Η συγκατοίκηση με το ταίρι δεν είναι απλώς να μοιράζεσαι τον καναπέ και το τηλεχειριστήριο, αλλά είναι σαν να προσπαθείς να ισορροπήσεις ανάμεσα σε δυο σύμπαντα, το δικό σου και του άλλου, ενώ, παράλληλα, κρατάς τα οικονομικά σου ανέπαφα. Ωστόσο, αν νομίζουμε πως το μεγαλύτερο πρόβλημα θα είναι το ποιος θα βγάζει τα σκουπίδια, κάνουμε λάθος. Το πραγματικό ζήτημα κρύβεται στους τραπεζικούς λογαριασμούς! Κοινός ή ξεχωριστός λογαριασμός; Μοίρασμα 50/50 όταν τα εισοδήματα δεν είναι ισότιμα; Και το κυριότερο: πώς διαχειρίζεσαι τη δυναμική της εξουσίας μέσα από το χρήμα;
Εδώ, βρίσκεται και η ουσία της συζήτησης. Τα χρήματα δεν είναι μόνο αριθμοί στον λογαριασμό, αλλά είναι δείκτης ισχύος και ισότητας στη σχέση. Στην εποχή μας, όπου οι σχέσεις μοιάζουν να περνούν από το φίλτρο του ατομικισμού, η κοινή διαχείριση των χρημάτων είναι σαν να κάνεις άλμα πίστης κι όσο ρομαντική κι αν είμαι, δεν μπορώ να μην είμαι κυνική απέναντι στο 50/50. Γιατί, ειλικρινά, υπάρχει ποτέ πραγματική ισότητα όταν τα εισοδήματα διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό;
Ας ξεκινήσουμε με το βασικό δίλημμα: κοινός ή ξεχωριστός τραπεζικός λογαριασμός; Στην αρχή μιας σχέσης, όλα φαίνονται τόσο ρομαντικά που μπορείς να φανταστείς εαυτόν να μοιράζεται τα πάντα, από το φαγητό του πιάτου σου μέχρι το Netflix. Ωστόσο, ας μην ξεχνάμε ότι η κοινή διαχείριση χρημάτων είναι στην ουσία σαν να λες «εμπιστεύομαι ότι θα μοιραστούμε τα πάντα». Εδώ, το ζήτημα είναι η δέσμευση! Τα ζευγάρια, τα οποία δεν είναι έτοιμα για γάμο ή μεγαλύτερη δέσμευση, η έρευνα έδειξε ότι η κοινή διαχείριση χρημάτων λειτουργεί σαν «δοκιμασία», καθώς ενισχύει την ποιότητα της σχέσης, αλλά είναι, επίσης, ένα μεγάλο βήμα, το οποίο συνδέει τα άτομα με έναν δεσμό βαθύτερο. Όσο ρομαντικό κι αν ακούγεται, ο κοινός τραπεζικός λογαριασμός είναι σαν να πηγαίνεις all-in στο πόκερ της αγάπης. Εάν, όμως, τα πράγματα δεν πάνε καλά; Η κοινή διαχείριση γίνεται παγίδα, ειδικά αν δεν υπάρχουν σαφείς όροι από την αρχή. Α, και πριν σκεφτείς ότι οι νομικές συμβουλές δεν έχουν θέση σε ένα τέτοιο κείμενο, πίστεψέ με: έχουν, καθώς εάν το πράγμα στραβώσει, οι τραπεζικοί λογαριασμοί θα το θυμίζουν εις αεί.
Πώς ξεκινάμε, όμως, αυτή τη «λεπτή» και awkward συζήτηση; Δεν είναι εύκολο, σίγουρα, αλλά όσο πιο σύντομα το κάνουμε, τόσο καλύτερα. Στην πραγματικότητα, το να μιλήσεις για τα οικονομικά δεν είναι ούτε ταμπού ούτε απαγορευμένο θέμα, είναι απαραίτητο και ο καλύτερος τρόπος είναι με αμεσότητα και κατανόηση. Κάτι σαν «Τι λες να δούμε πώς θα μοιράσουμε τα έξοδα, για να είναι άνετο και για τους δυο μας;» ή «Νομίζω ότι μπορούμε πλέον να συζητήσουμε πώς θα οργανώσουμε τα οικονομικά μας, για να ξέρουμε πού βρισκόμαστε και να νιώθουμε καλά και οι δύο με αυτό». Έτσι, όσο νωρίτερα ξεκινήσει αυτή η συζήτηση, τόσο πιο υγιής θα είναι η εξέλιξη της σχέσης. Το χρήμα είναι ένα εργαλείο, και η διαχείρισή του χρειάζεται διαφάνεια και σεβασμό. Στο τέλος, είναι θέμα εμπιστοσύνης και ισορροπίας και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να δημιουργήσουμε αυτά τα δύο από την ειλικρινή συζήτηση, όπου μοιραζόμαστε τις σκέψεις μας και το πώς έχουμε συνηθίσει να διαχειριζόμαστε τα οικονομικά μας.
Ακολούθως, το 50/50 ακούγεται ιδανικό, αλλά είναι συχνά ένα παραμύθι που λέμε στους εαυτούς μας για να αποφύγουμε τα δύσκολα. Ποιος είπε ότι η αγάπη και τα χρήματα μπορούν να χωρέσουν στην ίδια εξίσωση με ίσους όρους; Στον κόσμο μας, όπου οι μισθοί σπάνια είναι ίσοι και οι οικονομικές συνθήκες του καθενός διαφέρουν, το 50/50, ναι, μοιάζει δίκαιο, αλλά δεν είναι απαραίτητα λογικό, παρ’ όλ’ αυτά. Η έρευνα μας έδειξε ότι όταν υπάρχει μεγάλη διαφορά στους μισθούς, η ίση κατανομή οδηγεί συχνά σε ένταση και πιθανώς σε χωρισμό. Συνεπώς, η δικαιότερη προσέγγιση; Αναλογική κατανομή σύμφωνα με τον μισθό του καθενός. Εάν βγάζεις τον τριπλάσιο μισθό από τον σύντροφό σου, η απαίτηση να πληρώνει τα μισά είναι σαν να του ζητάς να επιβιώσει με ψίχουλα κι εδώ έρχεται το δύσκολο κομμάτι της υπόθεσης: να βρεις τη χρυσή τομή ανάμεσα στο μοίρασμα και τη δικαιοσύνη. Δεν είναι μόνο θέμα χρημάτων, αλλά και της συναισθηματικής ενέργειας που δαπανάς εσύ για να το αποδεχτείς!
Επιπλέον, η ατομικότητα στις σχέσεις μοιάζει σαν μία πηγή, η οποία μας δίνει δύναμη. Ο καθένας έχει τον έλεγχο και τη διαχείριση των χρημάτων του και νιώθει ότι δεν εξαρτάται από τον άλλον. Ωστόσο, η απόλυτη ατομικότητα, ενώ φαίνεται μοντέρνα και δυναμική, μπορεί να αναπαράγει τις ίδιες παλιές ανισότητες, αυτή τη φορά σε μια πιο «ψυχρή» μορφή. Ο έλεγχος των χρημάτων μπορεί να παραμείνει στα χέρια του ισχυρότερου οικονομικά συντρόφου, αφήνοντας τον άλλον στο περιθώριο, καθώς ο οικονομικά ισχυρότερος θα έχει μεγαλύτερη δυνατότητα λήψης αποφάσεων κι ελευθερία κινήσεων. Επομένως, όπως κι αν το δούμε, η ατομική διαχείριση μπορεί να προσφέρει μια ψευδαίσθηση ισότητας, αλλά δεν καταφέρνει πάντα να γεφυρώσει το χάσμα εξουσίας μεταξύ των δύο συντρόφων. Έτσι, το να διαχειρίζεσαι τα χρήματά σου μπορεί να σημαίνει ανεξαρτησία, αλλά όταν το κάνεις σε μια σχέση, πρέπει να προσέχεις να μη δημιουργήσεις κρυφές ανισότητες, οι οποίες ενδεχομένως να υπονομεύουν τη δυναμική της σχέσης.
Συνοψίζοντας, η διαχείριση των οικονομικών στη συγκατοίκηση δεν είναι απλώς ζήτημα αριθμών, είναι θέμα ισορροπίας, διαφάνειας κι εμπιστοσύνης. Ο ιδανικός τρόπος για να μοιραστούν τα οικονομικά βάρη είναι προσαρμογή στις ανάγκες και τις δυνατότητες κάθε ζευγαριού. Για πολλά ζευγάρια, η λύση βρίσκεται στη χρυσή τομή μεταξύ κοινής και ατομικής διαχείρισης, δηλαδή ένας κοινός λογαριασμός για τα έξοδα του σπιτιού, όπως ενοίκιο, κοινόχρηστα, λογαριασμοί, μπορεί να προσφέρει μια πρακτική και οργανωμένη λύση. Την ίδια στιγμή, οι προσωπικοί μισθοί μπορούν να παραμείνουν σε ξεχωριστούς λογαριασμούς, διατηρώντας την ανεξαρτησία κάθε ατόμου για τα ατομικά του έξοδα. Εν συνεχεία, η συζήτηση για τα οικονομικά πρέπει να ξεκινά αμέσως μόλις τεθεί το ζήτημα της συγκατοίκησης. Όσο νωρίτερα γίνουν ξεκάθαρες οι προθέσεις και οι προσδοκίες, τόσο ευκολότερη θα είναι η διαδικασία της μοιρασιάς. Κι αν είστε τυχεροί κι έχετε παρόμοιες σκέψεις με το ταίρι σας, τότε η συζήτηση θα κυλήσει φυσικά και θα καταλήξει σε λύσεις τύπου «μισά-μισά», ή ακόμα και σε πρακτικούς διαχωρισμούς, όπως «εσύ πληρώνεις το σούπερ μάρκετ, εγώ τα κοινόχρηστα και το νερό». Ακόμη, για το μοίρασμα 50/50 των εξόδων με διαφορετικούς μισθούς, η αναλογική κατανομή είναι η πιο δίκαιη λύση, καθώς το να ζητάς από κάποιον να πληρώνει τα ίδια, ενώ τα εισοδήματά διαφέρουν σημαντικά, μπορεί να δημιουργήσει αδικία, ένταση και πίεση.
Τελικά, η οικονομική διαχείριση σε μια σχέση δεν πρέπει να είναι ένα πεδίο μάχης, αλλά ένας τρόπος να ενισχύσουμε την αμοιβαία εμπιστοσύνη και συνεργασία, προσφέροντας ασφάλεια και αρμονία στο κοινό μέλλον. Αρκεί να αποφασίσουμε να τη δούμε έτσι.
Συντάκτης: Έρρικα Στ. Παπαδημητρίου
