5 στρατηγικές για να καταλάβεις πώς αισθάνεται και να μην απορείς «πώς φτάσαμε ως εδώ;»

Υπάρχουν φορές στις σχέσεις μας που κάποιες μικρές κινήσεις περνάνε απαρατήρητες, εντούτοις λένε πολλά. Μια στάση με πολλές αντιφάσεις που δε συνοδεύεται από εξηγήσεις, λόγια που ακούγονται με διαφορετικό τόνο ή και σιωπές που προκαλούν ανασφάλεια. Οι περισσότεροι έχουμε αισθανθεί την αίσθηση ότι κάτι έχει αλλάξει, δίχως να μπορούμε να το προσδιορίσουμε με ακρίβεια. Όμως, όσα δε λέγονται αποκαλύπτουν εξίσου πολλά μ’ όσα διατυπώνονται ρητά. Οι άνθρωποι που καλλιεργούν την οξύνοια να διακρίνουν τα κρίσιμα στοιχεία αποκτούν μια διαφορετική σχέση για τις ανθρώπινες συνδέσεις. Δεν αιφνιδιάζονται από συμπεριφορές που φαινομενικά μεταβάλλονται ξαφνικά,επειδή αντιλαμβάνονται ότι οι περισσότερες αποστάσεις δε γεννιούνται σε μια στιγμή.

Ακολουθούν πέντε στρατηγικές που σε βοηθούν ν’ αποκρυπτογραφήσεις αυτά τα κρίσιμα στοιχεία, ώστε να μη βρεθείς σε θέση να αναρωτιέσαι «τι έγινε και φτάσαμε ως εδώ;»

1. Καλλιέργεια της παρατηρητικότητας των κινήσεων του σώματος.

Για ν’ αναγνωρίσεις τα σιωπηλά μηνύματα πρέπει ν’ αναπτύξεις την επίγνωση των σημαδιών του σώματος. Ένα παράδειγμα είναι τα χέρια. Όταν είναι ανοιχτά κι ελεύθερα συνήθως φανερώνουν δεκτικότητα. Αντίθετα, τα σταυρωμένα υποδηλώνουν αμυντικότητα, ανασφάλεια ή αδιαφορία. Επίσης, η οπτική επαφή δείχνει ειλικρίνεια ή οικειότητα, ενώ η έλλειψη της αντανακλάει τη μη διαθεσιμότητα απ’ την άλλη πλευρά. Η κατανόηση αυτών των μη λεκτικών ενδείξεων προσφέρει πολύτιμες γνώσεις για κάποιες προθέσεις δύο ανθρώπων μέσα σε μια σχέση.

2. Ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης.

Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα αναγνώρισης, κατανόησης, ανάλυσης και διαχείρισης των συναισθημάτων σου και των άλλων. Παίζει έναν σημαντικό ρόλο στις σχέσεις, γιατί ερμηνεύεις τα συναισθήματα ακόμη κι όταν αυτά δεν εκφράζονται. Ας πούμε, ο άνθρωπος σου αδυνατεί να εκφράσει λεκτικά έναν προβληματισμό, αλλά εμφανίζει κάποια διακριτικά σημάδια. Όπως μια ανήσυχη στάση. Τότε εσύ πρέπει να κάνεις ό,τι μπορείς, ώστε να δείξεις ότι έχεις τη διάθεση να σου ανοιχτεί. Κι αυτό το βήμα απαιτεί να νιώσει άνεση. Επιτυγχάνεται μέσω της ηρεμίας και της υπομονής ν´ ανταποκριθείς την κατάλληλη στιγμή και για τους δύο κι όχι να βιαστείς να βγάλεις συμπεράσματα.

3. Η προσεκτική ακρόαση.

Η προσεκτική ακρόαση είναι μια άλλη βασική στρατηγική. Περιλαμβάνει όχι μόνο την ακρόαση των λέξεων που λέγονται, αλλά και την προσοχή στις προθέσεις. Τα δυο βασικότερα στοιχεία της είναι η συγκέντρωση κι η αφοσίωση. Ν´ αφουγκραστείς, δηλαδή, την οπτική γωνία του ανθρώπου που έχεις απέναντί σου. Κι αφού ακούσεις προσεκτικά να ’χεις ετοιμαστεί ν’ απαντήσεις με βάση αυτά που άκουσες και να δώσεις στοχευμένες απαντήσεις, ώστε να καταλάβεις τι κρύβεται πίσω απ’ τα λεγόμενά του. Υπάρχουν αρκετές φράσεις-κλειδιά που μπορούν να σε βοηθήσουν να συνεχίσεις τον διάλογο και να κατανοήσεις καλύτερα το νόημά τους:«Ακούγεται σαν να σε προβλημάτισε πολύ.» «Καταλαβαίνω ότι νιώθεις απογοήτευση για το συγκεκριμένο θέμα.» «Πες μου περισσότερα, έχω όλη την καλή διάθεση να το συζητήσουμε.» «Ακούγεται σαν κάτι πολύ σημαντικό για εσένα και το σέβομαι.» «Μπορώ να νιώσω γιατί σ’ επηρέασε τόσο.» «Πώς σ’ έκανε να νιώσεις αυτό που έγινε εκείνη τη στιγμή;» «Τι θεωρείς ότι θα σε/μας βοηθήσει;»

4. Ν’ αντιλαμβάνεσαι το νόημα πίσω από λεπτομέρειες συμπεριφοράς.

Εάν οι συναντήσεις γίνονται όλο και πιο αραιές κι η επικοινωνία δεν έχει τη ροή που άλλοτε κυλούσε ομαλά, τότε μην επαναπαύεσαι σ’ όσα ακούς. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η πραγματικότητα φανερώνεται όταν η συμπεριφορά έρχεται σε αντίθεση με τα λόγια. Ακόμα κι αν σε διαβεβαιώνει πως όλα κυλούν όπως πριν, αλλά βλέπεις πως απομακρύνεται με τρόπο ή δε μιλάει με ειλικρίνεια ή δεν έχει το θάρρος να παραδεχτεί όσα ήδη βαραίνουν τη σχέση, το πιθανότερο είναι πως υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Ναι μεν οι λέξεις μπορούν να καθησυχάζουν, ωστόσο οι πράξεις τις διαψεύδουν χωρίς δισταγμό.

5. Κατανόηση της χρονικής συγκυρίας.

Λένε ότι για κάθε πράγμα υπάρχει ο κατάλληλος χρόνος. Κι αυτό έχει αρκετές όψεις. Η στιγμή που κάτι λέγεται ή συμβαίνει αποκαλύπτει πολλά. Αν επιλέγει να μιλήσει για ένα σημαντικό θέμα σε μια άβολη ή ακατάλληλη στιγμή δείχνει ότι η επιλογή της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου ενδεχομένως να φανερώνει στρες, δισταγμό ή ανάγκη για αποφυγή ξεκάθαρων ερωταπαντήσεων. Απ’ την άλλη, όταν σου μιλάει για κάτι βαθύ ή προσωπικό και διακρίνεις πως έχει δεκτικότητα και νιώθει ασφάλεια καταλαβαίνεις πως υπάρχει ειλικρίνεια κι εμπιστοσύνη. Παρατηρώντας προσεκτικά τη χρονική συγκυρία ανακαλύπτεις σαφή μηνύματα που στέλνονται στον νου σου.