Δεν υπάρχουν γυναικεία κι ανδρικά επαγγέλματα

Φαντάσου την εξής σκηνή: μπαμπάς σε πάρκο, καθισμένος στο παγκάκι, σπρώχνει μπρος-πίσω το καρότσι του μωρού για να το νανουρίσει, ρίχνοντας παράλληλα ματιές στον πεντάχρονο γιο του που κάνει τσουλήθρα. Πού και πού σταματάει το πέρα-δώθε για να βάλει στη θέση της την πιπίλα που ξεστράτισε ή την κουβέρτα που μετακινήθηκε μερικά εκατοστά. Οι αντιδράσεις σ’ αυτήν την εικόνα; Συγκινητικά ευχάριστες. Μανούλες που κάθονται παράμερα δείχνουν διακριτικά το στοργικό πατέρα και ψιθυρίζουν μεταξύ τους: «Τι γλυκός μπαμπάς! Κοίτα πόσο ασχολείται με τα παιδιά του!».

Βάλε τώρα τον ίδιο άνθρωπο σ’ ένα νηπιαγωγείο να φροντίζει με παρόμοιο τρόπο παιδιά της ίδιας ηλικίας. Οι αντιδράσεις; Εξαιρετικά καχύποπτες. «Άντρας παιδαγωγός; Από πού κι ως πού ξέρει να φροντίζει μικρά παιδιά; Μία γυναίκα ταιριάζει περισσότερο σ’ αυτό το ρόλο».

Οι ίδιες με τις παραπάνω προκαταλήψεις κατατρέχουν και τις γυναίκες που πήραν την απόφαση ν’ ασχοληθούν με τα λεγόμενα για κάποιους «αντρικά» επαγγέλματα. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, το γεγονός πως όταν αποφασίζουμε να πάμε για επισκευή το αυτοκίνητό μας, έχουμε στο μυαλό μας ότι στο συνεργείο θα μας υποδεχτεί ένας –κι όχι μία– μηχανικός αυτοκινήτων. Καλά, οι γυναίκες δεν έχουν τη φήμη ότι δεν οδηγούν σωστά; Θέλουν τώρα ν’ ανακατευτούν και με τα μηχανολογικά;

Η μάστιγα των «γυναικείων» κι «αντρικών» επαγγελμάτων καλά κρατεί. Έχει σφηνωθεί τόσο έντονα μέσα στο μυαλό μας που, πολλές φορές, δεν έχουμε ούτε τη στοιχειώδη ευγένεια ν’ αποκρύψουμε την καχυποψία μας. Μισοκλείνουμε τα μάτια δείχνοντας την υποτίμηση και τη δυσαρέσκειά μας, διότι δε μας αρκεί απλώς να εξυπηρετηθούμε· θέλουμε το άτομο που θα μας εξυπηρετήσει να πληροί όλες τις προδιαγραφές μας, ακόμη κι αυτή του φύλου.

Τα χειρότερα, όμως, δεν ειπώθηκαν ακόμη. Το πιο εξωφρενικό της όλης κατάστασης είναι ότι μετά το στάδιο της καχυποψίας, έρχεται η αμφισβήτηση της σεξουαλικής ταυτότητας του εν λόγω ατόμου. Κολλάμε μεμιάς δίπλα του την ταμπέλα της ομοφυλοφιλίας που στην τελική και να ισχύει, τι κακό υπάρχει;

Απορρίπτουμε καθημερινά άτομα από εργασιακούς χώρους, όχι λόγω ελλιπούς ακαδημαϊκής κατάρτισης αλλά λόγω φύλου. Λόγω ενός χαρακτηριστικού που δε διάλεξαν, αλλά γεννήθηκαν μ’ αυτό. Λόγω αυτού που είναι κι όχι για κάτι που έγιναν. Παραδομένοι στα κοινά αποδεκτά στερεότυπα κατηγοριοποιούμε τα επαγγέλματα ανάλογα με το φύλο και περιθωριοποιούμε όσους κάνουν το «λάθος» να μεταπηδήσουν απ’ τη μία κατηγορία στην άλλη.

Στην πραγματικότητα δε θέλουμε να δεχτούμε ότι αυτοί οι άνθρωποι τα κατάφεραν. Κόντρα σε όλους και σε όλα, με ελάχιστους συμμάχους στο πλευρό τους, βρήκαν τη δύναμη ν’ ασχοληθούν επαγγελματικά μ’ εκείνο που αγαπούν πραγματικά. Κι επειδή το αγαπούν αληθινά, το κάνουν καλά. Ίσως και καλύτερα από ορισμένους της «σωστής» κατηγορίας.

Τελικά, τι είναι αυτό που μας τσαντίζει περισσότερο και βγάζουμε το άχτι μας στα άτομα που κάνουν τη διαφορά; Το ίδιο το φύλο τους ή μήπως η δύναμη που έχουν να σπάνε στερεότυπα; Να τα κομματιάζουν μπροστά στα μάτια μας, αφήνοντάς μας άφωνους, χωρίς καμία επιλογή, παρά μονάχα εκείνη της αποδοχής;

Οι μεγάλες επαναστάσεις ξεκινούν συνήθως από φαινομενικά ασήμαντους ανθρώπους. Γιατί στην ουσία κάθε άλλο παρά ασήμαντοι είναι. Αποτελούν φωτεινά παραδείγματα προς μίμηση για όλους μας και, κυρίως, γι’ αυτούς που τώρα ξεκινούν την επαγγελματική τους πορεία.