Με όσους ανθρώπους κι αν συναναστρέφεσαι, όσες εμπειρίες κι αν έχεις, βιωματικές και μη, με όση ανεξαρτησία και τόλμη κι αν είσαι προικισμένος λόγω του DNA σου, ένα είναι το σίγουρο. Κάθε είδους ρίσκο που θα κληθείς να πάρεις στη διάρκεια της ζωής σου, θα σε τρομάζει περισσότερο και απ’ το σκοτάδι του δωματίου σου στην παιδική σου ηλικία. Μόνο που αυτό το δωμάτιο δεν έχει όμορφες παραστάσεις λόγω μιας φωτεινής, περιστρεφόμενης λάμπας. Είναι σκοτεινό και πρέπει εσύ να βρεις το διακόπτη.
Ρίσκο δε σημαίνει απλά μια απόφαση. Στη ζωή μας παίρνουμε καθημερινά αποφάσεις για σημαντικά ή ασήμαντα θέματα. Άλλες φορές επικρατεί η λογική, άλλες ο νόμος των πιθανοτήτων, άλλοτε η ανασφάλεια, η συνήθεια ή ακόμα κι η αβουλία.
Κάθε φορά γκουγκλάρουμε προσπαθώντας να αποφασίσουμε οτιδήποτε για τη ζωή μας, αναζητώντας λύσεις, απ’ το ποια ταβέρνα θα πάμε, πέφτοντας στη λούμπα της διαφήμισης, από ποια ταινία θα δούμε πέφτοντας στη λούμπα των τηλεκριτικών και ποια παράσταση είναι η καλύτερη σύμφωνα με θεατρολόγους, θεατρόφιλους και ψευτοκουλτουριάρηδες ή ιδιαίτερες συνταγές για να εντυπωσιάσουμε σε ένα τραπέζι μας. Γκουγκλάρουμε ακόμα και το πώς θα ξεπεράσουμε ένα χωρισμό, πώς θα τον/την γυρίσουμε πίσω και μας ανοίγονται sites και σελίδες δίνοντάς μας «λύσεις» με υποτιθέμενο αριθμό βημάτων, σε 8, 10 ή 12 tips. Πάντως όταν εγώ γκούγκλαρα τη λέξη ρίσκο μου έβγαλε «ενδεχόμενος κίνδυνος».
Αν ποτέ ρωτήσεις κάποιον που ξέρεις ότι πραγματικά ρίσκαρε, άκουσέ τον προσεκτικά. Μπορεί να σου μιλήσει για ροζ συννεφάκια αλλά και για στιγμές απόλυτης μοναξιάς. Μπορεί να έχει νιώσει σε κάθε πόρο του δέρματός του τι σημαίνει πάθος, αλλά σίγουρα έχει νιώσει και τι σημαίνει ενοχή. Όλοι όσοι ρίσκαραν, αν και διαφορετικά μεταξύ τους πράγματα, θα σου πουν κάτι ίδιο: Το έζησα. Θα χαμογελούν ανεξάρτητα αν τους βγήκε σε καλό ή όχι. Γιατί γι’ αυτούς δεν έχει σημασία η έκβαση του ρίσκου αλλά το ότι πήραν στα χέρια τους τη ζωή και τις επιθυμίες τους, σκεπτόμενοι το εγώ τους. Ναι, το ρίσκο είναι εγωιστικό κι είναι πάντα και μόνο δικό σου.
Το να ρισκάρεις δεν είναι ότι απλά αποφασίζεις. Το ρίσκο είναι η ίδια η απόφαση. Έχεις περάσει το βήμα που ζυγίζεις και μετράς και τα αποτελέσματα βγαίνουν λανθασμένα. Έχεις ήδη απευθυνθεί στο διαδίκτυο κι όσα διαβάζεις σου φαίνονται ότι γράφονται από ανθρώπους που δε βίωσαν ποτέ τίποτα απ’ όσα γράφουν. Κάπου εκεί, έρχεται αυτή η στιγμή. Όταν τίποτα απ’ τα παραπάνω δε βοηθάει, όταν έχεις φτάσει στον απόλυτο πάτο, δρας καθαρά με το συναίσθημα. Επειδή το διάλεξες.
Δεν το ζύγισες και κανείς δε στο ‘πε. Κλείνεις τα μάτια και πέφτεις χωρίς αλεξίπτωτο. Η αδρεναλίνη σου θα ανέβει σίγουρα γιατί όλο αυτό σε τρομάζει, δεν ξέρεις τι θα συμβεί. Δεν ξέρεις αν θα πάει σωστά ή λάθος, ξέρεις μόνο πως οι παλμοί σου ανεβαίνουν και συγκεντρώνεσαι στην πτώση σου. Ξέρεις ότι ζεις. Η πτώση τελικά γίνεται με μάτια διάπλατα ανοιχτά, με όλες τις αισθήσεις σου τεντωμένες για να ρουφήξεις ό,τι προλάβεις.
Αν κάποιοι λένε ότι η ζωή είναι μικρή, εγώ θα πω πως το να ρισκάρεις είναι μια συμπυκνωμένη σταγόνα ζωής. Για άλλους είναι αφελές κι επικίνδυνο και για άλλους αυτό είναι η ζωή. Γιατί αυτή η πτώση κρύβει πολλά κι όσο κι αν σε τρομάζει το άγνωστο, ξέρεις ότι αυτά που θα νιώσεις ή αυτά που θα δεις, λίγοι έχουν την ευκαιρία να τα κάνουν. Αυτό είναι το μόνο που ξέρεις, πως απ’ αυτή την πτώση θα σηκωθείς πιο έμπειρος.
Αν ήξερες πως είχες μόνο λίγες μέρες ζωής θα αποφάσιζες να κάνεις πράξη κάθε «θέλω» σου που γράφεις σ’ αυτή τη ρημαδολίστα σου που σήμερα κρύβεται σε ένα συρτάρι, κάτω από λογαριασμούς, υποχρεώσεις, αποκόμματα εισιτηρίων από έργα που έχεις ήδη πάει και κέρματα των δυο λεπτών του ευρώ. Δε θα ζύγιζες, δε θα άκουγες τον διπλανό σου, δε θα συμβιβαζόσουν, δε θα φοβόσουν τίποτα. Θα έβγαζες τη λίστα απ’ το συρτάρι πετώντας ό,τι άχρηστο υπάρχει και θα προσπαθούσες να υλοποιήσεις το γρηγορότερο κάθε της γραμμή με κάθε κόστος.
Ρίσκο δε σημαίνει αυθορμητισμός ούτε ανωριμότητα. Σημαίνει πως αποφασίζουμε να πέσουμε με τα μούτρα στη ζωή κι αυτή είναι η πιο δύσκολη απόφαση. Σημαίνει πως πάντα θα υπάρχει το τρομακτικό ενδεχόμενο να φάμε τα μούτρα μας. Σημαίνει πως είσαι έτοιμος να σπάσεις τον κύκλο που ο φόβος χαράζει βαθιά και γεωμετρικά γύρω μας.
Κι επειδή κάποιος, κάποτε, μου είπε να κλείνω πάντα ό,τι γράφω με ένα ρητό που με σημαδεύει κι εμένα αλλά και το θέμα μου, θα κλείσω κάπως έτσι: «Μόνο αυτός που ρισκάρει να πάει πολύ μακριά μπορεί να ανακαλύψει πόσο μακριά μπορεί να πάει κανείς». -S. Eliot
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη