Κάθε συγγενικό πρόσωπο που βοηθάει τους γονείς όταν εκείνοι δουλεύουν και χρειάζονται κάποιον για τα παιδιά, είναι ένας ήρωας της καθημερινότητας. Αρχικά τα δυο πιο αγαπημένα πρόσωπα, παππούς και γιαγιά, είναι τα πρώτα άτομα που επιστρατεύονται για να βοηθήσουν τους γονείς. Αν αυτό δεν είναι εύκολο ή εφικτό, θείοι και θείες μπαίνουν στο παιχνίδι εφόσον βέβαια μπορούν να προσφέρουν βοήθεια. Φυσικά, πολλοί γονείς τις ώρες που εκείνοι εργάζονται και τα παιδιά έχουν τελειώσει από το πρόγραμμα του σχολείου, επιλέγουν τα κέντρα δημιουργικής απασχόλησης ή τα κέντρα μελέτης που έρχονται να καλύψουν αυτού του είδους τις ανάγκες.
Τι γίνεται όμως όταν για τον χ ή ψ λόγο δεν υπάρχει η δυνατότητα να πάνε τα παιδιά σε ένα τέτοιο χώρο; Αν οι θέσεις που προσφέρει το κράτος δωρεάν έχουν καλυφθεί ή αν το επόμενο κοντινότερο είναι πολύ μακριά σε απόσταση και δεν υπάρχει η χρονική δυνατότητα να μεταφερθεί το παιδί μέχρι εκεί; Αν δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα να πληρωθεί ένα κέντρο μελέτης ώστε να είναι το παιδί προετοιμασμένο για τα μαθήματά του την επόμενη ημέρα μέχρι να τελειώσουν οι γονείς τη δουλειά;
Τα παραπάνω σενάρια δεν είναι επιστημονική φαντασία, ειδικά για κάθε εργαζόμενο γονέα με παιδιά τουλάχιστον μέχρι και τις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου. Οι απαιτήσεις είναι πολλές κι οι γονείς θα πελαγώσουν και δικαιολογημένα, μπροστά σε κάθε νέο ξεκίνημα. Η Ελλάδα είναι μια χώρα βέβαια που παραδοσιακά διατηρεί αυτό που όλοι μας έχουμε συνηθίσει: το μεγάλωμα πλάι σε παππού και γιαγιά. Κι είναι όμορφο κι ευνοεί πολύ τα παιδιά αλλά και τους αγαπημένους μας συγγενείς αφού δεν παύουν να νιώθουν χρήσιμοι και σημαντικοί για τα παιδιά και κατ’ επέκταση για τα εγγόνια τους.
Προσωπικά δε θα ξεχάσω ποτέ μου εκείνα τα βροχερά απογεύματα του χειμώνα που επέστρεφα στο σπίτι, συναντούσα τη γιαγιά μου στην κουζίνα να φτιάχνει κάθε λογής λιχουδιά επειδή οι γονείς δούλευαν κι ο χειμώνας πάντοτε είναι για όλους μας πιο δύσκολος από το καλοκαίρι. Εικόνες που ακόμη με συνοδεύουν κι αναμνήσεις που επίσης με κάνουν να νιώθω όμορφα. Κάπως έτσι λοιπόν, πολλά σπίτια γεμίζουν με την παρουσία αυτών των καθημερινών ηρώων που ελαφρύνουν λιγάκι το φορτίο ενός απαιτητικού προγράμματος από τις πλάτες των γονιών. Ξέρετε κάτι; Δεν είναι μόνο το να υπάρχει εκεί κάποιος για τα παιδιά όσο το να ξέρεις ότι εκείνα νιώθουν καλά μαζί τους. Είναι διαφορετικό να μένουν τα παιδιά τις ώρες που οι γονείς εργάζονται με άτομα που δεν τα γνωρίζουν όσο τους συγγενείς τους. Είναι πολύ καλύτερο να επιστρέφουν τα παιδιά στο σπίτι τους ή στο συγγενικό σπίτι από το να βρίσκονται σε ένα χώρο που ναι μεν παρέχει πολλά αλλά χάνει από τη σπιτική θαλπωρή και ζεστασιά με την έννοια της οικογένειας.
Ο παππούς, η γιαγιά, η θεία ή ο θείος, είναι οι άνθρωποι που για πολλούς γονείς θα αποτελέσουν σανίδα σωτηρίας όταν δεν μπορεί να γίνει κάτι άλλο για να ελαφρύνει το πρόγραμμα. Βάζουν με το δικό τους μοναδικό τρόπο ένα λιθαράκι στο μεγάλωμα των παιδιών όταν τους ζητηθεί. Γιατί η διαπαιδαγώγηση είναι μια διαδικασία που δεν έρχεται μόνο μέσα από τους γονείς. Τα παιδιά μαθαίνουν πολλά πλάι στους παππούδες ή σε άλλους συγγενείς κι έτσι η διαπαιδαγώγηση συνεχίζεται και μέσα από τη συμπεριφορά των συγγενικών προσώπων. Βέβαια, θα πρέπει εδώ να συμπληρώσουμε πως ο απαράβατος κανόνας για να μη δημιουργούνται διενέξεις ανάμεσα σε γονείς και τους συγγενείς που προσφέρουν την πολύτιμη βοήθειά τους, είναι οι δεύτεροι να μην παραβιάζουν τα όρια που έχουν θέσει εξ’ αρχής οι γονείς για τα παιδιά τους και το πώς θέλουν να τα μεγαλώσουν.
Αν αναρωτιέται κανείς για το πόσο πρακτική μπορεί να είναι η βοήθεια των συγγενών για τους γονείς που εργάζονται όταν δεν μπορούν για τους δικούς τους λόγους να κάνουν κάτι άλλο, οι τρόποι είναι πάρα πολλοί και πραγματικά αυτοί οι ήρωες της απλής καθημερινότητας κάνουν πολλά. Η προετοιμασία ενός γεύματος για να υπάρχει μαγειρεμένο φαγητό σε περίπτωση που δεν υπάρχει αρκετός χρόνος. Η μεταφορά προς ή τις πιο πολλές φορές από το σχολείο διότι εκείνη την ώρα μπορεί κι οι δυο γονείς να είναι στην εργασία τους και να μην μπορούν να απουσιάσουν. Η μεταφορά των παιδιών προς τις απογευματινές τους δραστηριότητες αν οι γονείς οριακά τελειώνουν το ωράριο της εργασίας τους.
Υπάρχει βέβαια κι η μερίδα των γονιών που θα αποφασίσει να μη στηριχτεί καθόλου στη βοήθεια των συγγενικών προσώπων που εκφράζουν την επιθυμία να βοηθήσουν κι αυτό είναι βέβαια προς τιμήν τους. Εξάλλου στο θέμα της οικογένειας ο κάθε γονιός κάνει όπως ορίζει κι όπως θεωρεί σωστό. Εμείς όμως εδώ σε αυτό το άρθρο- φόρο τιμής, αναφερόμαστε και περιγράφουμε την κατάσταση που ισχύει για τους γονείς που θα ήθελαν πάρα πολύ να μη γίνονται «βάρος» σε κανέναν γύρω τους αλλά οι συνθήκες δεν τους το επιτρέπουν. Βέβαια, όταν η φροντίδα κι η βοήθεια των συγγενών πηγάζουν με καλοπροαίρετη πρόθεση, δεν προκαλεί αμηχανία στους γονείς. Χαίρονται κι είναι ήρεμοι γιατί γνωρίζουν πως υπάρχει μια βοήθεια τη στιγμή που τη χρειάζονται. Είναι πολύ σημαντικό αυτό όταν είσαι γονιός.
Δεν είναι εύκολο το να μεγαλώνεις παιδιά και να εργάζεσαι παράλληλα. Και μπορεί παλαιότερα οι γονείς να ήταν πιο αυτόνομοι αλλά πλέον οι τόσες υποχρεώσεις και δραστηριότητες των παιδιών και παράλληλα η εργασία και των δυο γονιών, δυσχεραίνει την κατάσταση κι όποιος δεν έχει μπει στον χορό, δεν ξέρει ρεαλιστικά πόσο δύσκολο μπορεί να γίνει.
Οι παππούδες, οι θείοι κι οι θείες που βοηθάνε τους γονείς με τα παιδιά και τις υποχρεώσεις όταν τους ζητηθεί, είναι οι ήρωες μιας καθημερινότητας που γίνεται πιο εύκολη με τη δική τους φυσική παρουσία και συμβολή. Ένα μεγάλο ευχαριστώ λοιπόν σε όλους αυτούς από κάθε γονιό που βιώνει την ανασφάλεια ενός απαιτητικού προγράμματος και την ανάγκη να επιβιώσει βιοποριστικά.
Αφιερωμένο στους αφανείς ήρωες της παιδικής μας ηλικίας.
Συντάκτης: Μαίρη Σάμου
