Ωριμάζεις όταν κατανοείς ακόμη κι αν δε συμφωνείς

Ωριμότητα∙ εκτός απ’ τη σωματική, βιολογική εξέλιξη –που δεν είναι στο χέρι μας– κάνουμε λόγο για μια έννοια που περικλείει μέσα της πολλές θετικές αξίες που μπορούν να χαρακτηρίζουν έναν άνθρωπο.

Σημαντικό ρόλο στην ωριμότητα δεν παίζει τόσο η ηλικία, αλλά το κατά πόσο κατασταλάζω μέσω των εμπειριών μου συναισθηματικά κι ιδεολογικά. Αν είσαι ώριμος ξέρεις ποιος είσαι, δέχεσαι τον εαυτό σου δουλεύοντας πάνω στην καλύτερη εκδοχή του χαρακτήρα σου και μαλακώνεις τα αδύναμα σημεία σου.

Ώριμος είναι αυτός που δε φοβάται να αλλάξει και να δοκιμάσει πράγματα για να φτάσει πιο κοντά σ’ αυτό το οποίο πραγματικά τον αντιπροσωπεύει. Κι όλα αυτά έρχονται δοκιμάζοντας κι απορρίπτοντας. Έτσι, μπορεί και προσαρμόζεται με όσα έχει και χωρίς να συμβιβάζεται καταφέρνει στο τώρα να απογειώνει την καθημερινότητά του. Πολλοί το κατέχουν αυτό το στάδιο. Η παγίδα είναι να μην κολλήσουμε σ’ αυτό και δεν πάμε παρακάτω.

Διότι το δεύτερο και σημαντικότερο βήμα είναι αυτό της αλληλεπίδρασής μας με τους άλλους. Ο άνθρωπος ωριμάζει πλάι σε απόψεις ανθρώπων και καταστάσεις που απαρτίζουν την κοινωνία. Κι αυτό μοιάζει να είναι το δύσκολο κομμάτι. Εδώ δεν μπορείς να δεις ένα αρνητικό στον άλλον και να προσπαθήσεις να το αλλάξεις, όπως κάνεις στον εαυτό σου. Εδώ δέχεσαι ή απορρίπτεις. Το θέμα είναι πώς δέχεσαι και πώς απορρίπτεις. Διότι όλοι έχουν στοιχεία στο χαρακτήρα τους που δε θα σου αρέσουν. Η ωριμότητα έγκειται στο πώς θα διαχειριστείς μια κατάσταση για να έχει την καλύτερη, για σένα, κατάληξη.

Είτε είμαι ένας απλός παρατηρητής είτε είμαι ο πρωταγωνιστής, ωριμάζω προσπαθώντας να καταλάβω πάντα όλες τις απόψεις και το γιατί φέρονται έτσι οι άνθρωποι, άσχετα με τον αν συμφωνώ ή όχι με τη συμπεριφορά ή την ιδεολογία κάποιου. Προσπαθώ να μπω στη θέση του άλλου και να κατανοήσω τις πράξεις του σύμφωνα με το ποιος είναι αυτός κι όχι το ποιος είμαι εγώ. Γιατί αν ήταν εγώ, πολύ απλά δε θα φερόταν έτσι. Όλα αυτά βέβαια, επιζητούν σίγουρα θέληση και χρόνο.

Χρόνο που αρνούμαστε να διαθέσουμε, γιατί θεωρούμε πως σπαταλάμε ενέργεια για να καταλάβουμε τους άλλους. Κι όμως δεν είναι χάσιμο χρόνου, είναι κέρδος. Δεν μπορώ να ξέρω αν αυτά που πρεσβεύω είναι τα σωστότερα για μένα, αν δεν μπω καν στον κόπο να επεξεργαστώ και τις υπόλοιπες εκδοχές.

Κάτι που χαρακτηρίζει την εποχή μας είναι η αδιαφορία όταν κάποιος έχει διαφορετική αντίληψη πάνω στα πράγματα. Ναι, αλλά αν δε μετρήσεις και την οπτική του άλλου απέναντι σε κοινές καταστάσεις, δυστυχώς όλο λάθη θα κάνει για σένα. Κυρίως, αν αυτός ο άλλος είναι κάποιος που έχεις επιλέξει να βάλεις στη ζωή σου, έχεις υποχρέωση απέναντι στον εαυτό σου να προσπαθήσεις να τον καταλάβεις. Αν απλά τον απορρίψεις χωρίς λόγο, ακυρώνεις την ίδια σου την επιλογή.

Κι εδώ εμφανίζεται η παράμετρος συναίσθημα. Η φιλία, η συμπάθεια, ο έρωτας, ο θαυμασμός και πάει λέγοντας. Γιατί πλέον δεν αδιαφορούμε μόνο για το πώς φέρεται ένας άγνωστος, το περίεργο είναι ότι δεν μπαίνουμε στον κόπο να κάνουμε μια απλή ανάγνωση το χαρακτήρα ενός ανθρώπου που υποτίθεται θέλουμε στη ζωή μας.

Αν, λοιπόν, έχω προλάβει να νιώσω για σένα στο διάστημα που χτίζεται αυτή η σχέση, οφείλω στον εαυτό μου κι όχι σε σένα να προσπαθήσω να σε καταλάβω. Έχω υποχρέωση απέναντι σε μένα να σεβαστώ αυτό που έχω μέσα μου εκείνη τη στιγμή, πριν αποφασίσω αν θα το πετάξω. Θα καταφέρω να πάρω τη σωστή απόφαση μόνο αν μπω στη θέση σου και μετρήσω την πράξη σου σύμφωνα με το χαρακτήρα τον δικό σου. Υπολογίζοντας, επίσης, μήπως ο δικός μου χαρακτήρας σε ωθεί να μου φέρεσαι με έναν τρόπο που δε μου αρέσει.

Παραδείγματος χάρη στον έρωτα, πρώτα έρχεται το συναίσθημα κι έπειτα γνωριζόμαστε σε βάθος με κοινό σημείο την προσπάθεια και την κατανόηση. Δε φεύγω στην πρώτη παρεξήγηση. Κι ας λένε οι άνθρωποι σήμερα «έλα, μωρέ, σιγά μην προσπαθήσω, τόσα εκατομμύρια άνθρωποι, θα βρω κάποιον να μου ταιριάζει καλύτερα». Ναι, θα βρεις εκεί έξω κάποιον που να συμπληρώνει περισσότερα τικ στην πολυπόθητη λίστα σου. Θα νιώθεις, όμως, τίποτα γι’ αυτόν; Ίσως είναι καλύτερα εκεί που νιώθουμε, να δίνουμε λίγο παραπάνω βάση. Όχι για τον άλλον. Για μας.

Βάση δίνουμε με τη συζήτηση, στην οποία σκοπός είναι να βρούμε το δικό μας λάθος και να το λύσουμε κι όχι τα αρνητικά του άλλου. Αλλιώς δεν είναι συζήτηση. Είναι επίδειξη του ποιος είμαι, προκατειλημμένος εξ αρχής ότι δε μου κάνεις ο άλλος. Σκοπός δεν είναι να συγκρίνουμε συμπεριφορές, αλλά να εξηγηθούμε. Μπορεί τελικά ο ένας να βρει δίκιο μέσα στις πράξεις του άλλου.

Ωριμότητα συνάμα είναι και να ξέρεις πότε σταματάς την προσπάθεια και πώς φεύγεις. Με σεβασμό. Οποιοδήποτε είδος σχέσης κι αν είχατε.

Ξεχνάμε ότι ο φίλος που παρεξηγήσαμε σήμερα, ο έρωτας που πετάξαμε στα σκουπίδια χθες, η συνεργασία που δεν ξεκίνησε καλά και την παρατήσαμε στη μέση, είναι άνθρωποι και καταστάσεις που δεν τις ζούσαμε από γεννησιμιού μας. Κι όπως εμείς έχουμε την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεσή μας, έτσι έχουν κι αυτοί τη δική τους.

Ωριμότητα είναι να λάβω υπόψη μου ότι ο καθένας ζούσε τη ζωή του και πριν γνωρίσει εμένα και συμπεριφέρεται με ένα συγκεκριμένο τρόπο, ξεχωριστό απ’ το δικό μου. Κι αυτή είναι η ουσία. Μπορώ να τον γνωρίσω, να τον καταλάβω, να τον απορρίψω ευγενικά, δεν μπορώ να τον κατακρίνω.

Υ.Γ: Ακόμα πιο σημαντικό είναι να κάνω μια δεύτερη ανάγνωση και στις πράξεις που έκανε κάποιος και μου άρεσαν. Η ουσία συνήθως δε βρίσκεται σ’ αυτά που χωρίζουν τους ανθρώπους, αλλά σ’ αυτά που τους ενώνουν. Λύνοντας έτσι αυτά που τους χωρίζουν.