Ο Άγγλος καλλιτέχνης Banksy είχε πει κάποτε το εξής: “A lot of parents will do anything for their kids, except let them be themselves”. Και σε πολλές περιπτώσεις, αυτό το πράγμα είναι η αλήθεια -μια αλήθεια που βρίσκει εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο να ταυτίζονται μαζί της.
Οι περισσότεροι γονείς αμέσως θα μπουν στον κόπο να εξηγήσουν ότι όλα αυτά που κάνουν τα κάνουν για το καλό τους. Όλα αυτά για ένα καλό που στην πλειοψηφία βλέπουν μόνο εκείνοι, καθώς απ’ την άλλη πλευρά μόνο καλό δε συμβαίνει εκείνη την ώρα.
Αυτό το καλό συμπεριλαμβάνει ένα πακέτο με τα εξής περιεχόμενα: το φαΐ, τον ύπνο, τις εξόδους, τα σχολεία και το διάβασμα, το ντύσιμο, τα ωράρια, τη μελλοντική πορεία, το επάγγελμα που θα επιλεχθεί και φυσικά ακόμα και την παντρειά. Καλώς ή κακώς, τη σκυτάλη σε αυτά τα πράγματα, όταν το παιδί είναι μικρό, την παίρνουν οι γονείς. Και θα παραμείνει στα χέρια τους μέχρι το παιδί φτάσει σε μια ηλικία που την παίρνει στα χέρια του. Κι εκεί είναι συνήθως που ξεκινάει το πρώτο πρόβλημα.
Οι γονείς διαπαιδαγωγούν ένα παιδί με σκοπό να του μάθουν όταν μεγαλώσει να πάρει τη σκυτάλη μόνο του. Όταν, λοιπόν, το παιδί ως έφηβος πια πάει να πάρει τη σκυτάλη και να γίνει υπεύθυνο έστω και για τα πιο μικρά πράγματα, βρίσκεται αντιμέτωπο με τη διόρθωση. Προφανώς και θα γίνουν λάθη· άλλωστε, κανείς μας δεν ήρθε σε αυτόν τον κόσμο γνωρίζοντάς τα όλα. Το θέμα δεν είναι ότι ο έφηβος έκανε «λάθος». Το θέμα είναι ότι οι γονείς παλεύουν με νύχια και με δόντια να υποβάλλουν στον έφηβο το δικό τους τρόπο και σκέψη, μην αφήνοντας χώρο για οποιαδήποτε κριτική σκέψη.
Ο δικός τους τρόπος είναι κι ο σωστός. Ο δικός τους τρόπος είναι αυτός που χρησιμοποιείται απ’ όλους, άρα έχουν και δίκιο. Μαντέψτε, λοιπόν, τι μήνυμα παίρνει αυτός ο νεαρός άνθρωπος, όταν διορθώνεται για οτιδήποτε κάνει κι είναι μάλιστα κι υποχρεωμένος να δεχτεί και να εφαρμόσει αυτά που του λένε οι γονείς του. Γιατί, άλλωστε, αυτό είναι και το σωστό. Για το καλό του τα λένε, έτσι δεν είναι;
Αυτό θα συνεχιστεί αργότερα για το τι επάγγελμα θα κάνει, τι ώρες θα τρώει, πότε θα κοιμάται. Κι όλα αυτά γιατί; Α, ναι; Για να γίνει ένας σωστός άνθρωπος που θα παντρευτεί κιόλας -γιατί έτσι όπως είναι δε θα θέλει να τον παντρευτεί κανείς.
Εδώ υπάρχουν δύο επιλογές. Το παιδί θα κάτσει και θα τους ακούσει και θα ακολουθεί οτιδήποτε του λένε κι αυτό θα συνεχίσει να γίνεται κι όταν είναι έφηβος κι αργότερα ενήλικας. Η άλλη επιλογή περιλαμβάνει το παιδί που θα κάτσει να ακούσει όσο είναι μικρό, μέχρι να φτάσει στην εφηβεία. Θα αρχίσει να δονείται μέσα γιατί κάτι δε θα του κάθεται καλά στα αφτιά. Θα κάνει καβγά. Θα τα πει έξω απ’ τα δόντια. Κι όταν πια θα φτάσει στην ενηλικίωση, θα φτάσει ξέροντας ότι πήρε αυτά που όντως χρειάστηκαν απ’ τους γονείς του κι εκεί τελειώνει το θέμα.
Θα ‘ναι ο κλασικός «επαναστάτης», που λένε πολλές φορές οι γονείς, μα δε θα είναι χωρίς αιτία· δεν ήταν ποτέ το πρόβατο στη σκέψη κανενός ούτε και το θύμα στα κουτάκια που πάλευαν να του κάνουν το μυαλό πολτό και μετά να του το τακτοποιήσουν σε ένα ραφάκι στη γωνία. Θα είναι ο κλασικός «τρελός», μόνο γι’ αυτούς που δεν το καταλαβαίνουν, γιατί στην πραγματικότητα τα έχει παραπάνω από δεκατέσσερα.
Επίσης, θα είναι αυτός που θα καταλήξει στο τέλος να κλείσει τα στόματα όλων, τη στιγμή που θα έχει πετύχει στο επάγγελμα το οποίο διάλεξε· και ναι, δε θα είναι ούτε γιατρός, ούτε δάσκαλος, ούτε δικηγόρος. Δε θα έχει διαλέξει την υποτιθέμενη ασφάλεια για το «καλό» του. Κι αν τύχει και διαλέξει να γίνει δάσκαλος, για παράδειγμα, συνήθως θα είναι από αυτούς τους δασκάλους όλο τρέλα, όλο ενέργεια, όλο τσαχπινιά, όλο νεύρο, με κάτι ουσιαστικό να προσφέρει και να πει σε τούτο τον κόσμο.
Θα έχει κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα. Με το έναν ή τον άλλο τρόπο, θα τα έχει καταφέρει. Και θα έχει στο ιστορικό του πολλά λάθη, που μετέπειτα έγιναν ο δρόμος για να φτιάξει κάτι καλύτερο. Μα το κυριότερο είναι ένα πράγμα∙ θα είναι ο εαυτός του. Θα έχει το μυαλό του, τις σκέψεις του, τα θέλω του. Θα είναι, όμως, αυτούσια. Θα είναι δικά του. Και τι πιο όμορφο πράγμα από το να είσαι πραγματικά κι αυτούσια ο εαυτός σου;
Εσύ, λοιπόν, ποιον θα κάτσεις να ακούσεις; Τον εαυτό σου που σε περιμένει να κάνετε πράγματα και θαύματα ή τους γονείς σου;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη