστρια και δική μου αγαπημένη. Η σχέση της με τον Ζαν-Πωλ-Σαρτρ ήταν πάντα ελεύθερη και ανοιχτή και για τους δύο. Για τη Σιμόν Ντε Μποβουάρ οι γυναίκες είναι ίσες με τους άντρες σε όλα και ένα παραπάνω στις σχέσεις. Οι γυναίκες και οι άνδρες αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλον ως ίσοι και η ισότητα δεν είναι συνώνυμο της ομοιότητας. Η σχέση είναι πιο ισχυρή εάν και οι δύο πλευρές διατηρήσουν την ατομικότητα τους.  Για την ίδια είναι σημαντικό σε μια σχέση να αρνηθούμε να δεσμεύσουμε τη συμπεριφορά μας σε τυπικούς αντρικούς και γυναικείους ρόλους.

2. Σόρεν Κίρκεγκωρ

Ο Δανός φιλόσοφος και πατέρας του υπαρξισμού Σόρεν Κιρκεγκωρ πίστευε πως μια σχέση αγάπης και αφοσίωσης βοηθάει στο να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Για τον ίδιο «Όταν η καρδιά γεμίζει με αγάπη, τότε το μάτι δεν ξεγελιέται ποτέ. Γιατί η αγάπη όταν δίνει, δεν εξετάζει εξονυχιστικά το δώρο. Όταν η καρδιά γεμίζει με φθόνο, τότε το μάτι έχει τη δύναμη να ανακαλεί ακαθαρσία ακόμα και στους αγνούς. Αλλά όταν η αγάπη κατοικεί στην καρδιά, τότε το μάτι έχει τη δύναμη να καλλιεργεί το καλό στο ακάθαρτο. Αλλά αυτό το μάτι δε βλέπει το κακό αλλά το αγνό, το οποίο αγαπά και το ενθαρρύνει αγαπώντας το. Η αγάπη δεν αναζητά τα δικά της, γιατί δεν υπάρχουν δικοί μου και δικοί σου στην αγάπη. Η αγάπη, υποστηρίζει, αναζητά κάτι ανώτερο. Και όταν του δίνεται χώρος να αναπτυχθεί και να ανθίσει, τότε οι άνθρωποι είναι στα καλύτερά τους».

3. Κλάιβ Στέιπλς Λιούις

Μυθιστοριογράφος, ποιητής και μεγάλος στοχαστής. Συγγραφέας μιας πραγματείας αγάπης με τον τίτλο «The Four Loves» αναφερόμενος σε όλα όσα χρειαζόμαστε οι άνθρωποι για να επιβιώσουμε μ’ αυτή. Για τον Λιούις υπάρχουν τέσσερα είδη αγάπης: Η στοργή είναι η αγάπη να απολαμβάνεις κάποιον ή κάτι και είναι η πιο ταπεινή από όλες τις μορφές αγάπης, αλλά είναι επίσης και η πιο επιρρεπής στον εγωισμό. Εάν το πράγμα που αγαπάμε γίνει είδωλο, τότε και η αγάπη από Θεός γίνεται δαίμονας. Η φιλία είναι το λιγότερο απαραίτητο γιατί προκύπτει από απλή συντροφικότητα όταν οι σύντροφοι ανακαλύπτουν ότι έχουν κοινές γνώσεις, ενδιαφέροντα και γούστα που οι άλλοι δε μοιράζονται και που μέχρι εκείνη τη στιγμή, ο καθένας πίστευε ότι ήταν τον δικό του μοναδικό προνόμιο.  Η ερwτική αγάπη μπορεί να είναι φως ή μια καυτή φωτιά και που είναι αυτό που πιθανό να μας καταστρέψει. Αντίθετο της Αγάπης, η φιλανθρωπία. Ο Λιούις υποστηρίζει πως «Το να αγαπάς καθόλου σημαίνει να είσαι ευάλωτος, να αγαπάς οτιδήποτε και η καρδιά σου σίγουρα θα τσακιστεί και πιθανώς θα ραγίσει. Αν θέλεις να το κρατήσεις ανέπαφο, δεν πρέπει να δώσεις την καρδιά σου σε κανέναν, ούτε καν σε ζώο, να το κλείσεις στο φέρετρο του εγωισμού σου. Αλλά σε αυτό το φέρετρο – ασφαλές, σκοτεινό, ακίνητο, αέρινο – θα αλλάξει, δε θα σπάσει, θα γίνει άθραυστο, αδιαπέραστο, ανεπανόρθωτο». Ως συμπέρασμα εκείνο που θέλει να μας πει είναι πως έχουμε τις εξής επιλογές: ή να ρισκάρουμε με τον κίνδυνο να καταστραφούμε από την αγάπη ή να υποφέρουμε από την απομόνωση της μοναξιάς μένοντας μόνοι μας. Το δίλημμα και η απόφαση δική μας.

4. Ζαν Πωλ Σαρτρ

Ο διασημότερος φιλόσοφος του 20^ου αιώνα. Το μότο του για τις σχέσεις ήταν πως «η αγάπη είναι σύγκρουση». Δεν του ρίχνουμε και άδικο. Ο ίδιος βέβαια ήταν σε ελεύθερη σχέση με τη Σιμόν Ντε Μποβουάρ πιστεύοντας πως έπρεπε να διατηρήσει την ελευθερία του ακόμη και αν πληγώνονται συναισθήματα. Οι πεποιθήσεις του προέκυπταν από την άποψη του πως η ζωή μας δεν έχει νόημα και πως ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος. Καταδικασμένος, επειδή δε δημιούργησε τον εαυτό του, αλλά είναι ωστόσο ελεύθερος, και από τη στιγμή που ρίχνεται σε αυτόν τον κόσμο είναι υπεύθυνος για όλα όσα κάνει. Θεωρίες όχι τόσο βολικές όπως καταλαβαίνετε για όλους εμάς που αναζητούμε το ιδανικό σε μια σχέση.

5. Καρλ Μαρξ

Για τον Γερμανό φιλόσοφο Καρλ Μαρξ, μια επιστολή είναι ικανή να εξηγήσει τις δικές του απόψεις. «Μια απουσία για λίγο είναι καλή, γιατί με τη συνεχή παρουσία όλα τα πράγματα φαίνονται πολύ όμοια για να τα ξεχωρίσει κανείς. Ακόμη και οι πύργοι, όταν είναι κοντά, φαίνονται σαν νάνοι, ενώ το μικρό και καθημερινό, όταν παρατηρηθεί από κοντά, μεγαλώνει υπερβολικά. Έτσι είναι και με τα πάθη. Οι μικρές συνήθειες που παίρνουν παθιασμένη μορφή, όταν πέφτουν επάνω σε κάποιον από κοντά, εξαφανίζονται μόλις το άμεσο αντικείμενό τους ξεφύγει από το μάτι. Τα μεγάλα πάθη, που παίρνουν τη μορφή μικρών συνηθειών επειδή είναι κοντά το αντικείμενό τους, μεγαλώνουν και παίρνουν ξανά το φυσικό τους μέγεθος, με τη μαγική επίδραση της απόστασης. Έτσι γίνεται και με την αγάπη μου. Ακόμη κι αν μου ξεφύγεις για λίγο με ένα απλό όνειρο, ξέρω αμέσως ότι αυτός ο χρόνος ήταν χρήσιμος για να μεγαλώσει η αγάπη μου, όπως συμβαίνει στα φυτά, με τον ήλιο και τη βροχή. Η αγάπη μου για σένα, αμέσως μόλις βρεθεί μακριά, φαίνεται σαν αυτό που είναι, σαν ένας γίγαντας, που μέσα της συμπιέζεται όλη η πνευματική ενεργητικότητα και ό,τι χαρακτηρίζει την καρδιά μου».

Ας ελπίσουμε πως οι παραπάνω απόψεις, χρησιμοποιηθούν στον καθένα από εμάς ως συμβουλές ή ως απλά μια εξερευνητική ματιά στις δικές μας προσωπικές – ερwτικές αναζητήσεις για τις ανθρώπινες σχέσεις. Αν πάλι όχι είμαστε σίγουροι πως τα αισθήματα θα γίνουν οδηγός για να αναζητήσετε και να χτίσετε τις δικές σας από τις εμπειρίες σας.