Το Ιράκ ετοιμάζεται να ψηφίσει μια αμφιλεγόμενη τροπολογία που μειώνει το όριο ηλικίας για τον γάμο, επιτρέποντας στα κορίτσια να παντρεύονται από την ηλικία των 9 ετών από τα 18 έτη όπως ήταν μέχρι στιγμής. Η κίνηση αυτή, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, στοχεύει να ανατρέψει τον προοδευτικό Νόμο 188 του 1959, ένας νόμος που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των οικογενειών και θεσπίστηκε για να προστατεύσει τις γυναίκες ανεξαρτήτως θρησκείας.
Η προτεινόμενη αλλαγή αναμένεται να εγκριθεί από το κοινοβούλιο, γεγονός που θα έχει σοβαρές συνέπειες για την ισότητα των φύλων στο Ιράκ. Αν η τροπολογία περάσει, οι γυναίκες θα χάσουν βασικά δικαιώματα που αφορούν το διαζύγιο, την επιμέλεια των παιδιών και την κληρονομιά. Η κυβέρνηση, η οποία ελέγχεται κυρίως από συντηρητικά σιιτικά κόμματα, υποστηρίζει ότι η αλλαγή ευθυγραμμίζεται με τις επιταγές του ισλαμικού νόμου και προορίζεται να «προστατεύσει» τις ανήλικες από «ανήθικες σχέσεις».
Η προοπτική αυτής της τροπολογίας έχει προκαλέσει σφοδρές επικρίσεις από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και από ακτιβιστές, οι οποίοι βλέπουν την αλλαγή ως μια εγκληματική υποχώρηση στα δικαιώματα των γυναικών. Ειδικότερα, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η νέα νομοθεσία θα θέσει τις γυναίκες σε ένα καθεστώς περιορισμένων δικαιωμάτων, ευθυγραμμισμένο με θρησκευτικά πρότυπα εξουσίας, όπως εκείνα του Ιράν και του Αφγανιστάν. Η Σάρα Σανμπάρ, ειδική ερευνήτρια για το Ιράκ από τη Human Rights Watch, προειδοποίησε ότι η τροπολογία αυτή δε θα μειώσει απλώς τα δικαιώματα των γυναικών, αλλά θα τα εξαλείψει εντελώς.
Σήμερα, το Ιράκ παρουσιάζει ήδη υψηλά ποσοστά παιδικών γάμων, καθώς σύμφωνα με στοιχεία της Unicef, περίπου το 28% των γυναικών στη χώρα παντρεύονται πριν προχωρήσουν στην ενηλικίωσή τους. Η ήδη υπάρχουσα νομοθεσία επιτρέπει στους θρησκευτικούς ηγέτες να προχωρούν σε γάμους νέων κοριτσιών, συχνά με την έγκριση των πατέρων τους, κάνοντάς τους ευάλωτες σε εκμετάλλευση.
Αυτοί οι γάμοι, οι οποίοι παραμένουν μη καταγεγραμμένοι, είναι διαδεδομένοι σε κοινωνίες με χαμηλό εισόδημα και συντηρητικές σιιτικές αξίες. Ωστόσο, οι γυναίκες που συμμετέχουν σε αυτούς τους γάμους στερούνται κρίσιμων δικαιωμάτων, όπως πρόσβαση σε ιατρική μέριμνα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι νοσοκομειακές αρχές συχνά απαιτούν πιστοποιητικό γάμου για την εισαγωγή γυναικών για τοκετό, πράγμα που αυξάνει τους κινδύνους για τον τοκετό.
Η νομιμοποίηση των γάμων θα οδηγήσει σε μια κατάσταση όπου τα νεαρά κορίτσια θα είναι ακόμη πιο εκτεθειμένα σε κίνδυνο σ3ξουαλικής και σωματικής β1ας, στερώντας τους παράλληλα την πρόσβαση στην εκπαίδευση και την επαγγελματική τους ανέλιξη. Ο αντίκτυπος αυτής της ρύθμισης θα μπορούσε να έχει μακροχρόνιες συνέπειες για την κοινωνία του Ιράκ, υπονομεύοντας τα δικαιώματα των γυναικών και παγιδεύοντας τις νέες γυναίκες σε προδιαγεγραμμένα μονοπάτια εξάρτησης και περιορισμένων ευκαιριών.
Πηγή εικόνας: ECDHR