Αναπληρωτές δάσκαλοι∙ η ζωή τους μια βαλίτσα

Ένας χάρτης. Μία πυξίδα. Ένα ταξίδι. Όχι, δεν προσπαθώ να σας διδάξω το αόριστο άρθρο. Θα προσπαθήσω, όμως, να σας μυήσω στο τρίπτυχο της επιτυχίας κάποιων ανθρώπων, που κάθε χρόνο αγωνιούν αν το ταξίδι για τη δική τους Ιθάκη θα έχει τελειωμό ή αν θα συνεχίσουν να περιφέρονται από νησί σε νησί. Ακόμα κι ο Οδυσσέας λιγότερα χρόνια έκανε να φτάσει, εδώ που τα λέμε. Νομάδες της ελληνικής κοινωνίας έχουν χαρακτηριστεί από κάποιους και δεν είναι άλλοι φυσικά απ’ τους αναπληρωτές δασκάλους.

Είναι αυτοί που, όταν πέρασαν στη σχολή τους, όλοι έτρεχαν να τους πουν «Η ζωή σας όλο διακοπές, Χριστούγεννα, Πάσχα και τρεις μήνες το καλοκαίρι. Ποιος τη χάρη σας!». Κανείς δε σκέφτηκε ότι αυτοί οι τρεις μήνες του καλοκαιριού θα είναι γεμάτοι άγχος, αγωνία, αβεβαιότητα για το πού θα τους βρει το επόμενο φθινόπωρο, με το pause και το play να εναλλάσσονται στη ζωή τους. Η τελετή λήξης της σχολικής χρονιάς, με τα παιδικά γέλια να ηχούν σε όλο το προαύλιο από χαρά και το κουδούνι να χτυπά τελευταία φορά, είναι γεγονός κι ο αναπληρωτής δάσκαλος γνωρίζει καλά ότι τώρα είναι η στιγμή του pause.

Μιας παύσης που θα τον βρει να μαζεύει γρήγορα τις βαλίτσες του, να παραδίδει τα κλειδιά στον ιδιοκτήτη της γκαρσονιέρας την επόμενη κιόλας μέρα (διότι έχουμε και τουριστική σεζόν) και να τρέχει να προλάβει το τελευταίο πλοίο της επιστροφής. Έχοντας στις αποσκευές του αναμνήσεις, εμπειρίες, ανθρώπους που προστέθηκαν σε αυτούς τους λίγους, τους σημαντικούς, αναμένει να δει πού θα βρίσκεται τη νέα σεζόν, με τη δήλωση περιοχών να τον καρτερεί εκεί στα τέλη Αυγούστου κι η ζωή του να μπει πάλι στο play.

Κρύβει κι ένα σασπένς η όλη φάση, η αλήθεια είναι, αλλά μόνο ο ίδιος ξέρει καλά, ενδόμυχα μέσα του, πόσο εύκολο είναι να αλλάζεις τόπο κάθε χρόνο. Γιατί όταν ταξιδεύεις στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα κάθε χρονιά, αγωνιάς αν θα βρεις ανθρώπους που θα κάνουν αυτό το ταξίδι μαγικό. Κι όταν τους βρεις, τους συνηθίσεις, χτίσεις την καθημερινότητά σου με αυτούς, μοιραστείς ζόρια και δυσκολίες, πόσο εύκολα φεύγεις; Τι συμβαίνει με τα στέκια που σύχναζες κι είχαν γίνει το δεύτερό σου σπίτι; Οι μαθητές σου; Οι συνάδελφοι; Πόσο αμφίρροπα τα συναισθήματα, όταν συνειδητοποιείς ότι με κάποιους, ίσως, να μην καταφέρεις να ξανασυναντηθείς ποτέ.

Κι εκεί είναι που ενστερνίζεσαι τους στίχους του γνωστού τραγουδιού «δεν έχω τόπο, δεν έχω ελπίδα, δε θα με χάσει καμιά πατρίδα». Ναι, η πατρίδα δε θα σε χάσει. Εσύ, όμως, καλείσαι να χάσεις και να αποχαιρετήσεις τις συνήθειές σου, τους φίλους που έκανες, τον έρωτα ίσως που σου χτύπησε την πόρτα, έτσι απρόσκλητος. Γιατί εκεί που έψαχνες σπίτι και δεν είχες πού να μείνεις, όταν σε τρεις μέρες απ’ την πρόσληψή σου έπρεπε να παρουσιαστείς στο σχολείο, εκεί που το δυσπρόσιτο απείχε μία ώρα δρόμο απ’ το σπίτι σου, εκεί που είχες αφήσει πίσω τους δικούς σου ανθρώπους και δεν είχες ιδέα πού πας, εκεί είναι που βρήκες την ελπίδα σε κάποιους ξεχωριστούς, όπως τους θα αποκαλείς ακόμα και μετά από χρόνια, που θα γίνονταν για εκείνη τη χρονιά η δική σου οικογένεια.

Γιατί, ναι, ο νέος σου συγκάτοικος σε εκείνα τα 30 τετραγωνικά σπίτι, αναπληρωτής δάσκαλος κι αυτός, είχε γίνει το κολλητάρι σου. Ο συνάδελφος, που προσφέρθηκε απ’ την πρώτη μέρα να πηγαίνετε μαζί στο σχολείο αφού μένατε δυο στενά μακριά, είχε εξελιχθεί στον μεγάλο έρωτα της ζωής σου. Η νέα σου γειτονιά, που τόσο σε ξένιζε στην αρχή, τώρα φαντάζει τόσο οικεία, αφού όλοι σε ήξεραν ως τη δασκάλα ή το δάσκαλο του χωριού και σε είχαν στα όπα-όπα. Χωράνε όλα αυτά, άραγε, σε μία βαλίτσα;

Συνηθίζεις. Έτσι είναι. Όπως όλα. Κερδίζεις εμπειρίες. Εξερευνάς μέρη, συναντάς ανθρώπους που αφήνουν το στίγμα τους, παίρνεις φιλίες κι έρωτες και προχωράς. Γιατί ξέρεις ότι το αύριο είναι αβέβαιο, αλλά δε σε τρομάζει. Κάθε τέλος και μία νέα αρχή έχει νοηματοδοτήσει πλέον τη ζωή σου.

Γυρνάς στο πατρικό. Αφήνεις τις βαλίτσες εκεί κλειστές και τρέχεις να δεις φίλους και συγγενείς που είχες να συναντήσεις κάνα χρόνο. Δεν τις ανοίγεις μέχρι να φτάσει πάλι εκείνη η περίοδος, που θα κληθείς να αποφασίσεις ποιες περιοχές θα δηλώσεις και φέτος. Δεν αγχώνεσαι, όμως. Γνωρίζεις καλά ότι το τρίπτυχο της επιτυχίας είναι ένα: Ένας χάρτης, μία πυξίδα, ένα ταξίδι.

Ανοίγεις το χάρτη. Κλείνεις μάτια. Πρώτη περιοχή προτίμησης τσεκ!