Οικοτουρισμός: μπορούμε να έχουμε και στην Ελλάδα eco-travelers;

Συχνά στις ταξιδιωτικές ιστοσελίδες συναντούμε άρθρα με τον όρο «οικοτουρισμός» ή «ecotravel», χωρίς όμως να γνωρίζουμε επακριβώς τι εννοεί ο ποιητής με αυτόν τον όρο. Ο Οικοτουρισμός δεν είναι ένα είδος τουριστικής εμπειρίας όπως για παράδειγμα το darktourism. Στην πραγματικότητα μιλάμε για μία φιλοσοφία που συνοδεύει τα ταξίδια μας, όπου γίνονται αυτά και για οποιονδήποτε λόγο. Σύμφωνα με τον UNWTO – τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού δηλαδή- ο οικοτουρισμός αναφέρεται σε εκείνες τις μορφές τουρισμού που έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: βασίζονται στην προστασία και στον σεβασμό του φυσικού περιβάλλοντος και προτρέπουν τους τουρίστες να εκτιμήσουν και να παρατηρήσουν τη Φύση και τους παραδοσιακούς πολιτισμούς των άλλων χωρών. Και όλα αυτά αφήνοντας όσο το δυνατό μικρότερο οικολογικό αποτύπωμα. Πώς μπορεί όμως αυτό να εφαρμοστεί στην πράξη;

Αν ανατρέξεις στο διαδίκτυο, θα βρεις πολλές προτάσεις έτσι ώστε το ταξίδι σου να έχει έναν πιο οικολογικό σχεδιασμό. Για παράδειγμα, ας μιλήσουμε λίγο για τις αποσκευές. Πολλές φορές γεμίζουμε τις βαλίτσες μας με «άχρηστα» πράγματα, τα οποία τζάμπα κουβαλάμε μαζί. Όσο πιο light ταξιδεύεις, τόσο μικρότερο οικολογικό αποτύπωμα αφήνεις μέσω του μέσου μετακίνησης που χρησιμοποιείς. Αυτό ισχύει γιατί όσο περισσότερο βάρος έχει ένα αυτοκίνητο ή ένα αεροπλάνο, τόσο περισσότερο καύσιμο καίει και τόσο περισσότερα καυσαέρια εκπέμπει στην ατμόσφαιρα. Αν σου φαίνεται μικρό πράγμα να πάρεις μια βαλίτσα λιγότερη στο επόμενο ταξίδι σου, αναλογίσου πόσο μεγάλο θα γίνει αυτό αν σε μία διαδρομή πολλών χιλιομέτρων και οι 4 επιβάτες σκεφτούν οικολογικά. Και πιο οικονομικό θα βγει το ταξίδι και πιο γρήγορα θα μετακινείται το όχημα.

Επίσης μία πρόταση για πιο οικολογικές μετακινήσεις είναι το ταξίδι με μέσα μεταφοράς που δε μολύνουν τόσο πολύ την ατμόσφαιρα. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα τρένα. Αν και στην Ελλάδα η ηλεκτροκίνηση είναι ακόμα στα σπάργανα και το ταξίδι με το τρένο μας φέρνει άσχημες μνήμες, σε αρκετές χώρες του κόσμου, όπως στη Γερμανία και στη Ρωσία, τα σιδηροδρομικά δίκτυα καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος της επικράτειας τους και σου δίνουν τη δυνατότητα να ταξιδέψεις χωρίς μεγάλες καθυστερήσεις και ακόμη και να διανυκτερεύσεις μέσα στο μεταφορικό αυτό μέσο.

Ένα επιπλέον χαρακτηριστικό των ecotravelers είναι και η μείωση της χρήσης του πλαστικού. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Ο πιο εύκολος τρόπος είναι μέσω του νερού. Όλοι στα ταξίδια μας κουβαλάμε πάντα ένα μικρό μπουκαλάκι νερό. Αν όμως αυτό το μπουκαλάκι, το γεμίζαμε από ένα άλλο μεγαλύτερο λίγο πριν βγούμε από το ξενοδοχείο ή ακόμα καλύτερα αν είχαμε το δικό μας παγουρίνο, σίγουρα θα μειώναμε τη χρήση πλαστικού, καθώς δε θα χρειαζόταν να αγοράζουμε κάθε μέρα από έξω. Καθίστε απλά και υπολογίστε πόσα μπουκαλάκια νερό αγοράσατε στο τελευταίο σας ταξίδι και πώς θα μπορούσατε να είχατε περιορίσει αυτό το έξοδο. Σίγουρα οι αριθμοί και οι διαφορά τους θα σας εκπλήξει.

Από τη φιλοσοφία του οικοτουρισμού δε θα μπορούσαν να λείπουν και οι ασχολίες που δε μολύνουν τόσο το περιβάλλον. Soft hiking, καταδύσεις, καγιάκ και άλλες τέτοιες δραστηριότητες στη φύση μπορούν να σου δείξουν άγνωστες πλευρές του τόπου που επισκέπτεσαι και φυσικά να σε φέρουν πιο κοντά στη Φύση. Κι όσο πιο κοντά ζεις και δραστηριοποιείσαι στη Φύση, τόσο πιο καλά τη γνωρίζεις και μαθαίνεις να την εκτιμάς και να τη σέβεσαι. Μπορεί βέβαια εσύ να θέλεις να ταξιδέψεις, για να παρτάρεις και να διασκεδάζεις όλο το βράδυ. Αυτό είναι επιλογή σου. Οι ecotravelers όμως γνωρίζουν ότι μία βόλτα μιας ώρας με μηχανοκίνητη βάρκα μπορεί να αφήσει μικρότερο οικολογικό αποτύπωμα από 4-5 ποτά σε πλαστικό μιας χρήσης συνοδευόμενα από junk food.

Οι επιλογές των ταξιδιών σίγουρα διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ο λόγος του ταξιδιού, οι εμπειρίες και αυτά που θέλει να ανακαλύψει κάποιος σε μια ξένη χώρα ή σε μια άλλη γωνιά της δικής του χώρας ποικίλουν και σίγουρα έχουν να κάνουν με την προσωπικότητα του καθενός. Μπορεί όμως η διασκέδαση να συνδυαστεί με κάποια eco-friendly δραστηριότητα. Για παράδειγμα, είδαμε αρκετές φορές να δημοσιεύεται μια είδηση για Σκανδιναβούς τουρίστες που ήρθαν στην Ελλάδα, για να απολαύσουν τον ήλιο και τη θάλασσα, ενώ παράλληλα θεώρησαν χρήσιμο και απαραίτητο να καθαρίσουν την παραλία από όσα σκουπίδια μπορούσαν. Η κίνησή τους αυτή επικροτήθηκε και αποθεώθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά μας έκανε και να αναρωτηθούμε πόσα σκουπίδια αφήνουμε εμείς στο πέρασμά μας από μία παραλία. Εκτός από αυτή τη δραστηριότητα, μπορούμε να βοηθήσουμε σε δενδροφυτεύσεις και διάφορα έργα που υλοποιούνται από εθελοντές κυρίως και βοηθάνε τοπικές κοινωνίες. Λίγη ώρα που θα ξοδέψουμε από το χρόνο μας, για να ενισχύσουμε αυτές τις προσπάθειες, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά κάποιο μικρό χωριό ή μία πόλη που έχει ανάγκη από χέρια και εθελοντικές πρωτοβουλίες.

Πάνω από όλα όσα προτείνει ο οικοτουρισμός είναι ο σεβασμός σε κάθε τοπική κοινωνία που ανοίγει τις πόρτες της στους τουρίστες και στους ντόπιους κατοίκους της. Είδαμε ειδικά φέτος το καλοκαίρι σε μεγάλα τουριστικά μέρη οι κάτοικοι να φέρονται επιθετικά στους τουρίστες και να βάζουν πλέον τα δικά τους όρια στην πόλη τους. Ο υπερτουρισμός πλέον έχει δυνατή παρουσία σε μέρη όπως είναι η Ισπανία, η Ιταλία αλλά και η Ελλάδα. Μπορεί άραγε η χώρα μας να μπει στα πλάνα του οικοτουρισμού;

Βλέπουμε από τη μία πλευρά να έρχονται ecotravelers στην Ελλάδα αλλά μεγάλο αριθμό. Ο οικοτουρισμός προτείνει ecofriendly τόπους και μέσα σε αυτούς αρχίζουν δειλά δειλά και εμφανίζονται κάποια μέρη της χώρας μας. Μέρη τα οποία όμως έχουν ένα πλάνο με ξενοδοχεία που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και με προτάσεις για δραστηριότητες που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον όπως wine tasting & pairing, aqua aerobic στη θάλασσα, bike tour σε φυσικές τοποθεσίες και άλλα πολλά.

Ο τρόπος, λοιπόν, για να μπορέσει μία χώρα να αποκτήσει τον οικοτουρισμό και τα οφέλη του στην οικονομία και στην προστασία του περιβάλλοντος, είναι ένας: να αλλάξει τη φιλοσοφία του και να εφαρμόσει πιο ecofriendly στις τουριστικές παροχές που προσφέρει. Όταν δείξει αυτή την οικολογική του πλευρά, θα πάρει και ο ταξιδιώτης στοιχεία από αυτό και θα βγει κερδισμένος. Κάθε μικρή προσπάθεια που γίνεται με γνώμονα την οικολογική μας συνείδηση, μπορεί να αποτελέσει μεγάλο παράδειγμα. Και όταν πολλές τέτοιες μικρές προσπάθειες συσσωρεύονται σε ένα μέρος, τότε το κέρδος είναι μεγάλο. Χωρίς αυτό απαραίτητα να μεταφράζεται σε οικονομικό κέρδος.