Νομίζω πως όλοι μας κάποια στιγμή της ζωής μας κληθήκαμε να ρωτήσουμε τους εαυτούς μας γιατί να συνεχίζουμε να κάνουμε παρέα με ορισμένα άτομα, αφού ουσιαστικά η συντροφιά τους δε μας προσφέρει ούτε ιδιαίτερο συναισθηματικό δέσιμο ούτε μια εποικοδομητική εξέλιξη. Κάναμε, λοιπόν, λίγο στην άκρη, αραιώσαμε σε συχνότητα κι απλά διατηρήσαμε μια ομαλή επαφή. Δεν ξέρω αν αυτό θεωρείται φιλία με το ζόρι, γιατί δε μας πίεσε κανείς να συνεχίσουμε να μιλάμε με εκείνα τα άτομα, αλλά μπορείς να το πεις και φίλοι από συμφέρον ή συνήθεια.
Τους γνωρίζουμε από παιδιά, αλλά τα χρόνια περνάνε, η ζωή μας τρέχει κι οι καιροί αλλάζουν με γοργούς ρυθμούς. Εμείς οι ίδιοι αλλάζουμε ως άνθρωποι και διαμορφώνουμε συνεχώς χαρακτήρα, έτσι μαζί με εμάς αλλάζουν κι οι ανάγκες κι οι προτεραιότητές μας. Δε γίνεται να κρατάς ανθρώπους που πια δε σου ταιριάζουν μόνο από συνήθεια, γιατί φοβάσαι να αλλάξεις ένα κομμάτι που κάποτε υπήρξε καθημερινότητά σου.
Όταν διαλύεται, λοιπόν, μια σχέση ή έστω χάνει την ουσία της, υπάρχουν διαφορετικές απόψεις κι εκτιμήσεις. Ο καθένας θα το μεταφράσει απ’ τη δική του οπτική γωνία κι άντε να βρεις άκρη εσύ ως τρίτος για να καταλάβεις γιατί δεν τσουλάει πια μια φιλία χρόνων. Δύσκολο πολύ (κι ίσως άδικο) να ξεχάσεις ό,τι έχεις ζήσει, να προσποιηθείς πως είστε άγνωστοι και περνώντας από δίπλα να μην πεις ούτε γεια.
Άρα τι επιλέγεις; Να συνεχίσεις έστω τυπικά να συναναστρέφεσαι μαζί τους μία στο τόσο, σωστά; Όχι από υποκρισία, ίσως από λύπηση, ίσως επειδή έχουν περάσει τόσα χρόνια και δεν έχει δοθεί η κατάλληλη αφορμή να διακοπεί αυτή η επαφή ή ίσως απλά γιατί αποτελεί μια παράπλευρη φιλία (όπως εκείνες με τα ταίρια των κολλητών των συντρόφων μας), που κάποτε κάπως προέκυψε και τώρα δεν ξέρεις πώς να τη διακόψεις.
Βέβαια, ο όρος «φιλία» έχει μεγάλη σημασία και πολλές φορές την παρερμηνεύουμε, συγχέοντας τους φίλους μας με τους απλούς γνωστούς. Κατά πόσο θεωρείται φιλία μια σχέση που συντηρείται απλώς απ’ τη δειλία μας να τη διακόψουμε; Ακόμα κι ο καφές μια στις τόσες κανονίζεται σχεδόν με το ζόρι, όχι γιατί δεν τους συμπαθούμε, αλλά είτε γιατί ποτέ δε μας δόθηκε η ευκαιρία να επιλέξουμε αυτή τη φιλία –απλά προέκυψε μια επαφή από κοινούς γνωστούς ή κοινό εργασιακό περιβάλλον– είτε γιατί έχουμε αλλάξει τόσο πολύ που πια δεν έχουμε κοινά ενδιαφέροντα κι η συνύπαρξη είναι τουλάχιστον βαρετή.
Για εκείνες τις φιλίες, λοιπόν, τις προσποιητές που διατηρείς για τους τύπους και σου μοιάζουν με αγγαρεία, ίσως θα πρέπει να αναθεωρήσεις. Ίσως ήρθε ο καιρός να σκεφτείς καλύτερα τι και ποιους θες στη ζωή σου. Να βάλεις προτεραιότητα εσένα και να διαμορφώσεις μια καθημερινότητα με όσο γίνεται λιγότερα «πρέπει». Σε καμία περίπτωση δεν παύεις να θυμάσαι όσα έχεις ζήσει μαζί τους και συνεχίζεις να τους σέβεσαι, αυτό όμως δε σε αναγκάζει να τους κουβαλάς διαρκώς στη ζωή σου, ακόμη κι όταν δε χωράνε πια σ’ αυτή.
Όταν η σχέση ανάμεσά μας περιορίζεται πια σε ένα «γεια, τι κάνεις, καιρό έχουμε να τα πούμε κι άμα λάχει πίνουμε κι έναν καφέ με βαριά καρδιά μία φορά το τρίμηνο» τότε τζάμπα κόπος, να συντηρείς αυτήν την επαφή. Τι περιμένεις για το τελειώσεις; Δεκτό να μη θέλουμε να απαρνηθούμε το παρελθόν μας, αλλά κάποιες φορές δεν μπορούμε και δε χρειάζεται και να το πάρουμε μαζί μας. Αφού δεν τραβάει άλλο και το σκοινί είναι τόσο τεντωμένο, το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να το αντικαταστήσουμε. Να είμαστε ευθείς πρώτα σε μας κι ύστερα και στους άλλους. Προχωράμε στον ίδιο δρόμο, αλλά με διαφορετικές κατευθύνσεις πλέον κι αυτό πρέπει να γίνει ξεκάθαρο και σεβαστό κι απ’ τις δύο πλευρές.
Χαμογέλα και προχώρα, απόβαλε την τοξικότητα που μπορεί να σου προσφέρουν οι καταπιεστικές σχέσεις γύρω σου και συνέχισε να ζεις με βάση τα δικά σου «θέλω» και τις δικές σου ανάγκες. Μην ξοδεύεις πάνω από πέντε λεπτά για άτομα που σε πέντε χρόνια ενδεχομένως δε θα παίζουν κανέναν απολύτως ρόλο στη ζωή σου!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη