Στοργή, ανιδιοτελής αγάπη, φροντίδα και προστασία είναι μόνο λίγες απ’ τις χάντρες που στολίζουν το μοναδικά όμορφο βραχιόλι της ζωής που δένει τους γονείς με το παιδί. Ένα βραχιόλι που τους δένει μια για πάντα, δημιουργώντας με τη σειρά του αλυσίδα όμορφων στιγμών κι αναμνήσεων.
Στην πορεία της κοινής τους ζωής αυτό το όμορφο και ξεχωριστό κοινωνικό σύνολο συναντά πολλές προκλήσεις. Οι γονείς φροντίζουν για τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να μεγαλώσουν σωστά ένα παιδί, συνοδεύοντάς τις με όνειρα κι ελπίδες.
Είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός πως όλοι οι γονείς κάνουν όνειρα για το μέλλον των παιδιών τους. Όνειρα με διάφορες μορφές, άλλα περί υγείας, άλλα περί προσωπικής ευτυχίας, άλλα περί επαγγελματικής αποκατάστασης κι η λίστα είναι μεγάλη. Τα όνειρα, όμως, δημιουργούν ελπίδες μαζί με προσδοκίες. Οι προσδοκίες φέρνουν απαιτήσεις και διάφορα «θέλω» στο προσκήνιο. Και κάπου εκεί χάνεται το όλο όμορφο σενάριο.
Το μοναδικό όνειρο που πρέπει να έχει ένας γονιός για το παιδί του είναι όχι μόνο να το δει μα να το νιώσει πραγματικά ευτυχισμένο. Δυστυχώς, με όλες τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις τα παιδιά προσπαθούν ακούσια μα κι εκούσια να ανταποκριθούν στα συνεχόμενα υψηλά στάνταρ και πρότυπα που έχουν θέσει οι γονείς.
Πόσες φορές έχουμε ακούσει για απίστευτες συγκρούσεις μεταξύ των δυο πλευρών, όταν πια κατά την περίοδο της εφηβείας αρχίζουν τα παιδιά να αντιδρούν στις ήδη επιβαλλόμενες απαιτήσεις των γονιών; Εγωισμοί, εντάσεις, πίεση κι απογοήτευση, όλα απόρροια των παράλογων προσδοκιών από πλευράς γονέων.
Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, ευτυχισμένο είναι το παιδί που στην πορεία της εξέλιξής του αισθάνθηκε άπειρες φορές απαραίτητο κομμάτι του παζλ. Αισθάνθηκε, δηλαδή, ότι ερωτήθηκε αν θέλει να επιλέξει και τι θέλει να επιλέξει για την πορεία της δικής του ζωής. Ένιωσε πως πήρε το ίδιο κάποιες απ’ τις αποφάσεις για τη ζωή του. Ευτυχισμένο δεν είναι επ’ ουδενί το παιδί που αισθάνθηκε πιόνι στη σκακιέρα προσδοκιών των γονιών του.
Το ότι ονειρεύεσαι το παιδί σου άριστο στο σχολείο ή να διαπρέπει σε ένα συγκεκριμένο τομέα, δε σημαίνει ταυτόχρονα ότι αυτό σου το όνειρο φέρνει ευτυχία. Το ότι θέλεις να καμαρώσεις το παιδί σου γιατρό ή δικηγόρο δε μεταφράζεται απόλυτα σε ευτυχία σύμφωνα με τις επιθυμίες του παιδιού. Το ότι προσδοκάς πάντοτε το καλύτερο ή σε ακραίες περιπτώσεις το άπιαστο για το παιδί σου όσον, αφορά τη συμμετοχή του σε αθλήματα, δεν του δίνει απαραίτητα τη χαρά που το ίδιο περιμένει να δει στα δικά σου μάτια.
Κίνητρο κι αποδοχή είναι όλα όσα χρειάζεται για να πορευτεί χωρίς ανασφάλειες μα με αυτοπεποίθηση στο δικό του μονοπάτι της ζωής. Το κίνητρο δίνει ώθηση κι έτσι με αυτό τον τρόπο δεν υπάρχει χαμηλή αυτοεκτίμηση. Η αποδοχή από πλευράς γονέων είναι το δικό τους εισιτήριο για μια πιο εύκολη προσαρμογή στο τι ρεαλιστικά μπορεί να καταφέρει ένα παιδί.
Ο στόχος, λοιπόν, δεν είναι να πάψουν οι γονείς να κάνουν όνειρα. Ούτε να πάψουν να έχουν προσδοκίες. Ο στόχος είναι να πάψουν οι γονείς να θέλουν να δημιουργήσουν το τέλειο παιδί. Και τι γίνεται, τελικά, με τις προσδοκίες των γονέων; Εκεί ο κάθε γονιός στέκεται πια σε δρόμο με ταμπέλες προς δυο κατευθύνσεις. Η μία δείχνει προς την επίτευξη όλων εκείνων των στόχων που είχε θέσει εξαρχής για το παιδί κι η άλλη δείχνει προς το κομμάτι της ευτυχίας, έχοντας παράλληλα πραγματοποιήσει λιγότερους ή διαφορετικούς στόχους απ’ τους αρχικούς.
«Τα παιδιά μαθαίνουν πολλά περισσότερα απ’ τη συμπεριφορά σου παρά απ’ το τι τα διδάσκεις» σύμφωνα με μια παλιά Κινέζικη παροιμία. Τα μόνα όνειρα που δικαιούνται, τελικά, οι γονείς όσον αφορά στα παιδιά τους είναι αυτά που δείχνουν πως μεγάλωσαν και δημιούργησαν ευτυχισμένους ενήλικες που κι αυτοί με τη σειρά τους θα κάνουν το ίδιο μελλοντικά. Τα όνειρα που ταυτίζουν τα δικά τους απωθημένα και τη δική τους ευτυχία με αυτή των παιδιών τους είναι απαγορευτικά. Η ταμπέλα του πιεστικού γονιού είναι βαριά και λυγίζει τη πλάτη οποιουδήποτε παιδιού.
Όνειρα με σύνεση, λοιπόν, για μια ζωή χωρίς πίεση.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη