Περί έρωτος

Απολυτός, κεραυνοβόλος, τυφλός, κλέφτης, αμοιβαίος, πλατωνικός, αληθινός, ερωτάς με την πρώτη ματιά, ερωτάς με ημερομηνία λήξης, έρωτας χωρίς αύριο -και πάει λέγοντας.

Τι είναι έρωτας; Ανοίγω το λεξικό και ψάχνω την ετυμολογία της λέξης. Δεν υπάρχει, τζίφος. Ακόμα κι ο ίδιος ο Μπαμπινιώτης δεν τα κατάφερε να βρει εξήγηση. Γκουγκλάρω μπας και βγει καμιά άκρη. Σκάει μια τεράστια λίστα. Χημικοί, βιολόγοι, ψυχολόγοι, ποιητές δεν την έχουν βρει ακόμα την άκρη. Ασθένεια; Μια μορφή παράνοιας; Μιας και περιλαμβάνει και συμπτώματα.

Είναι αυτός ο μυστήριος τύπος που κατά τη μυθολογία πετάει τα βέλη του όπου βρει και μας κάνει να χάνουμε τον ύπνο μας και τα λογικά μας; Είναι χημική αντίδραση των ορμονών μας; Είναι το «ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα», που διαβάζαμε στα παραμυθία μικροί; Ή αυτό που βλέπουμε στις ταινίες, μια τύπισσα γνωρίζει έναν τύπο και περνάνε υπέροχα;

Τραβάω μια τζούρα απ’ το τσιγάρο μου και πεισμώνω περισσότερο. Σκέφτομαι πόσοι άνθρωποι σε αυτόν τον πλανήτη έχουν εκδηλώσει και βιώσει τα συμπτώματά του και ανάμεσα σ’ αυτούς κι εγώ -κι ακόμα δεν έχω καταλάβει τι είναι. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει πάρει μια μικρή γεύση απ’ τον έρωτα -ο οποίος παρεμπιπτόντως, αυτός ο τύπος με τα βέλη, είναι θεός των άκρων∙ ή θα σε κάνει να σέρνεσαι στα πατώματα  ή θα σου δώσει μια μικρή γεύση από παράδεισο.

Δεν μπορεί, όλοι το νιώσαμε κι είναι αδύνατο να το εξηγήσεις με απλές λέξεις. Είναι ένα συναίσθημα που σε κάνει να νιώθεις ότι πέφτεις χωρίς αλεξίπτωτο στο κενό. Στον έρωτα δεν υπάρχει έξοδος κινδύνου ούτε φωτεινές επιγραφές για να ξέρεις πού πηγαίνεις. Mοιάζει σαν ένας μεγάλος λαβύρινθος κι εκεί που νομίζεις ότι έχεις βρει την έξοδο καταλήγεις σε αδιέξοδο.

Αν τύχει και βρεθείς κάποια στιγμή σε τέτοιο λαβύρινθο θα πρέπει να βαδίσεις αυτό το μονοπάτι μέχρι τέλους και να τον βιώσεις σε κάθε απότομη στροφή και κάθε γωνία του. Να ξέρεις άπαξ και μπεις, είναι αδύνατο να βγεις -όσο και να προσπαθείς. Κάνεις δεν μπορεί να ξεφύγει.

Πολλές είναι οι φόρες που θα καταλήξεις σε αδιέξοδο, σε έναν έρωτα μονόπλευρο ή σε έναν έρωτα που θα σε πληγώσει. Και κάπου εκεί θα πεις «θέλω μια έξοδο κινδύνου, βαρέθηκα να κάνω κύκλους που δε βγάζουν πουθενά», μα είναι κι εκείνες οι φορές που ο δρόμος  βγάζει σε μια όαση.

Σαν τον Οδυσσέα, λοιπόν, πάντα θα ψάχνεις για εκείνη τη μοναδική Ιθάκη και τη δίκη σου Πηνελόπη, ακόμα κι αν πρέπει να περάσεις μέσα από Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες για να φτάσεις εκεί -και πίστεψέ με εκεί έξω κυκλοφορούν πολλοί τέτοιοι. Συμπέρασμα; Ακόμα κι αν πληγωθείς δεν πρέπει ποτέ να σταματήσεις την αναζήτηση, γιατί κάπου εκεί έξω υπάρχει αυτός ο ένας και μοναδικός που η Ιθάκη σου του μοιάζει.

Όσα δεινά κι αν πέρασες, κανείς δεν μπορεί να ζήσει χωρίς έρωτα κι αυτό είναι που μας κάνει να μπαίνουμε στο λαβύρινθό του ξανά και ξανά, γιατί, πώς να το κάνουμε, ωραίο πράγμα ο έρωτας. Έχει δίκιο, τελικά, η Κική Δημουλά στον πληθυντικό αριθμό, που λέει «Ο έρωτας, όνομα ουσιαστικόν, πολύ ουσιαστικόν, ενικού αριθμού, γένους ούτε θηλυκού ούτε αρσενικού, γένους ανυπεράσπιστου».

Όντως, ο έρωτας είναι ουσιαστικός και μάλιστα πολύ και δεν έχει φύλο. Είτε είσαι άντρας είτε είσαι γυναίκα, τον έχεις βιώσει με την ίδια ένταση κι έχεις νιώσει ανυπεράσπιστος, ειδικά αν αυτός ο έρωτάς σου δεν ήταν αμοιβαίος -μα ακόμα και να είναι πάλι ανυπεράσπιστοι είμαστε μπροστά του.

Το ερώτημά μου, όμως, παραμένει. Τι είναι ο έρωτας; Ίσως να μην υπάρχει, τελικά, ερμηνεία κι αυτό το υπέροχο μυστήριό του είναι που μας συνεπαίρνει. Έρωτας για τον καθένα μας είναι κάτι διαφορετικό. Έχω ακούσει και διαβάσει χιλιάδες ιστορίες γι’ αυτόν και –δεν το κρύβω– τον έχω ζήσει κι έχω φάει κι εγώ πανηγυρικά τα μούτρα μου για χάρη του. Και ναι, έχω πει το κλασικό «εγώ δε θα ξαναερωτευτώ ποτέ!», αλλά έλα που αυτός ο τύπος εκτός των άλλων είναι και κουφός.

Παρ’ όλα αυτά, ό,τι και να μας συμβεί, δεν πρέπει ποτέ να δειλιάζουμε, παρά να τα δίνουμε όλα για όλα για έναν έρωτα. Ποτέ δεν ξέρεις πού θα σε βγάλει τελικά αυτός ο λαβύρινθος. Οι Κύκλωπες κι οι Λαιστρυγόνες θα παραμονεύουν σε κάθε γωνιά του, αλλά κάπου εκεί μέσα βρίσκεται κι ο Οδυσσέας, η Ιθάκη κι η Πηνελόπη. Μην απελπίζεστε!