Το δράμα του αρθρογράφου ξεκινά όταν οι φίλοι σου αρχίζουν τις σοβαρές συζητήσεις με το: «Λοιπόν, θα σου πω κάτι και κοίτα μην το δω στο επόμενο άρθρο σου». Το πρώτο άκουσμα της φράσης σου έρχεται σαν κεραυνός εν αιθρία, μα γρήγορα συνειδητοποιείς όλα εκείνα που έχεις γράψει κι απορρέουν απ’ τους κοντινούς σου ανθρώπους.
Βέβαια, αντί να γεμίσει ο τόπος καρδούλες γιατί «αχ τι καλά που σε εμπνέουν», ξεπροβάλλουν άγχη κι ανησυχίες γιατί, αδερφέ, ξέρεις και ξέρουν πως όλη αυτή η αστείρευτη έκφραση πηγάζει από αυτούς· απ’ τις ζωές τους, τις σκέψεις, τις συζητήσεις σας. Ξέρεις πως αν οι φίλοι σου ήταν celebrities, εσύ θα ήσουν το «πολύ κοντινό πρόσωπο» που τα βγάζει όλα στη φόρα στον κίτρινο τύπο και το ξέρουν κι αυτοί.
Εσύ, που μέχρι χθες ήσουν απλά ο φίλος τους, ο άνθρωπος που συζητούσαν με τις ώρες κι ανέλυαν και τις πιο ανόητες φαντασιώσεις τους, σήμερα είσαι κάτι σαν την Κα Γκε Μπε. Στο μυαλό τους όταν τους ρωτάς τι γίνεται με τη ζωή τους, πιθανολογώ πως παίζει στιγμιότυπο από σύλληψη σε Αμερικάνικη ταινία με τον μπάτσο –εσένα ντε– να λέει «έχεις το δικαίωμα να σωπάσεις, ό,τι πεις θα χρησιμοποιηθεί εναντίον σου στο δικαστήριο». Πώς να σου ανοιχτούν όπως πρώτα και πώς να μη νιώθεις άσχημα γι’ αυτό ή να μην το σκέφτεσαι έστω κι αμυδρά; Δεν είναι ότι γίνεσαι ο ρουφιάνος, αλλά η γραφή σου σίγουρα τους αφήνει εκτεθειμένους κι αυτό είναι ζόρι και για τις δυο πλευρές.
Εντάξει, παραδέχομαι πως είναι ανησυχητικό να σκέφτεσαι ότι ο άλλος θα γράψει για σένα ή με αφορμή κάτι που σε αφορά. Είναι αυτός ο ρημαδιασμένος ο φόβος της έκθεσης που σε αγχώνει κι αναχαιτίζει κάθε άμεση κι αυθόρμητη έκφρασή σου· το ζούμε σε κάθε βιωματικό μας άρθρο, αλλά τι να κάνουμε; Είμαστε αυτοί οι σιχαμένοι γραφιάδες που παρατηρούμε τα πάντα και καταγράφουμε ό,τι μας κεντρίζει το ενδιαφέρον. Γι’ αυτό μας αγαπάτε, έτσι δεν είναι;
Το ότι οι φίλοι αποτελούν την έμπνευσή μας δεν είναι μυστικό. Συχνά τους το λέμε κιόλας. Γίνεται το άρθρο σου κάτι σαν ραδιοφωνική αφιέρωση όπου αντί για τη σέξι φωνή του ραδιοφωνικού παραγωγού στο «η Μαρία αφιερώνει στον Νίκο το…» πέφτει ένα –ομολογουμένως όχι και τόσο σέξι– tag στο facebook ή μια διακριτική προώθηση στο messenger για να μην καρφωθούμε. Το τι πυροδότησε τη γραπτή σου έκφραση είναι πασιφανές στον έμμεσα εμπλεκόμενο και, κακά τα ψέματα, έχει και λίγο γούστο, γι’ αυτό μην ξηγιέστε έτσι ύπουλα. Μιλήστε μας ανοιχτά κι ελεύθερα, δίχως ρήτρες και φίλτρα -υποσχόμαστε να μην αποκαλύψουμε τις πηγές μας.
Πώς να το κάνουμε; Η αρθρογραφία δεν είναι μονάχα ιδιότητα· είναι και στάση ζωής. Ζούμε για να γράφουμε για ό,τι (μας) συμβαίνει. Ζούμε για να μοιραζόμαστε μέσα απ’ τα κείμενά μας τα πάθη και τις εμπειρίες μας κι αυτό θα ήταν αδύνατο αν μας απομόνωνε κανείς. Για τι πράγμα θα γράφαμε αν όχι γι’ αυτούς και γι’ αυτά που μας ξυπνούν συναισθήματα;
Είναι κάτι σαν τροφή για μας· μας κινητοποιεί να σκεφτούμε, να αναλύσουμε, να γράψουμε. Φαντάσου τώρα, την πίκρα που τρώμε ακούγοντας «μην το γράψεις αυτό». Είναι λες και γυρίσαμε στην ηλικία των 5 και μας απαγορεύουν να φάμε τη σοκολάτα που μόλις μας χάρισαν. Σκότωσέ μας καλύτερα!
Ο περίγυρος είναι πάντα η καλύτερη πηγή έμπνευσης, γιατί είναι το απτό παράδειγμα, το οικείο, το εγγύς, οπότε ναι, πίσω απ’ τα άρθρα μας είθισται να είναι οι φίλοι, οι συγγενείς, οι γνωστοί μας και –συχνότερα απ’ όσο φαντάζεστε– κρυφές πτυχές του εαυτού μας. Στα περισσότερα άρθρα μας θα δεις ένα κομμάτι μας που στέκει εκεί εκτεθειμένο κι αναμένει την ανελέητη κριτική που θα του ασκηθεί, οπότε ναι, αντιλαμβανόμαστε πλήρως το φόβο μην τυχόν και πάρει κανείς χαμπάρι «για ποιον χτυπάει η καμπάνα» κι επιπλέον, φέρουμε και το μεγάλο άγχος του να μιλήσουμε ανοιχτά και να πικράνουμε κάποιον δικό μας.
Ειλικρινά όμως, αντί να ανησυχείτε μπορείτε να μας εκμεταλλευτείτε -δεχόμαστε και παραγγελίες, παιδιά. Αντί να φοβάστε μην τυχόν πούμε κάτι που σας φέρνει σε αμηχανία, αφήστε μας να γίνουμε η φωνή σας γι’ αυτά που σας κατατρώνε κι αδυνατείτε να εκφράσετε! Έχει και τη θετική του πλευρά. Άσε να μιλήσει ένα άρθρο γι’ αυτό που σε πλήγωσε και μόλις το δει ο άμεσα ενδιαφερόμενος, τελείωσε. Το μήνυμα ελήφθη, γρήγορα κι άνευ κόπου!
Γι’ αυτό σου λέω, δώσε τέλος στο δράμα μας κι άσε τους φόβους για το τι θα γραφτεί. Αμαρτία να αυτολογοκρινόμαστε όλοι, δε νομίζεις;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη