Θυμάστε τότε που η χειραποσκευή ήταν αυτονόητη; Εκείνη η χρυσή εποχή όπου μπορούσες να πάρεις τη βαλίτσα σου μαζί σου χωρίς να χρειάζεται να πουλήσεις ένα νεφρό; Κι όμως, οι χαμηλού κόστους αεροπορικές κατάφεραν να κάνουν την απλή, αυτονόητη μεταφορά της αποσκευής, προνόμιο πολυτελείας. Το παλιό μοντέλο ήταν ξεκάθαρο: πληρώνεις για το εισιτήριό σου, παίρνεις μαζί σου μία μικρή βαλίτσα και, αν είσαι τυχερός, ίσως και ένα κουλουράκι. Οι χρεώσεις περιορίζονταν σε υπέρβαρο αποσκευών ή επιπλέον βαλίτσες – και αυτό, σε λογικά πλαίσια. Σήμερα; Χρεώνεσαι για το μέγεθος της τσέπης που έχει η βαλίτσα σου.
Μοιάζει απίστευτο, αλλά φαίνεται πως η Ryanair και η παρέα της ήρθαν αντιμέτωπες με αυτό ακριβώς το κάρμα. Γιατί; Επειδή, σύμφωνα με το Υπουργείο Καταναλωτικών Υποθέσεων της Ισπανίας, έβαλαν κάτω τα μαθηματικά και είδαν ότι δε βγαίνουν. Κάπως έτσι, οι πέντε γνωστές αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους – Ryanair, Vueling, EasyJet, Norwegian και Volotea – που αποφάσισαν να μας χρεώνουν για κάθε ανάσα που παίρνουμε πάνω από τα σύννεφα, ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσουν τις καταχρηστικές χρεώσεις με ένα πρόστιμο-χρυσάφι ύψους 179 εκατομμυρίων ευρώ. Πρωταγωνίστρια, φυσικά, η Ryanair, που θα χρειαστεί να σκάσει ένα τσουχτερό 107,78 εκατ. ευρώ.
Τι χρεώνουν πια αυτές οι εταιρείες;
Εκτός από την «πρόσθετη πληρωμή» για τη χειραποσκευή, το υπουργείο αναφέρει ότι οι εταιρείες επινοούν και άλλες ευφάνταστες χρεώσεις. Θες να κάτσεις δίπλα στο φίλο σου ή στο ταίρι σου; Να πληρώσεις. Θέλεις και επιλογή θέσης δίπλα στον φίλο σου; Να πληρώσεις. Θέλεις και παράθυρο; Να πληρώσεις. Θέλεις νερό; Να πληρώσεις. Έχασες το εισιτήριό σου και θες εκτύπωση; Πλήρωσε. Προτιμάς να πληρώσεις με μετρητά στο αεροδρόμιο; Δεν μπορείς, γιατί δεν το δέχονται! Και το καλύτερο; Οι ιστοσελίδες τους κάνουν ό,τι μπορούν για να αποφύγεις να καταλάβεις τι πραγματικά χρεώνεσαι.
Αυτό δεν είναι πια “χαμηλού κόστους”. Είναι εκμετάλλευση του μοντέρνου ταξιδιώτη, ο οποίος αναγκάζεται να παλέψει με ψηφιακούς αλγορίθμους και μικροσκοπικά γράμματα για να βγάλει άκρη. Οι εταιρείες ξέρουν ότι χρειάζεσαι οικονομικές επιλογές και χρησιμοποιούν κάθε μικρό «παραθυράκι» για να σου αδειάσουν την τσέπη. Είναι λοιπόν αισχροκέρδεια; Φυσικά. Γιατί όταν το «χαμηλού κόστους» εισιτήριο μετατρέπεται σε παζλ κρυφών χρεώσεων, η οικονομική επιλογή γίνεται ψευδαίσθηση. Και εμείς, οι ταξιδιώτες, πληρώνουμε το τίμημα – όχι μόνο σε χρήμα, αλλά και σε χαμένο χρόνο και απογοήτευση.
Η «άμυνα» των εταιρειών:
Η Ryanair δήλωσε πως θα ασκήσει έφεση, χαρακτηρίζοντας τις κυρώσεις «παράνομες και αβάσιμες». Είπε, μάλιστα, πως είναι πολιτικά υποκινούμενες. Σαν να λέμε, «φταίει η μαμά μου που δε με ξύπνησε». Η EasyJet χαρακτήρισε το πρόστιμο «εξωφρενικό». Η Norwegian συνεχίζει να υποστηρίζει ότι απλώς μας «προσφέρει ασφαλή και οικονομικά προσιτά ταξίδια». Εντάξει, αρκεί να μην κουβαλάς πάνω σου τίποτα παραπάνω από μια οδοντόβουρτσα.
Γιατί μας αφορά αυτό; Γιατί οι χαμηλού κόστους αεροπορικές εταιρείες έχουν γίνει το ψωμί και το βούτυρο του ταξιδιώτη. Όμως, όταν το φθηνό εισιτήριο καταλήγει να κοστίζει όσο το ενοίκιό σου, κάτι δεν πάει καλά. Αν συνεχίσουν έτσι, δε θα μας ζητήσουν απλά να πληρώνουμε για αποσκευές. Σύντομα θα χρεώνουν για αέρα καμπίνας, ή διατήρηση του βαρύτιμου δικαιώματος να έχεις μαζί σου τα παπούτσια σου.