Τι είναι το "19th love theory" για τις -συνήθως- άσχημες σχέσεις που κάνουμε στα 19

Ξέρεις αυτό το κλασικό σενάριο που κυκλοφορεί στο τικ τοκ; Για εκείνον τον έρωτα, εκείνη τη σχέση που κάνεις στα 19 σου και μοιάζει με τ0ξικό βούρκο; Που κάνει τη ζωή άνω κάτω; Το “19th love theory” είναι η θεωρία που λέει ότι το άτομο που γνωρίζεις στα 19 είναι το χειρότερο, πιο τ0ξικό άτομο που θα περάσει ποτέ από τη ζωή σου. Σαν να είναι γραφτό σε κάποιο πάπυρο που κρατάει η μοίρα, να σε βρει σε εκείνη την ηλικία ένας άνθρωπος που θα σε σημαδέψει με τον πιο δυσάρεστο τρόπο. Αλλά γιατί να ισχύει κάτι τέτοιο; Ας το δούμε λίγο πιο προσεκτικά.

Τα 19 είναι μια περίεργη ηλικία. Δεν είσαι ακριβώς παιδί πια, αλλά ούτε και εντελώς ενήλικας. Βρίσκεσαι σε αυτό το μεταίχμιο όπου προσπαθείς να καταλάβεις ποιος πραγματικά είσαι, ποια είναι τα όριά σου και τι θέλεις από τη ζωή. Και φυσικά, οι σχέσεις παίζουν τεράστιο ρόλο σε αυτή τη διαδικασία αυτοανακάλυψης. Όμως στα 19, είμαστε συχνά παγιδευμένοι μεταξύ της αθωότητας και της ανάγκης να ζήσουμε έντονα, και οι πρώτες σχέσεις σπάνια χαρακτηρίζονται από ωριμότητα. Είναι γεμάτες ενθουσιασμό, αλλά και αβεβαιότητα, ανασφάλεια και, συχνά, κακές επιλογές. Και αυτό δεν είναι μία γενίκευση, είναι μία πραγματικότητα με την οποία όλοι ταυτιζόμαστε, γιατί είναι μια περίοδος που ακόμα μαθαίνουμε.

Ο έρωτας που έρχεται στα 19, μπορεί να είναι έντονος, σχεδόν σαν να πατάς γκάζι στην εθνική με κλειστά μάτια. Ίσως, να είναι και ο πρώτος πραγματικός έρωτας, μακριά από τους εφηβικούς πειραματισμούς. Όλα φαίνονται συναρπαστικά, κάθε μικρή στιγμή αποκτά τεράστια σημασία. Όμως, η αλήθεια είναι ότι η συναισθηματική ανωριμότητα εκείνης της ηλικίας, μπορεί να κάνει αυτή την εμπειρία επώδυνη και τοξική. Πολλές φορές, είναι η πρώτη μας εμπειρία με ζητήματα όπως η ζήλια, η ανασφάλεια, η εξάρτηση. Δεν ξέρουμε ακόμα πώς να επικοινωνούμε σωστά, πώς να χειριζόμαστε τις διαφωνίες χωρίς να ξεσπάμε ή να αποφεύγουμε τις δύσκολες συζητήσεις. Δεν έχουμε ιδέα για τα όρια μας, πως θέλουμε και δε θέλουμε να μας φέρονται. Και ειδικά για άτομα που ίσως να παρακολούθησαν μία αρκετά δυσλειτουργική σχέση μεταξύ των γονιών τους, με αποτέλεσμα να αναπαράγουν μοτίβα που μπορεί να χτυπάνε μία βαθύτερη πληγή. Έτσι, είναι πολύ πιθανό να βρεθούμε σε μια τ0ξική δυναμική, όπου αντί να αναπτυσσόμαστε, βαλτώνουμε. Η τ0ξικότητα αυτή δεν είναι απαραίτητα αποτέλεσμα κακίας, αλλά μάλλον της άγνοιας και της απειρίας που φέρνει η ηλικία.

Είναι αλήθεια ότι μια τ0ξική σχέση μπορεί να σε επηρεάσει βαθιά. Το άτομο που γνωρίζεις στα 19 μπορεί να είναι εκείνο που σε πληγώνει περισσότερο, όχι επειδή είναι το χειρότερο άτομο που θα γνωρίσεις, αλλά επειδή είναι η περίοδος της ευαλωτότητας και της άγνοιας. Έρχεσαι από μία εφηβική και οριακά παιδική ανεμελιά σε μία ενήλικη κατάσταση. Είναι η περίοδος που για πρώτη φορά θα βιώσεις τόσες μεγάλες αλλαγές. Δουλειά, σπουδές, σχέσεις. Μαθαίνεις τι δε σου ταιριάζει, τι δεν μπορείς να αντέξεις, και – ίσως το πιο σημαντικό – μαθαίνεις τα όριά σου. Ίσως, η πραγματική τ0ξικότητα να μην προέρχεται αποκλειστικά από το άλλο άτομο, αλλά από τον συνδυασμό του ποιοι είστε εκείνη τη στιγμή της ζωής σας. Αυτές οι σχέσεις, όσο δύσκολες και αν είναι, μπορεί να γίνουν ένα εξαιρετικό κίνητρο για να κατανοήσεις τον εαυτό σου σε πραγματικό επίπεδο. Σε αναγκάζουν να σε κοιτάξεις στον καθρέφτη, να παραδεχτείς λάθη και αδυναμίες και τελικά, να εξελιχθείς. Μπορεί να αφήσουν σημάδια, αλλά αυτά τα σημάδια μπορεί να σε κάνουν πιο σίγουρο για εσένα. Άλλωστε, τα διαμάντια χρειάζονται πίεση για να δημιουργηθούν. Τα 19 είναι η ηλικία που συνειδητοποιείς πως ότι σου μάθαιναν οι γονείς σου τόσα χρόνια, ήταν υπό το δικό τους πρίσμα. Καταλαβαίνεις, πως ο τρόπος που βιώνεις εσύ τις καταστάσεις είναι πολύ διαφορετικός από αυτό που τόσα χρόνια μάθαινες.

Τώρα, το ότι λέμε πως η σχέση στα 19 είναι η πιο τ0ξική, είναι βέβαια μια γενίκευση. Δε σημαίνει πως όλοι όσοι ερωτεύονται στα 19 περνούν μια καταστροφική εμπειρία. Υπάρχουν και ιστορίες ανθρώπων που βρίσκουν το ταίρι τους από πολύ νωρίς και πορεύονται μαζί τους για πολλά χρόνια. Όμως, η ιδέα πίσω από το “19th love theory” μοιάζει να αγγίζει κάτι βαθύτερο. Ίσως, αυτό που θέλουμε να πούμε είναι ότι στα 19 συχνά δεν είμαστε έτοιμοι να διαχειριστούμε τις σχέσεις μας με ωριμότητα και ισορροπία. Οι έντονες συναισθηματικές εκρήξεις και η έλλειψη αυτογνωσίας οδηγούν συχνά σε καταστάσεις που μπορεί να φαντάζουν τοξικές. Δε φταίει τόσο η ηλικία καθαυτή, αλλά το γεγονός ότι εκείνη την περίοδο της ζωής μας ζούμε και βιώνουμε τα πάντα στο κόκκινο. Είναι όλα τόσο ξένα, μεγάλα και περίπλοκα. Δεν υπάρχει πια άσπρο και μαύρο, καλό και κακό. Πολλοί, ακριβώς επειδή συνειδητοποιούν ότι οι άξονες που τόσα χρόνια ορίζουν τη ζωή τους δεν είναι σταθεροί, αλλά ευμετάβλητοι, τρομάζουν με το άγνωστο και καταφεύγουν σε επικίνδυνα μονοπάτια.

Όπως για παράδειγμα στη σχέση με κάποιον μεγαλύτερο, που αποπνέει σιγουριά και πως ξέρει τη ζωή. Είναι μία παρηγοριά το να βρίσκεις «καταφύγιο» σε κάποιον που φαίνεται σαν να έχει βγάλει άκρη σε αυτό το τρομακτικό τοπίο που τώρα ανακαλύπτεις. Μέχρι να μεγαλώσεις λίγο ακόμα και να καταλάβεις, στις περισσότερες περιπτώσεις, πως αυτό το άτομο δεν ήταν ποτέ πιο ώριμο από εσένα και πως για να έκανε χωριό με κάποιον στα 19 του, μάλλον δεν είχε ανακαλύψει τη ζωή τόσο καλά όσο πίστευες. Μπλέκεις με άλλα λόγια, σε μία δυναμική όπου πάντα θα βρίσκεσαι μειωμένος, γιατί πάντα ο άλλος θα ξέρει «πιο πολλά» από εσένα. Και μπορεί να του βάζουμε την ταμπέλα του τ0ξικού, η αλήθεια όμως είναι πως είναι η πιο επικίνδυνη εμπειρία για την αυτοεκτίμησή σου, και την αίσθηση που έχεις για τον εαυτό σου. Δεν ξέρεις που πατάς και κάποιος σε καθοδηγεί με βάση το δικό του συμφέρον. Δεν είναι για όλους αυτή η κατάσταση και δε χρειάζεται ο άλλος να είναι μεγαλύτερος απαραίτητα για να το βιώσεις. Αλλά όλα καταλήγουν στο ότι είσαι ακόμα 19 και όλα είναι περίπλοκα.

Η αλήθεια είναι πως καθώς μεγαλώνουμε, οι σχέσεις γίνονται πιο περίπλοκες, αλλά παράλληλα εμείς αποκτούμε περισσότερα εργαλεία για να τις διαχειριστούμε. Ίσως, το “19th love theory” είναι περισσότερο μια μεταφορά για εκείνη την περίοδο της ζωής μας όπου όλα είναι νέα, ανεξερεύνητα και, ναι, πολλές φορές χαοτικά. Είναι η περίοδος που μαθαίνουμε πώς να βάζουμε όρια, πώς να ζητάμε αυτό που χρειαζόμαστε, πώς να επικοινωνούμε με σεβασμό και ενσυναίσθηση. Και αν το άτομο που γνωρίσαμε στα 19 μας πλήγωσε, ίσως αυτή η πληγή να ήταν απαραίτητη για να κατανοήσουμε τι πραγματικά χρειαζόμαστε σε μια σχέση. Και την τελική, ακόμα και αν η σχέση στα 19 σου ήταν η πιο τοξική που είχες ποτέ, αυτό δε σημαίνει ότι δε θα υπάρξουν άλλες προκλήσεις. Δεν είναι ανάγκη να είναι η σχέση αυτή η χειρότερη της ζωής σου, αλλά αν ήταν, μάλλον ήταν γιατί έπρεπε να σε διδάξει για σένα. Και αυτό από μόνο του είναι ένα τεράστιο δώρο, ακόμα και αν χρειάστηκε να περάσεις μέσα από τις φουρτούνες για να το αποκτήσεις.