Λόγια, λόγια, λόγια και πάλι λόγια. Είσαι περικυκλωμένος από λόγια. Σχεδόν απ’ όταν θυμάσαι τον εαυτό σου. Πάντα άκουγες τόσα πολλά και κυρίως τόσα αρνητικά που δεν μπορούσες να αντιληφθείς τον οχετό που ξεπροβάλλει απ’ το στόμα ενός ανθρώπου.

Ένα σημαντικό μέρος της ζωής σου το έχεις χαραμίσει προκειμένου να ακούσεις, να μάθεις, να διαβάσεις λόγια. Κάποια καλοπροαίρετα, τα περισσότερα όχι και τόσο. Δεν έχει σημασία και, για είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου, ούτε είχε και ποτέ, γιατί απλά συνήθισες μέσα σε αυτόν τον φαύλο κύκλο λέξεων και διαδόσεων. Σε έχωσαν άλλοι σε φήμες ή χώθηκες μόνος σου. Ούτε αυτό έχει πολλή σημασία. Αυτό που μετράει είναι πως σχεδόν κανείς δεν ξεφεύγει απ’ τον κανόνα.

Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει, λέει ο σοφός λαός. Ένας άνθρωπος μπορεί να πει ό,τι θέλει. Κυριολεκτικά ό,τι κατεβάσει το κεφάλι του και κάθε του λέξη είναι αμετάκλητη, απ’ τη στιγμή που ειπωθεί δε γυρίζει πίσω. Υπέροχη η ελευθερία λόγου, ελευθερία έκφρασης και μια τρομακτική κατάχρηση αυτού του δικαιώματος απ’ τη στιγμή που ο καθένας λέει ό,τι γουστάρει και κανείς δεν μπορεί να ελέγξει ούτε να απαγορέψει τι θα ειπωθεί, όσο αυθαίρετα κι ανυπόστατα κι αν είναι όσα λέγονται.

Κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει, αλλά μπορεί με τη σειρά του να κριτικάρει. Γιατί αυτό είσαι, είμαι κι είμαστε. Αιώνιοι δικαστές που κρίνουν με άνεση τα πάντα και το τίποτα. Κι η κοινή γνώμη καλόβολη κι ευκολόπιστη, θεωρεί πως οτιδήποτε λέγεται κι ακούγεται είναι αλήθεια, όσο χειρότερη τόσο καλύτερη. Κι αναπαράγεται ασταμάτητα, λες και πρέπει όλη η οικουμένη να ενημερωθεί. Κι αν όντως είναι αλήθεια, έχει καλώς, τι γίνεται όμως όταν όσα διαδίδονται είναι ένα μεγάλο ψέμα;

Τι γίνεται όταν όσα λέγονται κι ανακυκλώνονται σε πηγαδάκια είναι ψεύδη που αφορούν έναν άνθρωπο,  διαστρεβλώνουν την προσωπικότητά του και τον στιγματίζουν τουλάχιστον για ένα χρονικό διάστημα, αν όχι για πάντα; Νοιάζεται κανείς;! Ή μήπως απλά μας ενδιαφέρει το κουτσομπολιό μας;

Υπάρχουν ανάμεσά μας άνθρωποι που νιώθουν πιο δυνατοί διαδίδοντας κάτι, προφανώς μη επιβεβαιωμένο, που θα στιγματίσει κάποιον άγνωστο, φίλο, συνάδελφο ή συγγενή τους. Νιώθουν σημαντικοί, σαν να έχουν επιτελέσει ένα σπουδαίο έργο, σαν να ήταν απαραίτητο κάποιος να ενημερώσει το κοινό κι ευτυχώς ήταν εκείνοι πρόθυμοι. Ηθικολόγοι κι αμερόληπτοι, μπορούν να κρίνουν συμπεριφορές κι ανθρώπους, να βγάζουν συμπεράσματα και να τα επικοινωνούν.

Λέγοντας ψέματα, διαδίδοντας φήμες ίσως κάποιος νιώθει σημαντικός. Ίσως νομίζει πως κάνοντάς το, μηδενίζοντας την αξία ενός άλλου ανθρώπου, ανεβάζει αυτομάτως τη δική του. Ίσως θεωρεί πως έτσι πετυχαίνει κάτι σημαντικό στη ζωή του, βγάζοντας χολή για τρίτους, πως έτσι κερδίζει την εμπιστοσύνη άλλων. Κι η αλήθεια είναι πως μπορεί να λέει ό,τι θέλει, κανείς όμως δεν μπορεί να γλυτώσει για πολύ απ’ την αλήθεια.

Όσοι διαρρέουν ψέματα κι ανακυκλώνουν φήμες έχουν σκεφτεί πώς νιώθουν όσοι κατηγορούν; Συνειδητοποιούν πως παλεύουν να δυσκολέψουν τη ζωή ενός ανθρώπου που ίσως καν να μην ξέρουν; Οι ίδιοι νιώθουν καλά για τον εαυτό τους; Μα κι αν δε νιώθουν είναι πρόβλημά τους. Εκείνος που γίνεται θύμα ψεμάτων είναι ο μόνος που δικαιούται να αισθάνεται προδομένος.

Όταν σε μπλέκουν σε καταστάσεις που δεν έχουν καμία σχέση με την αλήθεια, απομονώνεσαι (είτε σε απομονώνουν, βασισμένοι σε όσα αναληθή άκουσαν), χάνεις την εμπιστοσύνη σου στους ανθρώπους. Αισθάνεσαι αδιάκριτα βλέμματα καρφωμένα πάνω σου κι απλά περιμένεις να ξεχαστούν, σχετικά σύντομα, όσα διαδόθηκαν και δεν ισχύουν. Κι όλο αυτό γιατί κάποιος αποφάσισε να διαπρέψει στα σενάρια επιστημονικής φαντασίας.

Όταν άλλοι μιλούν για σένα χωρίς να σε ξέρουν και διαδίδουν ψέματα εναντίον σου δεν είσαι σίγουρος αν αξίζει να προσπαθήσεις να διορθώσεις αυτό που κάποιος αυθαίρετα γκρέμισε, τη γνώμη τρίτων για σένα. Δεν ξέρεις αν θα καταλήξει σε μια αξιοπρεπή υπεράσπιση του εαυτού σου ή αν απλά έτσι βάζεις λάδι στη φωτιά. Διχάζεσαι, απομονώνεσαι, σκέφτεσαι, θυμώνεις, απογοητεύεσαι. Αλλά βλέπεις και τη θετική πλευρά, το ξεσκαρτάρισμα. Γιατί όσοι πίστεψαν άκριτα ό,τι κάποιος κακοπροαίρετα τους είπε, ήθελαν να τα πιστέψουν, γιατί όσοι σ’ αγαπούν και σε εμπιστεύονται δεν κρατούν τίποτα απ’ τις λέξεις των άλλων, παρά μόνο τις συμπεριφορές σου. Οπότε, παρά την ταλαιπωρία, μάλλον κερδισμένος βγαίνεις, φιλτράροντας τον κύκλο σου και κρατώντας όσους αξίζουν.

Σε αντίθεση με εκείνους, που θα καίγονται σκεπτόμενοι ποια θα είναι η επόμενη νάρκη τους, για ποιον, πότε και ποιος θα την κάνει να εκραγεί. Μάλλον το απολαμβάνουν για να το κάνουν. Μάλλον υπάρχει κάποιου είδους ευχαρίστηση στην όλη διαδικασία που σχεδόν τους εθίζει στα κόμπλεξ και την κακία τους. Κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς τους αρέσει σ’ αυτή τη μικρόψυχη συμπεριφορά τους, ούτε και θα μάθει. Γιατί θα είναι μόνοι. Εκείνοι κι οι φήμες τους…

 

Συντάκτης: Βασιλική Δημητρίου
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη