Είπαμε τα λάθη μας επιλογές και μας βγάλαμε αθώους

Λένε ότι οι άνθρωποι είμαστε προϊόντα επιλογών, ένα συνονθύλευμα αποφάσεων που πήραμε σε δεδομένες στιγμές, αποφάσεων που σκεφτήκαμε καλά ή όχι και τόσο και ζυγίσαμε είτε με περισσότερες δόσεις λογικής είτε συναισθήματος. Άρα, εφόσον ενεργήσαμε όπως θεωρούσαμε εμείς ορθότερο, τη δεδομένη στιγμή, η επιλογή που κάναμε, αν εκ των υστέρων θεωρηθεί ως λάθος, δεν μπορεί να είναι λάθος, θα είναι απλώς δική μας λανθασμένη επιλογή, λανθασμένη μεν, επιλογή δε, σωστά;

Στην πραγματικότητα, όμως, μια επιλογή μπορεί να θεωρηθεί ως σωστή ή λάθος απ’ το αποτέλεσμα που δημιουργεί και κάποιες φορές το αποτέλεσμά της εν λόγω επιλογής είναι «λάθος», γιατί απλά έχει αρνητικό αντίκτυπο σε σένα ή στον άνθρωπό σου, σ’ έχει πληγώσει ή τον έχει πληγώσει.

Όταν, λοιπόν, πριν καιρό, είχες αποφασίσει να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία σε εκείνη τη σχέση που είχε περάσει από πάνω σου σαν οδοστρωτήρας, ενστικτωδώς ήξερες πως η κατάσταση στην οποία έβαζες τον εαυτό σου ήταν δε θα είχε θετική κατάληξη. Κάποια πράγματα, όμως, μερικές φορές είναι πάνω απ’ τις δυνάμεις μας κι όταν ο έρωτας κι η αγάπη γίνονται μέρος της εξίσωσης, η φωνούλα της λογικής καταπνίγεται κι επικρατεί το συναίσθημα∙ και ποιος μπορεί να κρίνει αν μια τέτοια συμπεριφορά είναι λάθος ή σωστή;

Περνάνε οι μήνες κι η κατάσταση δεν έχει αίσιο τέλος. Οι ενδόμυχοι φόβοι σου για την κατάληξη αυτής της σχέσης πραγματώνονται. Κι όταν, μετά από μέρες, συναντάς το παρεάκι για μπίρες και για τον κλασικό απολογισμό της σχέσης που μόλις τελείωσε, δεν πρόκειται να αφήσεις τον εγωισμό σου να τσαλακωθεί και κρατάς υπερήφανος το λάβαρο, υπερασπιζόμενος την επιλογή σου αναφωνώντας: «Ήταν επιλογή μου να ξαναδοκιμάσω και δεν το μετανιώνω!». Δεν είναι λίγο σαν να χρυσώνεις το χάπι στον εαυτό σου με αυτό τον τρόπο;

Το θέμα που δημιουργείται όταν βαφτίζεις τα λάθη σου επιλογές είναι ότι συνειδητά επιλέγεις να τα κρύψεις πίσω απ’ την κουρτίνα νούμερο 1 που γράφει «Επιλογή μου, γούστο μου καπέλο μου!». Η κουρτίνα νούμερο 1 όμως κρύβει μια τεράστια παγίδα κι αυτή δεν είναι άλλη απ’ το να σου στερεί τη δυνατότητα να αναλάβεις την ευθύνη του μακελειού που μόλις διέπραξες. Κι όταν δεν αντιλαμβάνεσαι την ανάγκη να κοιτάξεις πού πήγες λάθος, δε θα μπορέσεις ποτέ να κρατήσεις τον εαυτό σου υπόλογο και συνεπώς σαμποτάρεις τη διαδικασία επούλωσής σου.

Υπάρχει όμως κι η κουρτίνα νούμερο 2, που γράφει «Φίλε, τα σκάτωσα! Τι κάνω τώρα;». Κι οι δυο κουρτίνες αποτελούν αντιδράσεις σε επιλογές, που δεν έχει σημασία αν ήταν σωστές ή λάθος, αλλά η κάθε κουρτίνα κρύβει μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση στο αποτέλεσμα της επιλογής. Καθότι η νούμερο 1 φαντάζει να είναι η κουρτίνα της υπεκφυγής των συνεπειών, ενώ μέσω της 2ης κουρτίνας αναλαμβάνεις πλήρη ευθύνη και ψάχνεις να μην επαναλάβεις την ίδια κατάσταση.

Ίσως ο λόγος που τόσο σθεναρά προβάλουμε το επιχείρημα ότι τα λάθη μας ήταν επιλογή μας είναι γιατί στην πραγματικά φοβόμαστε να παραδεχτούμε ότι κάναμε λάθος. Ξέρετε, χρειάζεται κότσια να ξεγυμνώσεις τον εαυτό σου, να βάλεις την ουρά στα σκέλια και να παραδεχτείς στους φίλους και στην οικογένειά σου ότι έκανες λάθος εκτίμηση κι ότι όντως είχαν δίκιο όταν σε απέτρεπαν να μπεις στη σχέση αυτή για δεύτερη φορά ή να μπλέξεις με έναν άνθρωπο εμφανώς ακατάλληλο για σένα. Απαιτεί τόλμη να είσαι διαφανής με τον εαυτό σου, ακόμα κι αν αυτό πληγώσει την περηφάνια σου και τσαλακώσει την ερωτική περσόνα που δημιούργησες.

Γιατί τελικά αν τα πάντα είναι θέμα επιλογών, τότε γιατί υπάρχει η διάκριση του λάθους και του σωστού;   Αν παραδεχτείς ότι η απόφαση που πήρες ή ο τρόπος που χειρίστηκες την κατάσταση ήταν λάθος, εξυπακούεται ότι υπάρχει κάτι που μπορείς να αλλάξεις και να κάνεις σωστά.  Αν, όμως, καμουφλάρεις το λάθος σαν επιλογή τότε τι σε σταματά απ’ το να κάνεις συνέχεια τα ίδια λάθη και να τα σερβίρεις στον εαυτό σου σαν επιλογές;

Καλό είναι, λοιπόν, πού και πού να παραδεχόμαστε τα λάθη μας, αυτά που μπορούσαμε να κάναμε κι αλλιώς μα δε θελήσαμε. Όχι γιατί θα επιθυμούσαμε να γυρίσουμε πίσω το χρόνο, αλλά γιατί το δίδαγμά τους κρύβεται εν μέρει και στην παραδοχή τους.