Η υπερανάλυση είναι ένα κακό που λίγο-πολύ έχει «προσβάλλει» κατά καιρούς πολύ κόσμο. Σε απασχολεί λοιπόν ένα γεγονός και το φέρνεις εκατό σβούρες μες στο μυαλό σου εξετάζοντας όλες τις πιθανότητες και τις εκδοχές. Οι λόγοι που δεν έκανε ποτέ καλό σε κανέναν είναι πολλοί, αλλά ο πιο απλός και ίσως ο πιο σημαντικός είναι πως είναι άσκοπη. Η περίπτωση να πέσεις μέσα για κάτι ενώ το υπεραναλύεις είναι η ίδια με το να εξαφανιστεί η ηλιθιότητα. Απλώς δεν υπάρχει. Κι όλα αυτά επειδή συνήθως τα πράγματα δεν είναι όσο σύνθετα φαντάζουν μες στο κεφάλι σου. Εν αντιθέσει είναι ξεκάθαρα.
Μόνο που τις περισσότερες φορές ο λόγος που κάποιος σκέφτεται πολύ είναι πως φοβάται να δει και να συνειδητοποιήσει την οποιαδήποτε καθόλου πολύπλοκη αλήθεια. Κι έτσι καταλήγει να προσπαθεί να βρει άπειρα μικρά παραθυράκια για να χρυσώσει τα χάπια που κατεβάζει. Θα μπορούσε να θεωρηθεί κι αυτό ένα είδος άμυνας. Παροδικής βέβαια, εφόσον κάποια στιγμή θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει τα πάντα με ειλικρίνεια.
Επιπλέον, αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν κι ως ενοχικοί. Διότι τα σενάρια που φτιάχνουν είναι τόσα πολλά που όλα οδηγούν στο ότι κάπου φταίνε αυτοί. Η αλήθεια είναι ότι όχι μόνο δε βοηθάς τον εαυτό σου με την υπερανάλυση, αλλά τον βυθίζεις συνεχώς στις αμφιβολίες και στους προβληματισμούς που σε οδήγησαν σε αυτή.
Εκτός αυτού πολλές σχέσεις όταν είναι ακόμα σε αρχικό στάδιο λόγω υπεραναλύσεων και κατ’ επέκταση παθητικών συμπεριφορών χαλάνε και χάνουν οποιοδήποτε πιθανό μέλλον θα μπορούσαν να έχουν. Γιατί πολλές φορές χωρίς, καν να το καταλάβεις, περνάς από την ανάλυση στην παρεξήγηση και στην παράνοια. Συνεπώς το όλο πράγμα χαλάει πριν την ώρα του.
Δεν παύει λοιπόν η υπερανάλυση να είναι κακό χαρτί στο μανίκι μας σε μία προχωρημένη σχέση, είτε αυτή είναι ερωτική είτε φιλική. Κι αυτό γιατί η τριβή δημιουργεί λόγους για να αρχίσεις να ξανασκέφτεσαι σίγουρα μερικά πράγματα. Το θέμα είναι να μην το παρακάνεις. Έτσι κι αλλιώς τίποτα δεν είναι δεδομένο κι ο απέναντι μπορεί να δέχεται τις ζήλιες και την καχυποψία αλλά όχι για πάντα. Και σίγουρα όχι όταν κάνεις σενάρια επιστημονικής φαντασίας μόνος σου.
Ούτως ή άλλως το μεγαλύτερο πρόβλημα το δημιουργείς στον ίδιο σου τον εαυτό. Κι αυτό γιατί όταν πρόκειται για τις συμπεριφορές των άλλων και σκέφτεσαι όλες τα εκδοχές που μπορούν να υπάρξουν καταλήγεις να γεμίζεις ανασφάλειες χωρίς καν να το αντιληφθείς. Άλλωστε όσο πολύπλοκος είναι ο εγκέφαλος ενός ατόμου άλλο τόσο πολύπλοκες θα είναι και οι σκέψεις που πρόκειται να κάνει.
Βέβαια, στον αντίποδα, ψυχολόγοι υποστηρίζουν πως όσο περισσότερο σκέφτεται ένας άνθρωπος άλλο τόσο μεγαλύτερο δείκτη ευφυίας διαθέτει. Πράγμα που σημαίνει ότι έχει τη δυνατότητα να φιλτράρει τις σκέψεις του. Πέρα από το γεγονός πως μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτό το «αρνητικό» χαρακτηριστικό προς όφελος του. Παραδείγματος χάριν να γράψει γι’ αυτά που τον απασχολούν και ταυτόχρονα να δημιουργήσει τροφή για σκέψη. Το βασικό είναι να υπάρχει ένα μέτρο σε όλα επειδή από τη στιγμή που μέσα στην ίδια τη λέξη υπάρχει το «υπέρ» σημαίνει από μόνο του πως μιλάμε για υπερβολή. Και η τελευταία δεν πρόσφερε κανένα καλό σε κανέναν.
Επιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Καλή