Ένα ανέξοδο χαμόγελο αξίζει τα πάντα

«Χμ, κάτσε να δω λίγο. Τι μήνα έχουμε; Τι μέρα; Ωχ! Μήπως έξω βρέχει; Πάλι θα πάω για δουλειά; Αχ! Πότε θα έρθουν οι διακοπές να ξεκουραστούμε; Πότε θα έρθει το καλοκαίρι; Ωχ! Πάλι πρέπει να πληρώσω. Μα πότε θα νυχτώσει;». Και πόσα ακόμα ερωτήματα που ταλανίζουν το κεφάλι μας κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό. Μόνο και μόνο για να γκρινιάζουμε. Και τσακ, περνάει η ζωή και δεν καταλάβαμε καν πότε άλλαξαν όλα ή πότε μπήκαν οι τίτλοι τέλους και πόσα είχαμε να ζήσουμε ακόμα.

Σήμερα περπατούσα στο δρόμο και χαμογελούσα –τι; ποιος κάνει κάτι τέτοιο;– χωρίς λόγο. «Σίγουρα είναι τρελή!». Αυτά δε γίνονται, είμαστε σοβαροί άνθρωποι εμείς. Όμως, ναι, τι έλεγα; Α! Ναι! Περπατούσα, λοιπόν, σήμερα και χαμογελούσα. Όχι για κάποιο συγκεκριμένο λόγο, όχι με παρέα, αλλά μόνη μου. Γιατί για λίγο εστίασα σ’ αυτά που είχα μπροστά μου κι όλα φαινόταν τόσο όμορφα.

Ο κόσμος μας είναι σαν ένας πίνακας, βαμμένος με τόσο υπέροχα χρώματα που δε χρειάζεται τίποτα παραπάνω για να τα αναδείξει. Ήλιο χρειάζεται, δηλαδή φως. Και το φεγγάρι ακόμα μας κάνει. Φως κι ανθρώπους που να ξεχάσουν για λίγο τη μιζέρια, τις δυσκολίες και τη θλίψη και να χαμογελάσουν.

Όταν είδα το μωράκι να γελάει επειδή τα περιστέρια μαζεύτηκαν όλα γύρω απ’ το καρότσι, σκέφτηκα τι ωραία που θα ήταν να γελάμε κι εμείς με τα απλά. Ξεχάσαμε οι άνθρωποι την ουσία. Ψάχνουμε την ευτυχία σε λάθος δρόμους, φαινομενικά εύπορους, μα στην πραγματικότητα τόσο φτωχούς.

Οι άνθρωποι ξεσυνηθίσαμε να βλέπουμε ανθρώπους να χαμογελούν, γι’ αυτό και δε δεχόμαστε να μοιραστούμε κάτι τόσο απλό, μα στην πραγματικότητα τόσο μεγάλο από κάποιον είτε γνωστό είτε άγνωστο. Τόσο εγωιστές και κυνικοί, τόσο άθλια μόνοι σε έναν πολυπληθέστατο πλανήτη.

Έκανα ένα πείραμα, χαμογελούσα στους πάντες, σε όλες τις ηλικίες, χωρίς διακρίσεις, χωρίς ντροπή. Υπήρχαν άνθρωποι που με αγριοκοίταξαν κι ήταν τόσο ενοχλημένοι με το θέαμα, που με έκαναν να θυμώσω με τον εαυτό μου και την τρέλα που κουβαλάει. Υπήρχαν κι άλλοι που απλά αδιαφόρησαν, όμως, η απορία ή η ζήλια είχε ειπωθεί μέσα απ’ αυτή την αδιαφορία. «Γιατί να χαμογελάει άραγε; Πόσο καιρό έχω εγώ να νιώσω έτσι;». Κι υπήρχε και μια τρίτη κατηγορία∙ οι άνθρωποι, οι άγνωστοι άνθρωποι που μου ανταπέδωσαν το χαμόγελο. Κι ίσως είναι δύσκολο να το περιγράψω με λόγια, αλλά αυτή η ατελέσφορη πράξη ανάγεται στην πολύτιμη αξία του να προσφέρεις χωρίς ανταλλάγματα.

Και θα ρωτήσει εύλογα κάποιος: «Τι προσέφερες». Μα τι άλλο; Μια μικρή δόση αισιοδοξίας. Όταν κάποιος χαμογελάει σημαίνει ότι κάτι πάει καλά. Και τότε απλά θυμόμαστε κι εμείς πως κάποια στιγμή όλα θα αλλάξουν κι αν δεν αλλάξουν θα βρούμε τη δύναμη ν’ αντέξουμε. Κι αν λυγίσουμε, θα ξανασηκωθούμε. Ω, ναι! Όλα αυτά με ένα χαμόγελο, τόση η δύναμη του μηνύματός του, τόση η αξία του.

Μερικές φορές κι οι άλλες δυο κατηγορίες ανθρώπων χρειάζονται να νιώσουν αυτή τη δύναμη, απλά θέλουν άλλο τρόπο. Δεν αρκεί ένα απλό χαμόγελο, ίσως χρειάζονται μια δυνατή αγκαλιά, ίσως πάλι απλά κάποιον να μείνει μαζί τους στη σιωπή.

Οι άνθρωποι δε θέλουν να είναι μόνοι τους, έχουμε όλοι ανάγκη από αγάπη, απλά ο καθένας τη δέχεται αλλιώς. Ψάχνουμε χίλιους τρόπους να εκδηλώσουμε τα συναισθήματά μας, που πολλές φορές φαντάζουν εκπληκτικοί, αλλά για το άτομο που έχουμε κοντά μας μπορεί απλά να είναι άβυσσος. Ίσως αν σταματούσαμε να κοιτάμε μόνο αυτό που θέλουμε, το υπέρμετρο εγώ μας κι εστιάζαμε και λίγο στους άλλους να βλέπαμε καλύτερα.

Ίσως σε κάποιους να αρκεί μια κιθάρα κι ένα τραγούδι για να πουν όσα θέλουν. Ίσως πάλι μια αγκαλιά να είναι το πιο υπέροχο «ευχαριστώ» στον κόσμο. Ίσως ένα χαμόγελο, που δεν κοστίζει πολλά για να το δώσεις, να είναι αυτό που χρειάζεται για να δει ότι αξίζει να προσπαθείς -ακόμα κι όταν όλα πάνε στραβά.

Κάπου υπάρχει κάτι καλό, ας χαμογελάσουμε λοιπόν, γιατί εδώ που τα λέμε, δεν κοστίζει τίποτα κι όμως αξίζει τόσα πολλά!