Οι συνθήκες εργασίας στην Ελλάδα είναι γνωστές (και κακές). Πέρα από τον εκβιασμό που υφίστανται οι εργαζόμενοι για να δουλεύουν μαύρα, ή απλήρωτες υπερωρίες, τα τελευταία χρόνια έχει σχολιαστεί αρκετά και το να υφίσταται κάποιος mobbing στην εργασία του, δηλαδή να υπόκειται εκφοβισμό και κακομεταχείριση υπαλλήλων στο εργασιακό περιβάλλον. Σχετικό άρθρο, που ασχολείται με την ψυχολογία των εργαζομένων και με έρευνα της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρίας, αποκαλύπτει πως «το 27% των εργαζομένων υποφέρουν από στρες, άγχος και κατάθλιψη που οφείλονται στο εργασιακό περιβάλλον ή επιδεινώνονται από αυτό, καθιστώντας τα προβλήματα ψυχικής υγείας ως το δεύτερο πιο συχνό πρόβλημα υγείας που σχετίζεται με την εργασία».
Πάρα πολλά άτομα, καθημερινά, περνούν άπειρες ώρες στον εργασιακό τους χώρο. Με αποτέλεσμα να συνυπάρχουν πολλές ώρες με τους συναδέλφους κι ανωτέρους τους. Φανταστείτε, μέσα σε αυτό το διάστημα, κάποιο άτομο να πρέπει να υποστεί είτε κακοποιητικές συμπεριφορές, είτε έλλειψη αλληλεγγύης από συναδέλφους ή προϊσταμένους, είτε έλλειψη σαφήνειας στα καθήκοντα που του ανατίθενται, να μην το αφήνουν να λαμβάνει μέρος στη διαδικασία αποφάσεων ή να ακουστεί η άποψή του. Επίσης, την ψυχική υγεία επιδεινώνει και ο υπερβολικός φόρτος εργασίας, οι αντικρουόμενες απαιτήσεις και τέλος, κάποια παρενόχληση.
Για τον λόγο αυτόν, η Ένωση Ψυχιατρικής Εταιρίας (ΕΨΕ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, διοργάνωσε χθες, Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2024, από τις 11 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα, στην πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα, δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την ψυχική υγεία στους χώρους εργασίας.
Αρκετές φορές, θα συναντήσετε ανθρώπους που προσπαθούν να παλέψουν να «κρατήσουν» την εργασία τους, με πολύ αγώνα, ακόμα κι αν μέσα σε αυτή περνούν πραγματικά άσχημα. Διότι, εκτός της προσωπικής δυσφορίας και του εσωτερικού πόνου που βιώνει κάποιο άτομο από τον ψυχολογικό πόλεμο που δέχεται εν ώρα εργασίας, νιώθει και την ψυχική καταπόνησή του λόγω οικονομικών δυσκολιών. Αυτό το γεγονός τον/ην κάνει, ορισμένες ημέρες να ανέχεται δουλειά που σε άλλες περιπτώσεις δε θα επέλεγε καν. Ασφαλώς κι αυτό έχει επίπτωση στην ψυχική του υγεία. Αποτέλεσμα; Ορισμένες φορές, να μην έχει όρεξη να εργαστεί, ή να φτάνει στο σημείο να λαμβάνει άδειες άνευ αποδοχών για να ανακτήσει δυνάμεις, επιβαρύνοντας την οικονομική του κατάσταση και δημιουργώντας φαύλο κύκλο.
Σχετικές έρευνες δείχνουν ότι «το στρες στην εργασία, για παράδειγμα, συμβάλλει στο 50% του συνολικού αριθμού ημερών απουσίας από αυτήν. Σημαντική πρόκληση παραμένει η υποστήριξη των εργαζομένων που βιώνουν μία ψυχική καταπόνηση, προκειμένου να παραμείνουν στην εργασία τους ή να επιστρέψουν σε αυτή μετά από απουσία λόγω νοσηλείας ή αναρρωτικής άδειας». Από την άλλη μεριά, σε αυτό το σημείο, αξίζει να προσθέσουμε και τους εργαζόμενους που παθαίνουν υπερκόπωση (burn out). Αυτή η σωματική αλλά και ψυχική εξουθένωση, παρατηρείται πολύ συχνά, σε πολλές χώρες. Ένα ποσοστό 10% καλύπτει την Ευρώπη. Ειδικότερα, όσον αφορά την Ελλάδα, το ποσοστό της ανέρχεται στο 46% με βάση μελέτες κέντρων εύρεσης εργασίας.
Πώς μπορεί κάποιος να το αντιμετωπίσει; Με τη βοήθεια ψυχολογικής υποστήριξης ειδικών. Απαιτεί χρόνο ώστε να κλείσουν αυτές οι πληγές και να πιστέψουμε στον εαυτόν μας. Να θέτουμε τα προσωπικά μας όρια και να κατανοήσουμε τι αξίζουμε. Να ακούγεται η φωνή μας και η άποψή μας. Τώρα, όσον αφορά τις επιχειρήσεις, αν θέλουν να βοηθήσουν πραγματικά τους υπαλλήλους τους και να αναπτυχθεί σωστά η επιχείρησή τους, τότε είναι σημαντικό να ξεκινήσουν από πάνω προς τα κάτω, αξιολογώντας τα στελέχη τους και θέτοντας όρια στις σχέσεις εξουσίας. Αυτή, θα ήταν μια πολύ δύσκολη, αλλά σημαντική αρχή.
Τέλος, σε ατομικό επίπεδο, όλοι μπορούμε να βοηθήσουμε και να αφουγκραστούμε ένα άτομο που το έχει ανάγκη. Που μπορεί να περνάει δύσκολα και να μην τολμάει να μιλήσει λόγω φόβου. Αν βρίσκεστε σε έναν χώρο εργασίας και βλέπετε έναν συνάδελφό σας να παλεύει, μην κλείνετε τα αυτιά και τα μάτια σας. Ένα χέρι βοηθείας πάντα είναι η αρχή για έναν άνθρωπο που αισθάνεται αβοήθητος να εστιάσει στο πώς να αλλάξει την κατάσταση.
Συντάκτης: Μαριάννα Σεργάκη
