Κάθε υγιής σχέση χρειάζεται όρια

Μεγαλώνοντας μέσα σε διάφορα κοινωνικά σύνολα, οικογένεια, σχολείο, παρέες και πάει λέγοντας, διαμορφώνουμε την προσωπικότητά μας και αποκτούμε χαρακτηριστικά αναλόγως των βιωμάτων μας. Πότε γινόμαστε ευαίσθητοι, πότε σκληροί, κάποιες φορές συμπονετικοί και σύμφωνα με τον άνθρωπο που έχουμε απέναντί μας κάποιο απ’ όλα αυτά επικρατεί. Σε βάθος χρόνου κάνοντας τον απολογισμό σου σε σχέσεις, συμπεριφορές και πράξεις, βλέπεις πού φέρθηκες σκάρτα, ποιον αδίκησες, πού αδικήθηκες, ποιος σε πλήγωσε και γιατί, ποιον πλήγωσες εσύ και γιατί δε ζήτησες ακόμη τις συγγνώμες που έπρεπε.

Όσο είσαι σε ηλικία που κυριεύεσαι από άγνοια «κινδύνου» τα παραπάνω σε αφήνουν παντελώς αδιάφορο. Δε δίνεις ιδιαίτερη σημασία. Καθώς ωριμάζεις και έχεις απαιτήσεις απ’ τη ζωή, όπως έχει και εκείνη από εσένα, αρχίζεις λίγο να βάζεις τα πράγματα σε μια ζυγαριά. Βλέπεις τα γεγονότα να εκτυλίσσονται  γύρω σου από άλλη σκοπιά πια. Πιο αυστηρή μεν, πιο κατασταλαγμένη δε.

Θα τολμούσαμε να πούμε ότι αυτή η περίοδος της ζωής σου είναι απ’ τις καλύτερες που θα περάσεις.  Αρκετά ζόρικη, με πολλές ανατροπές και πισωγυρίσματα, αλλά εδώ είναι που γίνεται το πρώτο καλό ξεκαθάρισμα. Τρομερά δύσκολη δουλειά να γίνει, αλλά απ’ τη στιγμή που θα την κάνεις να είσαι σίγουρος ότι το αποτέλεσμα θα ανταμείψει το «κουπί» που έχεις τραβήξει όλον τον προηγούμενο καιρό.

Η σημαντικότερη αλλαγή που θα μάθεις να κάνεις, είναι να βάζεις όρια. Όρια στον εργοδότη σου για το πόσο μπορεί ν’ απαιτεί από σένα πράγματα χωρίς να σε ανταμείβει, όρια στους γονείς σου για το πόσο θα ανακατεύονται στη ζωή σου, στους φίλους εκείνους που πάντα είσαι εκεί για εκείνους, ενώ εκείνοι είναι πάντα απόντες. Όρια, ακόμη και στον ίδιο σου τον εαυτό. Κυρίως σ’ αυτόν κι αυτό είναι το σημαντικότερο.

Μαθαίνεις ν’ αγαπάς τον εαυτό σου βάζοντας όρια στις σχέσεις σου με τους ανθρώπους που συναναστρέφεσαι. Γιατί έτσι χτίζονται οι υγιείς σχέσεις, μέσα σε πλαίσια συμφωνημένα απ’ όλα τα μέλη που τις απαρτίζουν. Κι αν με ρωτάς, κακώς δεν υπάρχει ειδική αγωγή στο σχολείο να μας μαθαίνει πώς να διατηρούμε τις διαπροσωπικές μας σχέσεις σε επίπεδα ισορροπίας ξεκινώντας απ’ το πώς θα ευχαριστούμε τον εαυτό μας πρώτα και μετά όλους τους άλλους.

Ίσως να σου ακούγεται εγωιστικό, αλλά σκέψου για παράδειγμα πόσο άσχημο είναι ένα παιδί να ζει τη ζωή που οι γονείς του θέλουν να ζήσει κι όχι αυτή που πραγματικά εκείνο επιθυμεί. Αυτό, δεν είναι εξίσου εγωιστικό; Ακόμη χειρότερα όταν το παιδί στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει τη δυνατότητα και τις γνώσεις ν’ αλλάξει ρότα. Σκέψου πόσο διαφορετικά θα ήταν όλα αν είχαμε την παιδεία (που καμία σχέση δεν έχει με το επίπεδο μόρφωσης που έχουμε), να εκθέτουμε τον εαυτό μας μονάχα σε ό,τι μας ευχαριστεί χωρίς να είμαστε έρμαια των επιθυμιών τρίτων.

Καλώς ή κακώς, λοιπόν, τα όρια αυτά μαθαίνουμε σε βάθος χρόνου να τα αξιοποιούμε και προς Θεού μην μπερδευτείς, δε σημαίνει ότι αν το κάνεις μία φορά έχεις μάθει το κόλπο και θα το επαναλαμβάνεις σε κάθε σου σχέση από εδώ και μπρος. Συνήθως, όπου επικρατεί το συναίσθημα τα πράγματα δυσκολεύουν. Κάνεις υποχωρήσεις έως ότου κάτι μέσα σου αρχίσει να σου χτυπάει καμπανάκια. Σ’ αυτό το σημείο χρειάζεται μεγάλη προσοχή και επιδέξιους χειρισμούς. Όταν αποφασίσεις ότι ήρθε η ώρα να θέσεις τα όριά σου, το άλλο σου μισό ή ο φίλος σου, ή η οικογένειά σου, χάνουν την ισορροπία τους.

Με λίγα λόγια χάνουν τη βολή τους. Εδώ είναι όλα πολύ ρευστά. Κανείς δεν μπορεί ν’ αντιληφθεί ότι το είδος αυτής της σχέσης πια δε σε ευχαριστεί. Μεταξύ μας, απόλυτα λογικό. Είναι η ώρα που τα παίζεις όλα για όλα. Εξηγείς και προσπαθείς να βάλεις τις βάσεις απ’ την αρχή, αλλά πια δεν εξαρτάται μόνο από εσένα. Αν ο άνθρωπος που έχεις απέναντί σου δεν έχει τη διάθεση ν’ ακολουθήσει, δυστυχώς η κατάληξη δε θα είναι ευχάριστη.

Απ’ την άλλη υπάρχουν φορές που κι εσύ ο ίδιος δεν μπορείς ή ακόμη καλύτερα, δεν έχεις τη θέληση να επαναδιαπραγματευτείς τα όρια σε μια συγκεκριμένη σχέση κι επιλέγεις να την τελειώσεις. Αυτό συμβαίνει κυρίως ανάμεσα στα ζευγάρια. Επιθυμητό και υγιές κι αυτό.

Όπως και να έχει, να θυμάσαι πάντα ότι μια υγιής σχέση οφείλει να έχει όρια και το ιδανικό είναι αυτά τα όρια να γίνονται γνωστά απ’ την αρχή.  Σαφώς και δεν εννοώ ότι κάνεις μία λίστα με το τι επιτρέπεις στον άλλο και τι όχι, για να την παρουσιάσεις μόλις γνωριστείτε. Αυτό που είναι καλό να γίνεται όμως, είναι απ’ την αρχή όταν κάτι σε χαλάει να το συζητάς, έτσι, ώστε να βρίσκεται μία λύση που να ικανοποιεί και τις δύο πλευρές.

Αν το εκκολάπτεις μέσα σου καιρό, η επανασύσταση είναι δύσκολο να γίνει.