Ο εσωτερικός διάλογος με τον εαυτό μας μπορεί να θεωρηθεί από μερικούς ανθρώπους κάτι τρελό. Οι συζητήσεις που κάνουμε μέσα στο κεφάλι μας για να αντιμετωπίσουμε κάτι που μας στενοχώρησε ή να καταπολεμήσουμε το άγχος μας είναι, στην πραγματικότητα, απόλυτα φυσιολογικές. Στο κάτω-κάτω είμαστε εμείς κι ο εαυτός μας κι είναι πολύ σημαντικό να κρατάμε επαφή μαζί του.
Έξαλλου, υπάρχει ένα πολύ μικρό κομμάτι σύμπαντος το οποίο θα μπορέσουμε να μάθουμε εις βάθος και να το καλυτερέψουμε, κι αυτό είναι το δικό μας κομμάτι, αυτό που είναι μέσα μας, ένα μικρό σύμπαν και δυστυχώς δεν του δίνουμε πάντα την απαραίτητη σημασία. Ξεχνάμε ότι η συζήτηση με τον ίδιο μας τον εαυτό αξίζει όσο καμιά άλλη.
Όλοι οι άνθρωποι χρησιμοποιούμε τον εσωτερικό διάλογο, απλά συχνά το κάνουμε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο. Είμαστε εξαιρετικά επιρρεπείς στο να ασκούμε αρνητική επιρροή στον ίδιο μας τον εαυτό.
Οι περισσότεροι το κάνουμε. Όταν κάτι δε μας πάει καλά ή όταν θα κάνουμε κάποιο λάθος κατευθείαν μέσα στο κεφάλι μας ακούμε τη φωνή της συνείδησής μας, η όποια μας λέει πόσο άχρηστοι ή αδέξιοι σταθήκαμε. Αυτή η φωνή, αυτός ο συνεχής εσωτερικός αρνητικός διάλογος μας οδηγεί σε μια θλίψη και μια απογοήτευση, σταδιακά το χάσμα απ’ την αισιοδοξία και την αυτοπεποίθησή μας μεγαλώνει κι ίσως κάποτε μας φτάνει στην κατάθλιψη. Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να το αποφύγουμε κι ας αλλάξουμε την κατεύθυνσή του.
Με μια γρήγορη μάτια μπορεί να μη μας φαίνεται κάτι το σημαντικό, αλλά η συζήτηση με τον ίδιο μας τον εαυτό μας επιτρέπει να βλέπουμε τα πράγματα διαφορετικά. Ο εγκέφαλος λειτουργεί πολύ καλύτερα, οι δεξιότητες αντίληψης είναι πολύ πιο αποτελεσματικές κι, επιπλέον, αντιμετωπίζουμε καλύτερα τα συναισθήματά μας. Ο εσωτερικός διάλογος φέρνει πολλά οφέλη που υποστηρίζονται από επιστημονικά στοιχεία κι υπάρχουν πολλές μελέτες που το επιβεβαιώνουν.
Η συζήτηση με τον εαυτό μας βελτιώνει τις πνευματικές ικανότητές μας; Δε θα μας κάνει πιο έξυπνους μέρα με τη μέρα, αλλά σίγουρα θα βελτιώσουμε τον τρόπο σκέψης μας αλλά και τις αντιδράσεις μας. Ως αποτέλεσμα, θα είμαστε επίσης σε θέση να αντιμετωπίζουμε με μεγαλύτερη προσοχή κάθε προβληματισμό κι άρα θα είμαστε σε θέση να λάβουμε καλύτερες αποφάσεις. Η συγκέντρωσή μας θα είναι πιο λειτουργική και θα μπορούμε να ελέγξουμε την απόσπαση της προσοχής.
Μιλώντας με τον εαυτό σου αυξάνεται η αυτοεκτίμησή σου; Ο καθένας μας ζει σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον και με ανθρώπους που αγαπά περισσότερο ή λιγότερο, ωστόσο δε λαμβάνουμε υπόψη στο περιβάλλον μας ότι αυτός που πραγματικά ζει κοντά μας είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. Γιατί, όμως, αποκλείουμε τον εαυτό μας από ορισμένες δραστηριότητες όπως να τον καλέσουμε για έναν καφέ και να συζητήσουμε μονοί μας για την πορεία της μέρας μας; Κανείς δε θα πει ότι είμαστε τρελοί κι αν το κάνει δε γνωρίζει ότι ο διάλογος με τον εαυτό μας είναι μια απ’ τις καλύτερες τεχνικές αυτοβοήθειας και προσωπικής ανάπτυξης.
Μιλώντας με εμάς μας επιτρέπουμε να επικεντρωθούμε στο παρόν και σε συναισθήματα που βιώνουμε τώρα, ώστε να τα κατανοήσουμε και να τα ελέγξουμε καλύτερα. Ένας εσωτερικός διάλογος είναι επίσης ένα ισχυρό εργαλείο για κίνητρο, το πιο ειλικρινές, αξιόπιστο και που ποτέ δε μας απογοητεύει. Με αυτόν τον τρόπο κι ακόμη και σε πολύ δύσκολες καταστάσεις, τίποτα δε θα μας δώσει τόση ενέργεια από ό,τι αν λέγαμε στον εαυτό μας «Ξέρω ότι δεν είσαι καλά αυτή τη στιγμή, αλλά δεν μπορείς να τα παρατήσεις τώρα, πρέπει να κοιτάς μπροστά».
Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι όταν αρχίζουμε να μιλάμε δυνατά, ένα κουμπί το όποιο είναι υπεύθυνο για την ευαισθητοποίηση του εγκεφάλου μας ενεργοποιεί το «εγώ» μας. Με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσουμε καλύτερα τον ψυχολογικό μας έλεγχο για να μπορούμε να σκεφτόμαστε πιο αποτελεσματικά κι όταν αφήνουμε το «εγώ» μας να μιλήσει έχουμε μια καλύτερη προοπτική κι αρχίζουμε να υποβαθμίζουμε τις έμμονες ιδέες.
Εν κατακλείδι, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι η συζήτηση με τον εαυτό μας είναι επωφελής μόνο όμως αν είμαστε σε θέση να ελέγξουμε πρώτα τον εσωτερικό μας αρνητικό διάλογο. Ας αποφύγουμε αυτή την εσωτερική φωνή που μας λέει συχνά πως «ό,τι και να κάνεις δε θα καταφέρεις το παραμικρό» ή «πάλι είσαι λάθος, δε θα το κάνεις ποτέ σωστά». Στο τέλος, δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο απ’ το να γίνεις ο χειρότερος εχθρός του εαυτού σου.
Ας θυμηθούμε, για παράδειγμα, τον τρόπο με τον οποίο ο Πλάτωνας περιέγραψε τις σκέψεις: «είναι η συνομιλία της ψυχής με τον εαυτό της». Ας προσπαθήσουμε να τη φροντίσουμε, να τη φροντίσουμε ως το μεγαλύτερο θησαυρό. Ας μιλάμε μαζί της πάντα θετικά, εποικοδομητικά και με τρυφερότητα.
Ο Βενιαμίν Φράνκλιν είπε: «Τρία είναι τα πιο σκληρά πράγματα στη ζωή: χάλυβας, διαμάντια και γνωριμία με τον εαυτό σου». Άρα ας μάθουμε να αγαπάμε, λοιπόν, τον εαυτό μας για αυτό που είναι κι αν κάτι δε μας αρέσει ας μάθουμε τουλάχιστον να το συζητάμε μαζί του για συνεχή βελτίωσή του.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη